Histeroskopi rahim içine bakmanın bir yoludur. Histeroskop denilen aygıt ile rahimle ilgili sorunun teşhisi yahut tedavisi yapılabilmektedir.
Histeroskopi doktor muayenehanesinde veya hastanelerin ameliyathanelerinde lokal yahut genel anestezi altında yapılabilen küçük bir operasyondur. Kimi hadiselerde çok az yahut hiç anestezi kullanılmaz.
Kadın Üreme Sistemi Rahim, pelvis bölgesinde yer alan, üst tarafı geniş, alt tarafı dar, kaslı bir organdır. Üst bölgesinin her 2 tarafında da yumurtalıklara giden fallop tüpler yer alır. Yumurtalıklar birçok yumurta barındırır ve her ay adet devrinde bir adedini özgür bırakır. Tüpler döllenmiş yumurtayı yumurtalıklardan rahme taşırlar. Rahmin alt kısmına rahim ağzı (serviks) ismi verilir ve vajinaya açılan küçük bir açıklığı olan dar bir kanaldır.
Histeroskopinin Kullanım Alanları
Tanısal Histeroskopi: Histeroskopi rahim içindeki kimi olağandışı durumların teşhisi için kullanılabilmektedir. Tıpkı vakitte histerosalpinografi (HSG) üzere kimi testleri doğrulamak gayesiyle da yapılabilir.
Histeroskop bazen başka aletler ve tekniklerle de bir arada kullanılır. Mesela, küretaj (D&C) öncesi yahut laparoskopi ile tıpkı anda uygulanabilmektedir. Histeroskopinin kullanıldığı kimi durumlar aşağıda belirtilmiştir :
Anormal Kanama: Olağan adetten uzun ve sancılı kanama, adet periyodları ortası kanama yahut menopoz periyodunda iken kanama üzere durumlardır. Histeroskopi sayesinde doktor anormal kanamanın sebebini bulabilir ve gerekirse biyopsi alabilir.
Kısırlık: Bir çift birkaç sebepten ötürü çocuk sahibi olamıyor olabilir. Kimi durumlarda bayan kısırlığı rahmin büyüklüğü ve formu ile ilgili bir kusurdan olabilir. Buna bir örnek bölmeli rahimdir. (ince bir doku rahmi ikiye böler) Bu üzere sorunlar yapılan testlerde anlaşılamayabilir lakin histeroskopi ile anlaşılır.
Tekrarlayan Düşükler: Birtakım bayanlar gebe kalmayı başarsalar bile, bebeklerini 20 haftalık olmadan kaybederler. Histeroskopi bunun sebebini anlamak için uygulanabilir.
Adezyonlar (Yapışıklıklar) Bazen rahimde yara dokuları ve adezyonlar oluşabilir. Bu duruma Asherman Sendromu denir. Bu adezyonlar kısırlığa ve menstural döngüde değişikliklere yol açabilirler.
Anormal Büyümeler: Bazen polip ve fibroid üzere uygun huylu büyümeler histeroskop ile teşhis edilebilir. Histeroskopi sayesinde kuşkulu büyümelerden biyopsi alınır ve büyümenin kanserli olup olmadığı araştırılır.
Yeri değişmiş Rahim İçi: Küçük plastik bir aygıt olan rahim içi aygıtı (Spiral) gebeliği önlemek emeliyle rahmin içine sokulur. Birtakım durumlarda bu aygıtın olması gereken yeri değişir ve rahim duvarına gömülür ve histeroskopi bunun yerini belirlemek için kullanılır.
Operatif Histeroskopi: Histeroskopi belirli durumları teşhis hedefiyle kullanıldığı üzere, tedavi hedefli da kullanılabilir. Örneğin; rahim adezyonları, kısımları yahut fibroidleri histeroskopi sayesinde alınabilirler. Kimi durumlarda histeroskopi açık karın ameliyatları yerine kullanılabilmektedir. Bu prosedür hastanelerin ameliyathanelerinde, genel anestezi altında uygulanır.
Endometrial ablasyon (rahim iç katmanının yakılması) birtakım ağır kanama durumlarını tedavi etmek gayesiyle rahmin iç katmanının yok edildiği bir prosedürdür. Bu prosedürden sonra, bayan doğurganlığını kaybeder. Bu prosedür için histeroskop lazer yahut rezektoskop üzere öbür aletlerle birlikte kullanılabilir.
Ne Beklemeli?
Operasyon Öncesi Mümkün olursa, histeroskopi adetten sonraki birinci hafta uygulanır. Bu rahmin içinin daha düzgün görülmesini sağlar. Histeroskopiden evvel belirli bir müddet bir şey yememeniz ve içmemeniz tavsiye edilir. Kimi rutin laboratuvar testleri istenebilir. İdrarınızı yapmanız istenir, daha sonra vajinal bölgeniz antiseptik ile temizlenir.
Anestezi: Histeroskopi lokal, bölgesel yahut genel anestezi altında yapılabilir. Bu öbür prosedürlerin de tıpkı vakitte uygulanıp uygulanmayacağı üzere birkaç faktöre bağlıdır.
Operasyondan evvel anestezi verilmeden önce hekiminiz sakinleşmeniz için bir ilaç verebilir. Lokal anestezi uygulanacaksa, anestezi rahimağzı etrafına verilir ki, bu alan hissizleşsin. Prosedür sırasında ayık olursunuz ve biraz kramp hissedebilirsiniz.
Bölgesel anestezi için, pelvik bölgeden hisleri alan sonlara enjeksiyon yapılır, ayık olursunuz fakat bir rahatsızlık hissetmezsiniz. Anestezi bir iğne yahut tüp aracılığıyla art tarafınızdan verilir, buna omurga yahut epidural anestezi denir.
Genel anestezide ise, bir maske aracılığıyla birtakım gazların karışımını solursunuz ve operasyon sırasında şuurunuz yerinde olmaz. Anestezi tesirini gösterdikten sonra nefes alımınızı kolaylaştırmak gayesiyle boğazınızdan bir tüp sarkıtılabilir.
Operasyon Histeroskopiden evvel rahim ağzınızın genişletilmesi yahut özel kimi aletler ile açılması gerekebilir. Takiben, histeroskop vajina, rahim ağzı ve rahimden içeri sokulur. İçerisinin daha uygun görülebilmesi için histeroskoptan içeri bir sıvı yahut gaz verilebilir. Alet vasıtasıyla bir ışık tabibin rahim içini görmesine yardım eder. Şayet operasyon yapılacaksa, histeroskop sayesinde küçük ameliyat aletleri de içeri sokulur.
Daha karmaşık prosedürler için, rahmin dışını görebilmek maksadıyla birebir vakitte bir laparoskop da kullanılabilir. Bu durumda karbondioksit üzere bir gazın karna akışına müsaade verilir. Bu gaz karın duvarını yükselterek ve onu iç organlardan uzaklaştırarak karnı genişletir. Bu sayede organlar daha rahat görülür. Gazın çoğunluğu operasyon sonrasında alınır.
İyileşme Süreci Eğer lokal anestezi altında gerçekleştiyse operasyon, çok kısa bir mühlet içinde meskeninize gidebilirsiniz. Bölgesel yahut genel anestezi uygulandıysa, taburcu olmadan önce biraz müşahede altında tutulabilirsiniz.
Şayet histeroskopi ile birlikte laparoskopi de uygulandıysa yahut gaz verildiyse, omuzlarınızda bir ağrı hissedebilirsiniz. Bu rahatsızlız gazın abzorbe edilmesiyle bir arada çarçabuk geçecektir. Bir yahut iki gün müddetince bayılabilir, mide bulantınız olabilir yahut hafif bir vajinal kanamanız olabilir. Aşağıdaki durumlardan birisi olursa hekiminizi arayınız :
- Ateş
- Ciddi karın ağrısı
- Şiddetli kanama
