HIV kişinin bağışıklık sistemine girerek bünyeyi çökertmeye sebep olan hayli tehlikeli ve bulaşıcı bir hastalıktır. Peki, HIV virüsü nedir, belirtileri nelerdir? HIV Enfeksiyonu (AIDS) nasıl bulaşır?
HIV VİRÜSÜ NEDİR?
HIV (İngilizce: Human Immunodeficiency Virus / İnsan Bağışıklık Yetmezlik Virüsü), AIDS’e yol açan virüs. HIV , bağışıklık sistemine ziyan vererek hastalığa neden olur. Bedeni mikroplardan koruyan bağışıklık sistemi çalışmadığında, mikroplar daha kolay hastalığa neden olabilir.
Kanında HIV bulunmayan bireyler HIV negatif şahıslardır. Kanında HIV virüsü bulunan bireylere “HIV pozitif” yahut “HIV enfeksiyonlu” denir. Bu bireyler birebir vakitte kanında antikor bulunan manasında sero (anti-HIV, yahut bilinen ismiyle ELISA testi) olumlu bireylerdir. Lakin birinci bulaşma devrinde seronegatif bireyler tıpkı vakitte enfeksiyon taşıyan bireyler olabilirler.
HİV NASIL BULAŞIR?
Kan ile bulaşır:
AIDS hastasının ve taşıyıcının kanında HIV bulunur. HIV’li kanla, çeşitli formlarda bulaşma olur. Denetimsiz kan nakli ile bulaşır.
Kullanılmış ve dezenfekte edilmemiş şırınga, iğne, cerrahi aletler, diş hekimliği aletleri, kesici ve delici aletler (jilet, makas), dövme aletleri ve akupunktur iğneleri ile bulaşır.
HIV’li erkek ve bayanın cinsel organlarındaki kanamaların ve adet kanının penise, vajinaya ve ağıza teması ile bulaşma olabilir. HIV’li organ, doku ve sperm nakli ile de bulaşma olur.
Cinsel ilgi ile bulaşır:
HIV, kanda bulunduğu üzere erkeğin sperm sıvısında, bayanın vajina salgısında da bulunur. Cinsel alaka sırasında vajina, penis, anüs mukozasından yahut ağızdaki zedelenmiş doku yahut çatlaklardan bedene girerek erkekten bayana, bayandan erkeğe, erkekten erkeğe, bayandan bayana bulaşabilir. AIDS’ten öbür cinsel münasebet ile bulaşan en kıymetli hastalıklar; belsoğukluğu, frengi ve sarılıktır.
Anneden bebeğe bulaşır
HIV, infekte anneden bebeğine gebelik, doğum, emzirme sırasında bulaşır. HIV müspet bayanın doğuracağı çocuğa HIV’in geçme oranı yüzde 30 kadardır. Sütle geçebilme oranı fazla olmamakla birlikte infekte annelere emzirme önerilmez. Gebelik ve HIV ile ilgili bilgiler için AIDS Müşavere Merkezi’ne başvurun.
AIDS’İN BULAŞMADIĞI DURUMLAR
- Günlük hayatta ve toplumsal bağlantılarla bulaşmaz.
- Öpüşme, dokunma, sarılma, el sıkışmayla bulaşmaz.
- Herkese açık tuvalet, havuz, duştan bulaşmaz.
- Başkalarının eşyalarını kullanmakla bulaşmaz.
- Sinek, böcek sokması, hayvan ısırması ile bulaşmaz.
HIV BELİRTİLERİ NELERDİR?
HIV bulaştıktan sonra, AIDS hastalığı belirtileri kişinin hayat şartlarına ve beden direncine nazaran birkaç yıl içinde, hatta bazen daha uzun mühlet sonra ortaya çıkar. HIV bulaştığı bedende çeşitli hücrelere, bilhassa CD4T kan hücrelerine yerleşerek çoğalır. Ziyan gören CD4T hücreleri giderek azalır ve bunun sonucu olarak bedenin bağışıklık sistemi yıkıma uğrar. Beden direnci zayıflayan hastada, olağanda zararsız olan, hafif geçen ya da nadir rastlanan birtakım hastalıklar belirir. Ayrıyeten lenf bezlerinde büyümeler, ağız ve deride tekrarlayan uçuk, yara ve lekeler, nedeni bilinmeyen uzun periyodik ateş, gece terlemeleri, kilo kaybı, ishal, öksürük görülür. Tüberküloz, pamukçuk, başka bakteri, mantar ve protozoan hastalıkları fırsatçı enfeksiyonlar ortaya çıkar. Bireyde bu belirtilerin lakin birkaç adedinin bir ortada bulunması durumunda AIDS düşünülebilir. Kaposi sarkomu ve kimi lenfomalar da HIV enfeksiyonunu düşündüren değerli belirtilerdendir. Kesin teşhis için anti-HIV (ELISA) testi yapılır.
