Haber: TAMER ARDA ERŞİN-GÜRKAN DEMİRTAŞ/ KAMERA: AZİZ TURAN METİN
Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (HEDEP) Eş Lideri Tülay Hatimoğulları, “Muhalefet olarak eksikliklerimizi konuşurken, iktidarın Cumhur İttifakının bileşenleriyle birlikte 100 yıllık devletin bütün imkanlarını gerisine alarak seçim kampanyası yürüttüğünü de ıskalamamalıyız. 100 yıllık devlet bütün kurumları ile 7/24 AKP ve Cumhur İttifakına hizmet etti. Bir kere haksız rekabetin en temel odaklanacağı noktalardan biri bu yaklaşımdı… Ben bu seçimi Erdoğan’ın kazandığına inanmayanlardanım” dedi. Hatimoğulları, MHP Genel Başkanı Bahçeli’nin “HDP ve devamında kurulan hangi parti varsa derhal kapatılmalı” açıklamalarına da “Bahçeli’nin demokrasiye alerjisi olduğunu düşünüyorum. Sen o zaman niye bir parti genel başkanlığı yürütüyorsun? O vakit senin de partin kapatılsın, tek partili sisteme mi dönelim?” karşılığını verdi.
Yeşil Sol Parti, geçen pazar günü yaptığı kongrenin akabinde ismini HEDEP olarak değiştirdi ve yen kurulan partinin birinci Eş Genel Liderleri Tülay Hatimoğlulları ve Tuncer Bakırhan oldu. 14-28 Mayıs Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları, lokal seçimler, partinin yeni siyasetleri ve iktidarın Anayasa değişikliği çıkışlarına ilişkin HEDEP Eş Başkanı Tülay Hatimoğlulları, ANKA’nın sorularını yanıtladı. Hatimoğlulları’nın değerlendirmeleri şöyle:
“HDP’NİN ALANLARI MEVCUT REJİM TARAFINDAN DARALTILDI”
HEDEP’in yeni siyasetleri ne olacak?
“HDP’nin kuruluş paradigması ve anlayışı devam ediyor. 2015 seçimlerinde Türkiye’deki siyasi atmosfer çok faklıydı. Elbette o devirde sevgili Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın çok kıymetli hisseleri vardı. Partimizin yaygın biçimde bütün kitleler tarafından tanınmasıyla ilgili çok kıymetli emekleri oldu; o periyodun bütün yöneticisi arkadaşlarımızla. Ancak daha sonra, bilhassa 15 Temmuz darbe teşebbüsüyle birlikte bir otoriter rejim inşa edildi, bu ülkede. Bütün muhalefete, demokrasi güçlerine ve bilhassa HDP’ye dönük kriminalize etme çalışmaları çok ağırlaştı; münasebetiyle bunun yarattığı kimi etkilenimler var. Barış süreci sonlandırıldı, bunun yarattığı sonuçlar var. Bu sonuçlar çerçevesinde şöyle bir manzara oluştuysa; yalnızca Kürtlere yanlışsız bir çekilme var, HDP’de. Bu aslında hakikat bir tespit değil. HDP’nin alanları, mevcut rejim tarafından daraltıldı. 2015 periyodu, siyasi atmosfer ve sonrasındaki devlet aklı birebir olmadığı için bu türlü bir manzara ve bu türlü bir izlenim çıkmış olabilir. Ama biz partimizin bütün Türkiye partisi olduğuna inanıyoruz.
“TÜRKLERİN DE PARTİSİYİZ”
Adı üstünde bütün halkların, demokratik tabanda uğraş vermesi ve yan yana durmasını savunan bir paradigmaya sahibiz. Birtakım devirlerde bilhassa, bu son seçimlerde elbette çeşitli bölümlerden, biz sadece Kürt partisi olalım sesleri de çok yükseldi. Ancak partimizin kendi paradigmasını sürdürme konusundaki ısrarı, en son yaptığımız Yeşil Sol Parti olarak konferansımızda alınan kararlarda, en nihayetinde partimizin ismini değiştirdiğimiz kongremizde, ortaya çıkan irade; biz bu topraklar üzerinde yaşayan, başta Kürt halkı olmak üzere bütün halkların partisiyiz. Tüm ezilenlerin, sömürülenlerin partisiyiz. Biz tıpkı vakitte Türklerin de Arapların da Ermenilerin de; Laz Çerkez Pomak… Bu topraklarda kendini söz edemeyen tüm halkların temsiliyetini önemseyen ve demokratik yerde, kendi renkleri, lisanlarıyla, bu coğrafyada yaşayabilecekleri yeri, demokratik tabanı inşa etme kararlılığımız devam ediyor. Bu bahiste zerre kadar geri adım atmışlığımız yok.
“HDP DEVRİNDE İNŞA ETTİĞİMİZ PARADİGMAMIZ HALA DEVAM EDİYOR”
Partimiz birebir zamanda bir kadın partisi, genç partisi, tabiat ve insan hakları savunucularının partisi… Bu bahiste bizi her ne kadar farklı yerlere çekmek isteyen yaklaşımlar olsa da biz kendi yerimizi savunma konusunda, bu son yaptığımız kongre ve konferansta bu türlü bir irade, bu türlü bir kararlılık açığa çıktı. Elbette ki bu herkesçe bilinen bir şey, Kürt sorunu bu ülkenin demokratikleşmesinin önündeki en temel sıkıntılardan biri olarak gördüğümüz için de Kürt halkını haklı gayretinin ve davasının yanındayız. Bu çaba bizim en temel köşe taşlarımızdan birisidir. Biz bu çabayı bir yanıyla devam ettirirken, biraz evvel bahsettiğim bütün halkların ve ezilenlerin partisi olmayı başarırsak Kürt sıkıntısını çözebileceğimize inanıyoruz. O nedenle ana paradigmamızı sürdürüyoruz. HDP devrinden inşa ettiğimiz paradigmamız hala devam ediyor.
“AYRILIĞIMIZ OLARAK GÖRMÜYORUZ”
Selahattin Demirtaş cezaevinde yalnız mı bırakıldı?
Selahattin Demirtaş, Türkiye’deki bütün seçmenlerin sempatisini kazanmış, partimize büyük katkıları olan bir yoldaşımızdır. Bu manasıyla da bilhassa son seçimlerde, olağan ki attığı tweetler, verdiği demeçlerde basına yansıyan açıklamalarında partimize dönük kimi teklifler ve tenkitler de oldu. Lakin bunlardan ne yazık ki, bilhassa havuz medya başta olmak üzere, şu yönelime girdiler: Sanki parti ile Selahattin Demirtaş ortasında çözülmeyecek olan devasa çelişkiler var, ayrılıklar oluşuyor üzere algı yaratılmak istendi. Toplumsal medya da bunun iştirakçisi oldu. Bir defa bu katiyen yanlışsız değil. Şunu natürel ki belirmeliyim, biz HDP fikriyatını ve ondan evvelki fikriyatı taşıyıp günümüze getiren; artık HEDEP’te beden bulan anlayışımız, sonuç itibariyle bizler birçok sosyalist yapı ve bileşenden, yurtsever yapıdan ve bireyden, feministlerden, tabiat ve insan hakları savunucularından oluşan bir partiyiz. Tek renk olan bir parti değiliz. Elbette ortamızda görüş ve tespitlerde farklılıklar olacaktır. Esasen tekçi olmayan partide ve demokratik tabanda örgütlenmeyi hedefleyen bir partide bundan daha doğal bir şey yoktur. Farklılıkları biz kendi zenginliğimiz olarak görüyoruz. Ayrılığımız olarak görmüyoruz.
Sevgili Selahattin Demirtaş da en son İrfan Aktan ile yaptığı röportajda bununla ilgili net bir açıklama yapmıştı. Demişti ki ‘Hiç kimse tenkitlerimi HDP’yi yıpratmak gayesiyle yaptığımı düşünmesin, bunu bu formda kullanmaya kalkmasın. Ben HDP’liyim ve o denli kalmaya devam edeceğim.’ Bizim nazarımızda da bizim açımızdan da Demirtaş bizim yoldaşımızdır, partimizi çok kıymetli bir yere taşımış olan eş liderlerimizden birisidir. Türkiye’nin bütün sempatisini kazanmış olan bir önderdir. Bizim açımızdan da kendisinin söylediği üzere, biz hepimiz partiliyiz. Tenkitler bizlerde ayrılık değil daha fazla güçlenme ve daha fazla eksiğimizi görüp, birlikte ortak adım atmayı sağlıyor. Burada Demirtaş’ın yalnız bırakıldığına dair ya da diğer bahislerle ilgili gerçekten çıkan haberler, bir aslı yansıtmıyor. Biz bütün seçim politikalarımızı dün olduğu üzere bugün de cezaevindeki yoldaşlarımızın da arkadaşlarımızın da bu partiye büyük emek vermiş olan, eş başkanlık yapan, MYK, PM üyeliği yapan, vilayet ve ilçe yöneticiliği yapan yoldaşlarımızla, gücümüz yettiğince ki cezaevi şartlarını biliyorsunuz. Sonlu. Gücümüz yettikçe, imkanlar el verdikçe, onların görüş ve teklifleri ile stratejilerimizi belirlemeye çalışıyoruz.
Selahattin Demirtaş, her ne kadar bu sistem ve rejim bizi kriminalize etmeye çalışıyor olsa da biz sözümü en geniş yelpazede kuralımı söylüyordu. Bu bizim fikren kabul ettiğimiz, hakikat olarak gördüğümüz yaklaşımdır. Bunları yaparken pratikte eksiklikler olabiliyordu. Bugün ana akım medya bütün kapılarını bize kapatmış durumda. 2015’te ana akım medya kapılarını arkasına kadar bize açmış, artık ise kapatmış durumda. Hasebiyle doğal olarak kitlelere gereğince ulaşma, kitlelere gereğince iletileri ulaştırma konusunda eksiklikler yaşıyoruz. Bu nesnelliklerin aşılması konusunda kendisinin çok değerli görüş ve teklifleri oldu. Bizden evvelki arkadaşlarımızın, eş liderlerimizin çok değerli gayretleri oldu.
Fakat nesnellikle karşılaşılan sıkıntılarla ilgili, gereğince onları tahminen uygun değerlendirememiş olabiliriz, karşılıklı. Bunları yeterli değerlendirip, bunlar üzerinde aslında bu tenkitlerin hudutlarını bir görememe hali olabilir. Benim görebildiğim bunlar. Onun ötesinde çok devasa büyüklükte sorun ve kahırlar, paradigmamızda bir çelişki olmadı. Ana akslarımızda, siyasetin ana çizgisinde hiçbir biçimde bugüne kadar bir sorunumuz ne Sayın Demirtaş ile ne de içeride bulunan hiçbir arkadaşımız ile bu türlü bir çelişkimiz olmadı. Uygulama ve pratiğe dair kimi eksiklikleri arkadaşlarımız bize ilettiler. Haklı olarak. Biz dışarıda da bunları zati tartışıyorduk. Onun dışında da önemli bir şey olduğunu düşünmüyorum, olmadı da.
“SANDIKTA HALLEDERİZ’ YAKLAŞIMI İÇİNDE OLDU MUHALEFET”
(Millet İttifakı’nın seçimden sonraki durumu) Sayın Kılıçdaroğlu’nun şahsı ile ilgili konuşma hakkımı kendimde görmüyorum. Ancak siyaset, çizgi eleştirilebilir. Biz elbette o masada olmadığımızı için, o masanın bileşenlerinin seviyesinde bir eleştiriyi yapmayız aslında. Lakin biz çizgi ve siyaset yapma biçimiyle ilgili, yapılan yanılgılarla ilgili elbette bunları açık yüreklilikle tartışmalı ve konuşmalıyız.
Neydi muhalefetin kusuru, başta ana muhalefet partisi olmak üzere ya da Millet İttifakı’nın bileşenlerinin eksikleri neydi? Benim görebildiğim en temel eksiklik, Türkiye’nin içinden geçtiği siyasal süreçle ilgili şayet bir otoriterleşme ve faşistleşme tespiti yapılıyorsa, bütün çabanın imkanları, kanalları yalnızca seçime ve sandığa endekslenemezdi. Muhalefetin en temel sorunu buydu. Bugün dünya tarihine baktığınızda, otoriter ve faşist rejimlerle uğraş daima alanlarda, meydanlarda kitleler tarafından ülkenin bütün siyasal ve toplumsal dinamiklerinin demokratik tabanda yürüttüğü uğraş ile gönderilebilmiştir. Hiçbir otoriter rejim sandıkla gitmiş değildir. Bütün çabayı; emek, bayan, insan hakları, tabiat, Alevilerin mücadelesini… Hepsini şu beklentiye sokmak yanlıştı. ‘Kimse sesi, soluğunu çıkarmasın. Herkes konutunda otursun. Sandıkta hallederiz’ üzere bir yaklaşım içinde oldu muhalefet. O nedenle muhalefete dönük bizim HEDEP olarak tenkitlerimiz var. Demokratik tabandaki uğraşın sönümlenmesini sağlamış oldular, bu vaatler ve algı yaratma sistemiyle. En temel tenkidimiz buydu.
“ERDOĞAN’IN KAZANDIĞINA İNANMAYANLARDANIM”
İkinci bir şey, muhalefet tabanı konsolide etmeye başaramadı. Bu da en temel eksiklerden birisiydi. Ben 2018’de de adaydım, son seçimlerde de milletvekili adayıyken çalışmalarda sokağı kıyaslıyordum. AKP ve MHP’ye oy vermiş tabana da gittik biz. Sahiden kitlelerde çok çoşkulu bir değişim isteği vardı. Büyük bir değişim isteği vardı. Biz şunu da görüyoruz. Muhalefet olarak eksikliklerimizi konuşurken, iktidarın Cumhur İttifakının bileşenleri ile birlikte 100 yıllık devletin bütün imkanlarını gerisine alarak seçim kampanyası yürüttüğünü de ıskalamamalıyız. 100 yıllık devlet bütün kurumları ile 7/24 AKP ve Cumhur İttifakına hizmet etti. Bir kere haksız rekabetin en temel odaklanacağı noktalardan biri bu yaklaşımdı. Sandıklara gereğince Türkiye’nin dört bir yanı için söylüyorum, muhalefet sahip çıkmadı. Sandıklara, tutanakların birleştirilmesine, merkezi olarak yapılmış olan dijital programlarla bunların denetlenmesine, bu mevzuda kimi yetersizlikleri oldu. Ben bu seçimi Erdoğan’ın kazandığına inanmayanlardanım. Erdoğan sandık hileleri ile, devletin imkanlarını ardına alan ve onunla da yetinmeyip sandık hilelerine önemli olarak başvurarak bu seçim sonuçlarının bu türlü olduğunu düşünüyorum. Münasebetiyle sandıkları denetleyememek de muhalefetin bir sorunu. Muhalefetin kendini buradan da sorgulaması gerekiyor. Yoksa toplumda nitekim büyük bir değişim rüzgarı vardı ve biz bu değişimi bu periyot yakalayabilirdik. Bizlerin bir yanı ile eksikliği, öte yandan faşist, otoriter ve diktatör rejimin devlet imkanlarını yanına alması.
“ANAHTARLARI BULALIM, KAPILARI DAİMA BİRLİKTE AÇALIM”
Bir başkası, bunun altını kalın kalın çizmeliyiz. Bu çok değerli. Bu lokal seçimlere giderken de dikkat etmesi gereken bir şeydir muhalefetin. Bugün demokratik uğraş, biraz evvel bahsettiğim üzere alanlarda, meydanlarda, sokaklarda kendini hissettirmezse, yalnızca sandığa endeksli bir çaba ile bizim bu rejimle çaba etme olacağımız olmaz. Bizim muhalefet olarak teklifimiz, muhalefetin tamamına teklifimiz, bu eksiklikleri açıklıkla konuşalım. Açıklıkla herkes kendi meşrebince, kanallarında ve mecralarında tartışsın. Bu meselelerin üzerine nasıl gidilebileceğinin anahtarları burada zımnidir. Bu anahtarı bulalım ve kapıları daima birlikte açalım.
“EN BÜYÜK TECRÜBESİNİ BU SEÇİMDE GÖRDÜK”
(Partinizin kriminalize edildiği istikametindeki eleştiriniz) Kriminalize etme çalışmalarını bu rejim kendisi yaptı. Yargıyla, basınıyla. Bunları yaptı. Lakin bu ülkenin muhaliflerinin mevcut saray rejiminin bu kriminalize etme çalışmasını olağan kaidelerde kırması için adım atması gerekiyordu. Daha açıktan HDP ile yan yana durması gerekiyordu. Sonuçta HDP yaşadığımız bütün bu aksiliklere karşın Türkiye’nin üçüncü büyük partisi, parlamentoda yerini almış bir partidir. Bunları görmeyip, yan yana durursak ziyan görürüz, ulusalcılardan ve milliyetçilerden oy almayız üzere bir algının içine girmesi muhalefetin, bu gerçek bir şey değil. Kazandırmadığını pratik tecrübeler bize gösterdi. Bugün bir ülkede şayet siz toplumsal demokratsanız, siz bir ülkenin demokratikleşmesinden yanaysanız, bir ülkenin insan haklarının fonksiyonlu olmasından yanaysanız, hangi ideolojiye sahip olursanız, hangi partiden olursanız olun bu unsurların çerçevesinden bakıyorsanız hayata ve bunu istiyorsanız HDP ile yan yana durmaktan çekinmeyeceksiniz. Sahiden toplumsal demokrat, insan hakları savunucusu olacaksınız. Yani bunu ‘mış’ üzere yapıp, taklitle oy gelmeyeceğini yani sağcı, ırkçı, ilkel milliyetçi oyları taklitle alamayacağınızın en büyük tecrübesini bu seçimde gördük. Demek ki bir dahaki seçimlerde herkes kendi fikriyle öz inançlı yaklaşmalıdır. HDP’yi kriminalize etmeye muhalefet dolaylı da olsa bir katkı vermemelidir. Yanında açıktan durmalıdır.
“HER ŞEYİN ŞEFFAF OLMASI GEREKİYOR”
Bugün parti kapatmaya karşıysanız, bu çıkıp açık yüreklilikle ‘Kapatamazsın sen’ demeniz gerekiyor. Bunu demiyorsanız, seçimde bile yan yana durmaktan çok yalnızca oyuna talip olmak. Bu devir nitekim kapandı. Bu devir olmaz bundan sonra. Bundan sonra net olarak olması gereken bu bahiste açıklıkla davranılmalı, her şeyin şeffaf olması gerekiyor.
(İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı…) İstanbul seçimleri de biraz evvel bahsini ettiğim yapacağımız çalışmaların sonucunda karara bağlayacağımız bir şey. Tabi her ili kendi özgünlüğünde değerlendirebileceğimiz üzere bunda da bizim ana stratejimiz belirleyici olacak. Şimdi konuşuyorken ve şimdi netleştirmemişken bu soruya ben net bir karşılık veremem. Biz bu süreçlerin hepsini tartışıyoruz. Gelebilecek tenkitleri alışılmış ki göz önünde bulunduruyoruz. Lakin, Türkiye’deki bütün seçmenlerden de şunu rica ediyorum: HDP bu kadar yalnız bırakılmamalı. HDP’nin bu kadar kriminalize edildiği bir ortamda siz otoriter rejime karşıyken HDP’ye sahip çıkmamak doğal olarak bu kriminalizasyonun devam etmesine seyirci kalmak, izlemektir ve hiçbir şey yapmamak manasına gelir. Ben Türkiye’de bize oy veren seçmenlerin dışındaki seçmenlere bilhassa onlardan rica ediyorum. HDP’nin yaşadıklarıyla bir empati kuralım.
“HEDEP’İ YALNIZ BIRAKMAYIN”
Bize daima niçin isminiz değişiyor diye soru soruluyor. İsmimizi biz istediğimiz için değiştirmedik. Hakkımızda iki de bir kapatma davası açıldığı için ismimizi değiştirdik. Şu adan HEDEP olarak… HDP, yalnız bırakıldı. HEDEP’i yalnız bırakmayın. Sahip çıkın. Faşizme ve otoriter rejime karşı bir tutum koyacaksak şayet daima birlikte, bir empati kuralım. Nasıl burayı daha çok güçlendirir ve takviye, dayanışma içinde oluruzu daha fazla konuşup değerlendirmeleri gerektiğini düşünüyorum. Bu davet birebir vakitte ülkedeki siyasi öznelere, bu ülkedeki bütün toplumsal dinamiklere… Bu coğrafya vicdanlı bir coğrafyadır. Hepimiz vicdanımızın sesini dinleyip Kürt halkına dönük yapılan baskıları, partimize dönük baskılara karşı bir dayanışmamızı güçlendirmeliyiz. Bunlar bizim gelecekteki birlikteliklerimiz için de çok değerli olacaktır.
“DEMOKRASİYE ALERJİSİ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUM”
(Bahçeli’nin ‘HDP ve devamında kurulan hangi parti varsa derhal kapatılmalı’ açıklaması) Ben Bahçeli’nin demokrasiye alerjisi olduğunu düşünüyorum. Lakin demokrasiye düşman birisi yapabilir bu türlü bir açıklamayı. Birinci açıklaması değil, kuvvetle mümkün son açıklaması da olmayacak. Parti kapatmayla ilgili konuşma yaparken suratını alamayıp AYM de kapatılsın diyen bir parti genel lider. Sen o zaman niye bir parti genel başkanlığı yürütüyorsun? O vakit senin de partin kapatılsın, tek partili sisteme mi dönelim? Bahçeli bunu mu teklif ediyor? Bahçeli nitekim bugüne kadar demokrasi, Kürt düşmanı bir çizgiyi sürdürüyor. Bu lisanına çok ağır bir formda yansımış durumdadır. Bir parti genel liderinin lisanı olarak değerlendirdiğimizde de çok ağır bir lisan. Bu türlü bir siyaset lisanı olmaz. İçinde bu kadar nefreti, kini, ötekileştiren, sadece parti kapatma değil de neredeyse insanların üzerine kireç dökelim de hepsini ortadan kaldıralım bu muhalefeti diyecek kadar ileri giden, ağır, ötekileştirici bir lisan kullanıyor. Bu lisanı siyasette herkesin reddetmesi lazım.
“YÜZDE 1’İ PARTİLERİNE YAPILMIŞ OLSAYDI AYAKTA KALABİLİRLER MİYDİ?”
Bizim partimizle ilgili açılmış kapatma davası… Geçmiş devirde de defaatle partilerimiz kapatılmış. Ne yazık ki Türkiye tarihi bu türlü karanlık sayfalara tanıklık eden bir tarih. Lakin şunu görmüş olmalılar: Hangi partiye kapatırlarsa kapatsınlar; biz kaldığımız yerden yolumuza fikrimizle devam ediyoruz. Sayın Bahçeli’ye soruyorum biz yapılan bu baskıların yüzde 1 kendi partilerine yapılmış olsaydı ayakta kalabilirler miydi? Kalamazlardır. Ancak biz yolumuza devam ediyoruz. Yani Bahçeli, devletin tamamını gerisine alarak bunlar konuşuyor. Bunları kabul etmek mümkün değil. Bizim parti geleneğimiz halktır, ruhtur, gayrettir. Bunları kapatmak imkansızdır. Partimize vurulan kilit, bir halde kırılır ve yolumuza devam ederiz. Hakikaten bu pratiğimizle kanıtlanmıştır.
YENİ ANAYASA ÇAĞRILARI
Anayasa değişikliği tartışılıyor. Kalkınma planına da girdi. Size iktidar Anayasa değişikliği teklifiyle geldiğinde tavrınız nasıl olacak? Beklentileriniz nedir, yeni anayasadan?
Öncelikle şu, askeri cunta anayasasının ortadan kalkmasını en çok isteyen siyasi parti biziz. Zira, biz askeri cunta anayasasının da gerisindeki uygulamalara en fazla maruz kalan siyasi partiyiz. Biz natürel ki askeri cunta anayasasının değişmesini istiyoruz. Ancak, mevcut iktidar mevcut anayasanın dahi uygulanmasını engelliyor. Anayasa ihlal edilmektedir. Böylesi bir anlayış devam ederken ve mahallî seçimler yaklaşmışken bir anayasa ile ortaya çıkmak… Bunun biraz sorgulanması gerekiyor. Bir sefer anayasa üretim süreci şöyle olmalıdır: Anayasa en geniş toplumsal mutabakatla yapılacak en geniş toplumsal mukaveledir. Hasebiyle, anayasa imal sürecinin yanlışsız işletilmesi gerekiyor. Topluma gidilmesi gerekir. Bunun seçim öncesinde, seçim gereci haline getirilerek birkaç haftaya sıkıştırılmış bir anayasa çalışmasıyla demokratik bir anayasaya erişilebileceğini düşünmüyoruz.
Demokratik bir anayasa yapılacaksa bir defa Kürtlerle oturulmalıdır. Kürt probleminin nasıl çözüleceği, en geniş toplumsal mutabakat çerçevesinde görüşülmeli ve konuşulmalıdır. Bugün Kürtlere Rojava’da bomba yağdırıp gelip burada demokratik anayasa yapacağım diyemezsiniz. Bugün bayanlara yönelik şiddeti artırırken, İstanbul Mukavelesi’ni ortadan kaldırırken, nafaka hakkını elinden alırken demokratik bir anayasadan bahsedemezsiniz. Doğayı bu formda katlederken zelzelede bile insanların ömür alanlarına süratle bir kamulaştırma yapıp, geçim kaynakları olan zeytinliklerini keserken siz nasıl bir demokratik anayasa yapacaksınız? Yerelde ve yerinden güçlendirilmiş bir demokrasiyi biz konuşmadan hangi anayasayı konuşacağız? Bütün bu uygulamalar devam ederken demokratik bir anayasa yapından bahsetmek zordur. Demokratik bir anayasaya muhtaçlık vardır bu ülkede ancak bu anayasayı bahsini ettiğim bu dinamiklerle konuşarak, görüşerek ve bütün bu baskı aygıtlarını bir kenara bırakarak demokratik bir yer inşa etme konusunda kararlı adımlarla yüründüğü vakit bir demokratik anayasa yeri oluşur. Bu türlü bir yer oluştuğunda elbette biz de HEDEP olarak bu mevzudaki görüşlerimizi oturacağız ve daima birlikte değerlendireceğiz. Şu an o taban yok. Demokratik anayasanın konuşulması için bu tabanın oluşturulması gerekiyor.”
