Editör: Beyza Damgacıoğlu
730 hasta üzerinde denemeler yapılan ve dünyada bir birinci olan çalışma ile Yüksek Tansiyon hastalarına günlük ilaç vermek yerine yılda iki sefer Aşı yapılması planlanıyor.
6 ayda bir 2 doz aşı ile planlanan tedavinin 2025 yılına kadar günlük haplara alternatif olabileceği düşünülüyor.
GÜNLÜK ALINAN İLAÇLARDAN FARKI NE?
Zilebesiran ismi verilen yeni ilaç, karaciğer tarafından üretilen ve kan basıncının düzenlenmesinde rol oynayan anjiyotensinojen ismi verilen proteini gaye alıyor.
Hipertansiyon hastalarının günümüzde kullandığı ilaçların birçok kan damarlarını daraltarak yüksek tansiyona neden olan proteini aktive eden bir enzimi bloke ederek çalışır. Uzmanların bulduğu yeni ilaç ise bu proteini kaynağında bloke ediyor.
YÜZDE KAÇ ORANINDA AZALTTI
Şimdiye kadar 84 hasta üzerinde yapılan Faz 1 denemelerinde, tek doz aşı insanların kanındaki hormon konsantrasyonunu en az yüzde 90 oranında azalttı.
Aşının tesiri 12 hafta boyunca devam etti. Bilim insanları ilacın kan basıncı düzeylerini uzun müddet denetim edebileceğini umuyor.
Araştırmacılar ilacı artık 18 ila 75 yaş ortasındaki hastalarda plaseboya karşı test edecek. Alnylam Pharmaceuticals tarafından finanse edilen ve İngiltere Ulusal Sıhhat ve Bakım Araştırmaları Enstitüsü tarafından desteklenen çalışmanın üç yıl sürmesi bekleniyor.
TEDAVİ ÇOK DAHA KOLAY MI OLACAK
Aşının yaratıcıları ilacın günlük tansiyon ilaçlarını unutma riskini ortadan kaldırarak hastalar için daha yönetilebilir ve pratik bir tahlil sunduğunu söylüyor. Araştırmanın çalışma lideri ve klinik direktör yardımcısı Dr Manish Saxena “Yüksek tansiyon tedavisi için bir birinci olan bu yaklaşımı denemekten heyecan duyuyoruz. Daha erken lakin kesin umudumuz, tedavinin yüksek tansiyonla çabada inançlı ve pratik bir tahlil olduğunu kanıtlamasıdır.” dedi ve ekledi;
“Yılda iki defa deri altına enjeksiyonla yapılan tedavi, günlük ilaç almaya daha güzel bir alternatif sunacaktır, bunun hastalar için sevindirici bir haber olacağına ve hipertansiyon tedavisini daha kolay hale getireceğine inanıyoruz.”
3 YETİŞKİNDEN BİRİNDE GÖRÜLÜYOR
İngiltere Ulusal Sıhhat Servisi’nden alınana bilgilere nazaran Birleşik Krallık’taki yetişkinlerin yaklaşık üçte birinin yüksek tansiyonu var. ABD’de de ise yaklaşık 34 milyon yetişkin hipertansiyon için reçete edilen ilaçları kullanıyor.
Türkiye’de de durum öbür ülkelerden çok farklı değil. Yapılan araştırmalara nazaran Türkiye’de her 3 yetişkinden biri hipertansiyon sorunu ile karşı karşıya kalıyor.
1.5 MİLYAR İNSANIN HAYATI DEĞİŞEBİLİR
Tüm dünyada ortalama 1,5 milyar hipertansiyon hastası var ve bu sayılar her geçen gün yükseliyor. Kelam konusu ilacın başarısı kanıtlanırsa yeni aşı oyunu değiştiren bir tedavi olarak tarihe geçecek.
HİPERTANSİYON NEDİR?
Gün içinde kan basıncının makul bir mühlet yüksek olması, yüksek tansiyon (hipertansiyon) olarak tanımlanır. Tansiyon milimetre civa (mmHg) olarak tabir edilir.
Sistolik kan basıncının (büyük tansiyon) 120 mmHg ve diyastolik kan basıncının (küçük tansiyon) 80 mmHg olması en uygun tansiyon kıymetidir. Kan basıncının 120-129/80-84 mmHg olması olağan, 130-139/85-89 mmHg olması yüksek normaltansiyan olarak isimlendirilir. Kan basıncının 140/90 mmHg’nın üzerinde olması hipertansiyondur. Ekseriyetle besbelli semptomları olmasa da, hipertansiyon tedavi edilmezse kalp krizi ve felç riskini artırabilir.
BELİRTİ VERMEZ
Hipertansiyon sıklıkla bir belirti vermediğinden, birden fazla vakit rastgele kan basıncı ölçümünde fark edilebilir. Bu nedenle hipertansiyon için orta ara kan basıncı denetimi yaptırmak yararlı olacaktır. Zira hipertansiyon yıllarca hiç belirti vermeden böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine hasar verebilir.
Hipertansiyon belirtileri ortasında baş ağrısı, baş dönmesi, nefes darlığı, çarpıntı, göğüs ağrısı, görmede bozukluk sayılabilir. Ayrıyeten halsizlik, yorgunluk, burun kanaması, kulaklarda çınlama, yürüme ve merdiven çıkmada zorlanma, çok sık idrara çıkma, gece uykudan uyanıp idrar yapma, bacaklarda şişlik halinde belirtiler yüksek tansiyonun habercisi olabilir.
