Editer: Erkavim Yıldırım
Uyku REM ve non-REM evrelerinden oluşur. Etkin uyku durumu olarak tanımlanan REM uykusu, toplam uyku müddetinin yaklaşık olarak %20 ile %30’unu oluşturuyor, Hayallerin görüldüğü bu evrede göz ve teneffüs dışındaki tüm kaslar hareketsiz. Nabız ve teneffüs sayısı yüksek olan REM uykusunda, beyin faaliyeti artıyor. Non-REM devri ise uykunun daha büyük bir kısmını kapsıyor
Aşırı uyku isteği olarak tanımlanan hipersomnia, ana uyku evresi 7 saat ve fazla sürmesine rağmen, tıpkı gün içinde tekrar eden uyku evreleri oluşumu ya da birden uykuya dalma hâli. Hastaların uyandıktan sonra tam uyanık olmakta zahmet çektiği hipersomnia hastalığı, narkolepsi, idiyopatik hipersomnia ve Kleine-Levin sendromu olarak üç başka kategoride incelenir. Her üç kategori de hipersomnia ile birlikte seyreden ve yaygın olan uyku bozuklukları.
İDİYOPATİK HİPERSOMNİA
Başlangıç yaşı değişebilmekle birlikte en sık 15 ile 30 yaşları ortasında görülür. Hastalık yavaş yavaş ilerler, yerleşir ve ömür uzunluğu hiç değişmeksizin sürer. Günlük performansı etkileyecek seviyede gündüz uykululuk hâli vardır. Hastalar bu nedenle dinlendirici olmayan uzun müddetli gündüz uyuklamalarından yakınırlar. Gece uykusu uzun ve kesintisizdir. Hastalık tablosuna ekseriyetle sabah uyanma zorluğu ve sabah uyku sarhoşluğu eşlik ediyor.
HİPERSOMNİA BELİRTİLERİ
Uyku ataklarının dinlendirici nitelikte olması
Uykuya dalarken ve uyanırken halüsinasyon görülmesi
Aşırı uykululuk yahut çok derin uyku varlığı
Gece uykusunun uzaması yahut gündüz sık uyku ataklarının olması.
Hipersomnia yani gündüz uykululuk hastalığına sebep olan faktörler ekseriyetle nörolojik ve ruhsaldır. Hasta şikayetleri doğrultusunda hastalığının teşhis ve tedavisi için nöroloji uzmanına yönlendirilir.
NARKOLEPSİ NEDİR
Gündüz uyku atakları, katapleksi, uyku paralizisi, hipnogojik ve hipnopompik Gündüz uyku atakları araba kullanımı, toplantı üzere giderek monotonlaşan ortamlarda görülür ve bu ataklar çoklukla birkaç dakika sürer. Ataklar her vakit dinlendiricidir. Katapleksi, ani sevinç, hüzün ve kaygı üzere heyecan uyandıran durumlarda oluşan kas tonusundaki, yani kas gerginliğindeki azalmadır. Bazen beklenmedik bir ses, gülme, ansızın bir tanıdıkla müsabaka, katapleksi atağını tetikleyebilir.
Uykuya dalarken yani hipnogojik ya da uykudan uyanırken yani hipnopompik halüsinasyonlar hastalığın her etabında ortaya çıkabilir. Halüsinasyonlar ekseriyetle ilüzyona misal özellikler taşır ve işitsel, duyusal ya da görsel olabilir. Hastalar tarafından en sık bildirilen halüsinasyonlar odanın içinde eşyaların biçim değiştirerek üstüne gerçek geldikleri, onlara dokundukları halinde gerçekleşiyor.
