İnsan papilloma virüsü yani HPV aşıları, belli insan papilloma virüsü (HPV) tiplerinin neden olduğu enfeksiyonu önleyen aşılardır. Tüm HPV aşıları, en büyük rahim ağzı kanseri riskine neden olan en az HPV tip 16 ve 18’e karşı muhafaza sağlar. İşte son vakitlerin en çok tartışılan hususlarından biri ‘HPV aşısı’ hakkında bilinmesi gereken noktalar…
HPV AŞISI NEDİR?
HPV aşısının birincil emeli virüsü denetim altına almaktır. HPV rahim ağzı kanserlerinin neredeyse % 99’undan sorumludur. HPV’ye yönelik geliştirilen kollayıcı (proflaktik) aşılar ile birincil korunma sağlanmaktadır. Bilhassa HPV bulaşması olmadan muhafazaya başlayarak rahim ağzı ve başka HPV’ye bağlı kanserler ve öncü lezyonların oranını azaltma hedeflenmiştir.
HPV AŞISI FİYATLI Mİ?
Büyük oranda kanseri ve birçok rahatsızlığı önleyen HPV aşısı, birçok insan hakları savunucusuna nazaran fiyatsız olmalı. Geçen yıl, Önce Çocuklar ve Bayanlar Derneği tarafından SGK‘ye HPV aşısının fiyatsız sunulması için dava açtı. Bu davasa Türkiye’de aşının fiyatsız olmasıyla ilgili yargıdan örnek bir karar çıkmıştı.
Ankara 62. İş Mahkemesi, dernek aracılığıyla görülen davada bir bayanın başvurusu üzerine HPV aşısının fiyatını ödemeyen Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanlığı’nı haksız buldu. Mahkeme, üç doz aşının bedelinin faiziyle müracaatçıya ödenmesine hükmetti. Bu emsal karara karşın Türkiye’de HPV aşılarını sigorta karşılamıyor.
Türkiye’de sigorta kapsamında olmayan HPV aşısı, uygulandığı yaş aralığına nazaran 2 ya da 3 doz tavsiye edilen HPV aşısının, 3 dozunun aktüel fiyatı ise 2 bin 85 lira.
HPV AŞISI NEDEN KIYMETLİ?
HPV aşılarının serviks kanserinin %70’ini, anal kanserinin %80’ini, vajinal kanserin %60’ını, vulvar kanserinin %40’ını önleyebileceği ve HPV müspet orofaringeal kanserlerin önlenmesinde %90’dan fazla aktiflik gösterdiği iddia edilmektedir.
HPV’nin en tehlikeli çeşitleri ise tedavi edilmezse ileri devirde penis, serviks, vulva, anüs, rahim ağzı üzere kanser cinslerine neden olabilir.
DSÖ datalarına nazaran tüm dünyada her yıl yaklaşık 500.000 rahim ağzı kanseri vakası görülmektedir. Tüm HPV aşıları, en büyük rahim ağzı kanseri riskini doğuran tehlikeli HPV cinslerine karşı muhafaza kalkanı vazifesini üstlenir.
HPV AŞISINI KİMLER, NE VAKİT YAPTIRMALI?
HPV aşısı, çocuklar için cinsiyet fark etmeksizin 11-12 yaşında yapılmalıdır. Vaktinde aşılanmayan erkek çocukları 45 yaşına kadar aşılanabilirler. Bayanlarda yaş için bir üst hudut bulunmaz, cinsel taraftan faal olsa dahi her yaşta aşı yapılabilir ve tıpkı koruyuculuğa sahiptir. Lakin aşının içeriğinde bulunmayan başka kanser yapan HPV tipleri aşıya karşın kanser geliştirebilirler. Bu nedenle aşılı olunması durumunda dahi tertipli olarak doktor denetiminden geçmek kıymetlidir.
HPV AŞISI YAN TESİRLERİ NELER?
HPV aşısının bilinen çok önemli yan tesirleri bulunmamaktadır. İğnenin yapılmış olduğu yerde kızarıklık ya da şişlik, hafif ağrı, mide bulantısı, baş dönmesi ve baş ağrısı en yaygın görülen hafif yan tesirler ortasında bulunmaktadır.
