Hipertansiyon Nedir?Hipertansiyon Belirtileri ve Tedavisi
Hipertansiyon her yaşta görülebilen ve pek çok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilen kan basıncı yüksekliğidir. Genetik yatkınlık ve çok tuz tüketimi üzere sebeplere bağlı olarak gelişebilmekle bir arada hastaların %95’inde yüksek tansiyon nedeni belirli değildir. Tansiyon yüksekliği denetim altına alınmadığı taktirde beyin kanaması ve felce neden olabilmektedir.
Hipertansiyon Nedir?
Seri ölçümlerle alınan kan basıncı bedellerinin olağan aralık üzerinde olmasına hipertansiyon denir. Kan basıncı yüksekliği uzun devirde damar çeperinde hasara yol açar. Vakitle bu hasara bağlı damarlarda tıkanma, genişleme yahut yırtılma ortaya çıkabilir. Hipertansiyon organ ve dokulara giden kan akışını bozarak organ yetmezliklerine sebep olabilir.
Hem Büyük hem de küçük tansiyonun olağandan yüksek olması durumuna hipertansiyon denilmektedir.
Bazen uzun mühlet belirti vermeden seyreden kan basıncı yüksekliği böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine verebileceği hasarla ” sinsi bir düşman ” olabilir.
Hipertansiyon Belirtileri Nelerdir?
Aşağıdaki şikayetlerden bir yada birkaçı sizde bulunuyorsa hipertansiyon hastası olabilirsiniz
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Kulaklarda çınlama
- Nefes darlığı
- Göğüs ağrısı
- Çarpıntı
- Halsizlik
- Yorgunluk
- Görme Bozukluğu
- Burun kanaması
- Efor yaparken zorlanma
- Gece idrara kalkma
- Bacaklarda ödem
- Ani konuşma bozukluğu
- Yüzde ve/veya bedende karıncalanma
Hipertansiyon Nedenleri
Hipertansiyon; yüksek tuz alımı, gerilim, şişmanlık, ailede hipertansiyon bulunması üzere genetik faktörler, şeker hastalığı, sedanter ömür, kalsiyum, potasyum,magnezyum üzere elementlerin yetersiz tüketilmesine bağlı gelişebilmektedir . Bununla bir arada tiroit hastalıkları, böbrek üstü bezi tümörleri, böbrek damarlarında daralma,aort (ana atar damar) darlıkları, cushing hastalığı vb.hastalıklarında da hipertansiyon ortaya çıkabilir.Kimi vakit kullanılan ilaçlarda kan basıncını yükseltebilir(Doğum denetim hapları, kimi ağrı kesici çeşitleri,kortizon,tiroid ilaçları vb.).Tüm bu durumlarda hipertansiyon ortaya çıkabilse de hastaların büyük bir kısmında tansiyon yüksekliğinin nedeni belirlenemez. Hastaların büyük bir kısmını oluşturan bu küme Esansiyel Hipertansiyon olarak isimlendirilir.
Hipertansiyon Tanısı Nasıl Koyulur? Mükerrer ölçümlerde Kan basıncının 140/90 mmHg üzerinde olması hipertansiyon hastalığına işaret eder. Sistemik muayene sonrası laboratuvar testleri, kalp elektrokardiyogramı, ekokardiyografi ve gerekli hallerde de 24 saatlik kan basıncı izlemi (Tansiyon holter) yapılır. Tansiyon ölçümleri istirahat halindeyken ve öncesinde sigara,kahve üzere uyarıcılar alınmamış,stressiz bir durumda yapılmalıdır. Hipertansiyon tedavisinde maksat kan basıncını 140/90 mm Hg altına düşürmektir. Lakin bu hastanın yaşı ve mevcut ek hastalıklarına nazaran uzman tabipçe belirlen bir hudut da olabilir(şeker hastalığı, böbrek yetersizliği, koroner arter hastalığı vb.). Hipertansiyon tedavisinin olmazsa olmazı; tuzsuz diyet, fizikî aktivite, kilo denetimi üzere ömür usulü değişiklikleridir. Uygun hastaya uygun ilacın başlanması da son derece kıymetlidir. İnme, kalp krizi, böbrek yetmezliği üzere hipertansiyonun yarattığı komplikasyonlarda korunmak için erken teşhis ve tedavi çok değerlidir. Erken teşhis koyulan ve uygun tedavi alan bireylerin, hipertansiyon ömür kalitesini etkilemez. “Hastalık yok hasta vardır” bu nedenle başka tüm tedaviler de olduğu üzere hipertansiyon tedavisi de bireye özeldir. Hipertansiyon tedavisinde kullanılan tansiyon ilaçlarının bağımlılık yaptığı ya da önemli yan tesirleri olduğunu düşünerek, ilaç kullanmaktan kaçınmak yanlışsız değildir. Düşünülenin tam bilakis kullanılan ilaçlar, tansiyonu düzenlerken, kalp-damar sistemini korur ve böbreklerin bozulmasını da maniler. İlaç tedavisinde, yalnızca tansiyonun denetim altına alınması değil, öteki organların da korunması amaçlanmaktadır. Günümüzde tesirli çok sayıda anti-hipertansif ilaç bulunmaktadır. Bu ilaçların 3-4 adedinin birebir anda ve uygun dozlarda kullanılmasına karşın tansiyonu denetim altına alınamayan hastalar da dirençli hipertansiyondan bahsedebiliriz. Bu türlü bir durumda tansiyona yol açan türlü hastalıkları yine gözden geçirmek gerekir( böbrek damarlarında darlık, hipertiroidi, Cushing vb.). Şayet bu durumlar saptanırsa uygun tekniklerle tedavi edilmelidir. Tüm bu tedavilere karşın denetim altına alınamayan hastalarda renal denervasyon yada yeniden yeni bir usul olan şah damarı pili düşünülebilir. Renal denervasyon da böbrek damarlarının etrafında ki sonlar yakılarak tansiyon düşürülmektedir. Şahdamarı pilinde ise kalp piline benzeri bir uyarıcı alet şah damarı bölgesindeki basınca hassas hudutları (baroreseptörleri) uyararak bu hudutları bloke eder ve 2-3 ay içerisinde aktif kan basıncı sağlanabilir. Ağrı, heyecan, endişe üzere gerilim durumlarında ve efor sonrasında her sağlıklı şahısta kan basıncının yükselmesi doğaldır. Bu münferit yükselmeler kişinin tansiyon hastası olduğunu göstermez. Kimi vakit tedricen kan basıncı yükselen hastaların şikayetleri olmaya bilir yada hasta bunu hissetmeyebilir. Yakınma olmaması, hipertansiyonun bedenine ziyan vermediği manasına gelmez. Hastanın şikayeti olmasa da ilerde oluşabilecek organ bozukluklarını önlemek için kan basıncını olağan düzeylere düşürmek gerekir. Bazı doğal hususların kan basıncında kısıtlı düşmeler yarattığı çok uzun müddettir bilinmektedir. Lakin bunlar hastalığı tedavi etme ve hastalığın yarattığı tesirleri ortadan kaldırma yeterliliğine sahip değildir. İlaçların alternatifi olamaz fakat yardımcı olarak kullanmakta sakınca yoktur. Hipertansiyon ilaçları bağımlılık yapmaz. Hipertansiyon tanısı koyulan hastanın tedavisi ömür uzunluğu sürer. Hayat üslubu değişiklikleri sonrası ülkü kiloya ulaşan ve diyetle kan basıncı denetim altına alınabilen hastalarda şayet organ hasarları da yoksa ilaç kesilerek takip edilebilir. “Beyaz önlük hipertansiyonu” denen bu durum çok sık rastladığımız bir olgudur. Bu nedenle kişinin kendi kendine aldığı kan basıncı ölçümleri, hastane ve muayenehane ortamlarında alınan ölçümlerden daha kıymetlidir. Tüm ilaçların mümkün yan tesirleri vardır. Kimi tansiyon ilaçlarının da bu türlü bir yan tesiri mevcuttur. Hekiminiz size; yaşınıza uygun, mevcut hastalıklarınızı da göz önünde bulundurarak mefkureye yakın ve yan tesir profili en düşük ilacı önerecektir. Şayet rastgele bir yan tesir ortaya çıkarsa, öbür alternatif ilaçlara geçilebilir. İlaçlardan kaynaklanan yan tesirler ilaç kesilmesinden sonra ortadan kalkacaktır. Hipertansiyon hastalarının diyetinde kesinlikle tuz kullanımı sonlandırılmalıdır. Kişinin ülkü kilosuna ulaşması ve bunu müdafaası da son derece kıymetlidir. Gerilimden kaçınması, gerekirse bunun içinde profesyonel takviye alması sağlanmalıdır. Ayrıyeten Sigara ve alkol tüketimi de önlenmelidir.Hipertansiyon Tedavisi
Dirençli Hipertansiyon Tedavisi
Hipertansiyonla İlgili Sık Karşılaşılan Hasta Soruları
Hipertansiyon tanısı koymak için seri ölçümlerle tansiyonu takip etmek gerekir.
