Zihnimizdeki olumlu ya da olumsuz her fikrin cinsel hayatımızı direkt etkilediğini biliyor muydunuz? Konuşulmayan, utanılan hatta bu nedenle tabibe gitmeye bile çekinilen hastalıkların başında ne yazık ki cinsel sorunlar geliyor. Cinselliğin tabu olarak görülmesi, sorun yaşayan bireylerin yanlış şahıslara başvurmasına, tedavi olamamalarına ve mutsuz bir alakaya mahkûm olmalarına neden oluyor. Cinsel isteksizlik, orgazm olamama, erken boşalma ve sertleşme bozuklukları meselelerin başlıcaları… Cinsel fonksiyon bozuklukları polikliniklerine başvuran bayanların yarısı vajinismus, erkeklerin yarısı ise sertleşme bozukluğundan şikâyetçi. Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği Lideri (CETAD) Prof. Dr. Ejder Yıldırım’a merak edilenleri sorduk.
Türkiye’de cinselliğe yaklaşım nasıl?
Toplumun cinselliğe paradoksal bir yaklaşımı var. İçinde bir sürü çelişki barındırıyor. Bir yandan son derece kapalı, başka yandan direkt cinsellik üzerine kurgulanmış bir toplumsal yapı ve kültürel kodlar var. Çocuklardan evlenip torun vermesi isteniyor, lakin onların cinselliği öğrenmelerinin yolu açılmıyor. Adet kanaması üzere bilgiler bile esirgeniyor. Öpüşme sahnesi çıkınca TV kapatılıyor, lakin düğün bitimi damadın beline vuruluyor, birinci gece evli çiftin kapısı dinleniyor. Cinsellik hem yok fakat daima var. Yani bir yanımız aseksüel iken bir yanımız pornografi boyutunda cinsellik dolu. Evlenen gençlerden birleşmeleri, yani penis ve vajinalarının sıkıntısız çalışması bekleniyor. Bu paradoksla, çok ehemmiyet bir ortaya gelince cinsellik son derece kırılgan oluyor.
Cinsellik kaç yaşında yaşanmalı?
Şu yaşta cinsellik yaşanır diye cevap vermek, hem çok yanlış anlamalara neden olabilir hem de ne dersek diyelim eksik bir karşılık olacaktır. Zira cinsellik toplumsal olarak tarifi açık olarak yapılamamış bir olgu. Cinsellik derken neyin kastedildiği çok kıymetli. Hangi yaşta cinsellik yaşanır sorusu, cinselliği cinsel birleşme olarak algılayan zihniyet için kız çocuğu kaç yaşında evlenebilir üzere toplumsal açıdan son derece tehlikeli ve sığ bir yaklaşıma kaynak oluşturabilir. Soruyu ergen cinsellikle nasıl tanışmalı, cinselliği nasıl öğrenmeli ve yaşamalı halinde yine kurgulamak daha gerçek olacak.
Nasıl olmalı bu tanışma?
Cinsellikle tanışma çocuklukla başlasa da insan cinselliği biyolojik olarak da öğrenilen bir yaşantıdır. Başka hayvanlardaki üzere içgüdüsel bir davranış belleği yoktur. Ergenlikte değişen hormonal ve bedensel yapı ile zihinsel değişim başlar. Deneyimleme ve keşifle, beyinde cinselliğe ait yeni nöral devreler oluşur. Bu nedenle cinsellik biyolojik olarak öğrenilendir diyoruz. Yani beyin ve vücut cinselliği tecrübeyle tanımlar ve öğrenir. Etapları keşif, uyarılma, deneyimleme, bilme ve tekrar keşif… Uyarılmanın tanımlanması ve denetimi için beyefendisinin belli bir olgunluğa erişmiş olması lazım. Öteki bir tabirle sağlıklı bir cinsel gelişim için öncelikle zihinsel uygunluk gerekir. Ergenlik öncesinde bedensel cinsel tecrübeler önemli travmatik ve gelişimsel sıkıntılara yol açabilir.
Ergenlik öncesine dair neler söylersiniz?
Ergenlik öncesi yapılan daha çok cinsel uyarılma keşfidir. Cinsellik, çıplak vücut ve uyarılma merak edilir, lakin bu merak bir oyundaki haz ve merakın yanında son derece düşük güce sahiptir.
Ergenlikle başlıyor diyorsunuz…
Ergenlikte vücudu keşif kat be kat artar. Ergen birey, cinsel organları, cinselliği ve hazzı merak eder. Birinci kademe cinsel hazzın kendi kendine keşfi olan mastürbasyon ya da mastürbasyon gibisi uğraşlardır. Sonra bilgilenme devri başlar. Bunu yavaş yavaş romantik hissin keşfi izler. Romantik yakınlaşmayla bir arada öteki vücutları ve diğerlerinin hazzını merak eder. Kademeli keşif ve deneyimleme ile erişkinlik devrine girilir, cinselliğin öğrenilmesi ise tüm ömür boyunca sürer. Öğrenmenin yüklü kısmının tamamlanması 30’lu yaşları bulur. O nedenle cinsellik şu yaşta yaşanıp öğrenilecek kalıp bir yaşantı, kurallı bir uğraş değildir.
Kadın ve erkeklerde en sık görülen cinsel sorunlar nelerdir?
En sık görülen cinsel fonksiyon bozuklukları cinsel isteksizlik, orgazm olamama, erken boşalma ve sertleşme bozukluklarıdır. Ülkemizde birinci sırada vajinismus, erkekler için ise sertleşme bozukluğu var. Dünyada durum vajinismus dışında misal oranlarda.
Neden vajinismus genelin dışında?
Çünkü bekâret korkusunun olmadığı kültürlerde vajinismus yok denecek kadar az. Türkiye, İran, Mısır, Ürdün üzere bekâretin önemsendiği ülkelerde cinsel birleşmeyle ilgili sıkıntılar daha sık gözleniyor.
BİRLEŞME DIŞINDA HAZ DEĞERLİ
Ne vakit tabibe başvurulmalı?
Cinsel sorun bireyin ya da çiftin cinsel ömrünü olumsuz etkiliyor ve muhakkak bir müddettir devam ediyorsa yapılacak birinci iş bir cinsel danışmanlık hizmeti alınmasıdır. Burada kastettiğim cinsel terapi değil. Âlâ bir cinsel danışmanlık birçok cinsel sorunu, bir cinsel fonksiyon bozukluğuna dönüşmeden engelleyebilir. Cinsel danışmanlık birinci basamak sıhhat merkezlerinde yapılabilecek bir uygulamadır.
Eğer bir cinsel fonksiyon bozukluğu varsa…
O vakit hakikat bir uzmanı seçmek çok değerli. Cinsel fonksiyon bozuklukları yapısal bir probleme bağlı ise örneğin damar hastalığı, anatomik bir bozukluk üzere, üroloji ya da jinekolojiye başvurulur. Yapısal değilse psikiyatri uzmanlığının alanına girer. İsteksizlik, uyarılmama, vajinismus, sertleşme bozukluğu, erken ya da geç boşalma üzere…
Çiftlerin birbirine yaklaşımı nasıl olmalı?
Bence en değerli soru bu. Birbirlerini seven, cinsel ömürde irtibatı olan, sorunun kendisinden fazla, birbirlerinin ve kendilerinin doyumunu artırma eforu içinde olan çiftler, bu problemlerden çok az etkilenecektir. O nedenle öncelik cinsellikte bağlantı ve yakınlıktır. Bilhassa birleşme dışı cinsel ömrü güçlendirmek ve birleşme dışında hazzı öğrenebilmek gözetici olacaktır.
‘KOÇTU, BİTKİ UZMANIYDI DERKEN…’
Uzmana müracaat oranı nedir?
Sorunun yaygınlık oranıyla kıyaslandığında uzmana müracaat son derece düşük. Bir de başvurulan ve uzman sanılan şahısların sahiden uzman olup olmamaları sorunu var ki bu durum maalesef ülkemiz açısından başka bir kanayan yara.
Tedavi için yanlış şahısların kapılasını çalanların sayısı fazla mı?
Maalesef. Elbette bu yalnızca cinsel terapi sorunu değil. Genel olarak bilimsel tıp, son vakitlerde çok fazla yıpratıldı ve tıp dışı insanların ticari alanına dönüştü. En fazla ziyanı psikoterapiler aldı, psikoterapiler içinde de cinsel terapiler birinci sırada. Ömür koçuydu, danışmandı, bitki uzmanıydı derken herkes depresyonu, panik bozukluğunu ve daha bir sürü ruhsal rahatsızlığı tedavi etmeye başladı. Ticari maksatlı bu çeşit tedavileri pazarlayanlar bilhassa toplumsal medya üzerinden soslu bilgilendirmelerle itimat sağlayarak insanları kandırıyorlar. Reklamlar yapıyorlar, uydurma ümitler veriyorlar, medyada uzunluk gösteriyorlar, kongreler düzenliyorlar ve cinsellik alanının kapalı olmasından da faydalanarak önemli haksız çıkar sağlıyor ve insanlara ziyan veriyorlar. İçinde cinsellik geçen kimi dernek görünümündeki paravan ticarethanelerin de kullanılması ile bu yanlış ve etik dışı uygulamalar daha da yaygınlaşıyor.
Cinsel sorunlarda tedavi oranı nedir?
Günümüzde terapiler, aktifliği bilimsel olarak yüksek delil seviyesinde olan tekniklerdir. İlaç tedavileri cinsel meselede kullanılsa da kesin tahlil terapiyle olacaktır. Uzman bir uzman tarafından yapılan cinsel terapi ile organik nedene bağlı olmayan cinsel sorun büsbütün tedavi edilebilir. Ekseriyetle kullanılan ve yüksek muvaffakiyet sağlayan metot partnerin de tedaviye dahil edildiği cinsel terapidir.
MERDİVEN ALTI SATIŞLAR
İnternetten cinsel isteği artırdığı söylenen eserleri alanların sayısının arttığı biliniyor…
Gıda desteği olarak geçen fakat içerikleri açısından kimyasallarla dolu bu eserlerin kullanımı önemli bir halk sıhhati sıkıntısıdır. Beşerler “ilaç almıyorum, bitkisel destek ile çözüyorum” zannediyor. Lakin risk de tam burada başlıyor. Örneğin bir besin desteğinde tıbbi ilacın içeriğinin 20 katı ekstre saptandı. Bu çeşit unsurların kullanımı vefat, organ kaybı ya da ağır ruhsal sorun ile sonuçlanacak önemli riskler içermektedir.
Tedavi imkanları kâfi mi?
Az sayıda eğitim araştırma ve devlet hastanesinde cinsel fonksiyon bozuklukları poliklinikleri var. Hizmet veriliyor, lakin bunlar gereksinimi karşılamada çok yetersiz. Devlet hastanelerinde cinsel terapilerin, temelde psikoterapilerin yapılamamasındaki ana neden hastanelerdeki hizmet yükü ve sistemden 10’ar dakikalık ortalarla hasta randevusu verilmesi, bir diğer mevzu da eğitim almış ve tecrübe geliştirmiş doktorların sayıca yetersizliği.
Pazar Dergi
