Genital siğiller hem bayanda hem de erkekte genital bölgede Human Papilloma Virus (HPV) enfeksiyonu sonucu gelişen karnıbahar görünümünde, bazen tek bir bölgede, bazen birkaç bölgede, bazen topluiğne başı kadar ufak, bazen de 5 cm çapına (ender durumlarda 15-20 cm. çaplı olabilir) erişebilen ağrısız kitlelerdir.
Ülkemizde de giderek artan sıklıkta görülen bu cinsel yolla bulaşan enfeksiyonun hem erkekte hem de bayanda, fakat bilhassa bayanda yaratması mümkün sıhhat problemleri nedeniyle her bireyin bu enfeksiyon hakkında bilgi sahibi olması ve kendisinde ya da eşinde bu enfeksiyondan şüphelendiğinde doktora başvurması gerekir…
HPV nedir?
HPV (Human Papilloma Virus) genital bölgede ve mukozalarda enfeksiyon yapan ve condyloma acuminatum (kondiloma aküminatum ya da kısaca kondilom) ismi verilen siğil biçiminde kitlelerin oluşumuna neden olan bir virüstür. Birçok virüs hastalığında olduğu üzere HPV de bir kere bedene girdiğinde hücreler içinde yerleşir ve vakit zaman alevlenmelere yolaçar. Bu yüzden HPV enfeksiyonu kesin tedavisi olmayan bir hastalık olarak kabul edilir.
Nasıl bulaşır?
HPV enfeksiyonu cinsel yolla bulaşan hastalıklar kümesinde yeralır. Bilhassa çok sayıda cinsel eşi olan (veya öncesinde olmuş olan) bireyler ve bu bireylerin eşlerinde yaygındır. Virüsün bulaşması öteki bir bireyin enfekte bölgesinin (penis gibi) mukozalara (ağız ve vajina gibi), ya da doğal olarak nemli bölgelere (anüs gibi) temasıyla olur.
Nasıl belirti verir?
HPV bulaştıktan sonra 2-6 aylık bir kuluçka devresini takiben genital bölgede ve/veya anüs etrafında sayıları ve büyüklükleri değişken kondilom (siğil) isimli kitlelerin oluşmasıyla belirti verir. Belirtiler ferdî özelliklerden epey etkilenir ve bilhassa erkeklerde enfeksiyon tümüyle belirtisiz seyredebilir. Bayanda da belirtisiz seyredebilir, lakin “belirtisiz” seyreden bu durumlarda büyüteçle (kolposkopi) yapılan detaylı incelemelerde dış genital bölge, vajina ya da servikste çok ufak çaplı kitleler birçok bayanda saptanır. Bilhassa bayanlarda birtakım durumlarda vajina-anüs ortası bölgeyi, anüsü ya da vajinayı tümüyle dolduran karnıbahar görünümlü dev kitlelere de rastlamak mümkündür. Oral (ağız yoluyla) genital seks uygulamalarında ağız mukozasında da lezyonlar ortaya çıkabilir.
Kadınlarda bazen HPV enfeksiyonunun tek belirtisi jinekolojik muayenede papsmear incelemesinde HPV enfeksiyonuna mahsus hücresel anormallikler (koilositoz) bulunmasıdır.
Bulaştırıcılık özellikleri: HPV epeyce bulaşıcı bir virüstür ve genital bölgedeki lezyonların mukozalar ya da genital bölgelerle (cinsel münasebette olduğu gibi) kısa vadeli teması bile bulaşması için kafidir. Genital bölge mukozasının vajina yoluyla dış ortama açık olması nedeniyle bilhassa erkekten bayana daha kolay bulaşır.
Enfeksiyonun yarattığı sıhhat problemleri nelerdir?
Genital bölgede kondilom (siğil) oluşumuna neden olan HPV, hücrelerin içine yerleşerek hücrenin genetik yapısını etkileyebilme özelliğine sahip bir virüstür. HPV’nin çok sayıda alt tipi vardır. Bu alttiplerden kimileri hücrelere olan tesirleriyle hücrelerin kendi kendine süratle ve denetimsizce çoğalabilen hücrelere dönüşmesine neden olmaktadır. Hücrelerin denetimsizce çoğalma özelliği kazanması ise hücrelerin bulunduğu dokuda kanser oluşumu riskini beraberinde getirmektedir. Serviks, vagina ve vulva kanserlerinin gelişiminde HPV’nin bu onkojen (kanser yapıcı) alttiplerinin çok kıymetli bir rolü olduğu düşünülmektedir. Bu tesirler uzun vadeli tesirlerdir ve lakin onkojen tesire sahip HPV alttipleri tarafından başlatılırlar.
Gebelik açısından HPV enfeksiyonunun kıymeti daha farklıdır:
Gebelik periyodundan evvel varolan ya da gebelikte yeni çıkan kondilom kitlelerinin çok büyümesi bazen doğum kanalının tıkanmasına neden olur ve vajinal yolla olağan doğum imkansız hale gelir.
Diğer bir istenmeyen durum da bebeğin doğum aksiyonu esnasında doğum kanalından geçerken kanaldaki HPV’yi kapması sonucu meydana gelir. Virüsün bulaşması bebeğinin larinksinde (ses tellerinin bulunduğu organ) papillomlar (ufak kitleler) oluşmasına neden olabilir.
Nasıl teşhis konur?
Genital bölgedeki kitlelerin tipik görünümü teşhis koymak için kafidir. Kuşkulu durumlarda kitlelerden biopsi alınarak teşhis koymak gerekebilir.
Genital kondilomu olan bayanların eksiksiz bir jinekolojik muayeneden geçmeleri ve kimi HPV alttiplerinin onkojen (kanser yapıcı) özelliği nedeniyle papsmear incelemesine tabi tutulmaları uygundur. Kuşkulu durumlarda ileri inceleme için kolposkopi (vulva, vajina ve serviksin büyüteçle incelenmesi) ve gerekli durumlarda kuşkulu bölgelerden biopsi alınması gerekebilir. Ayrıyeten günümüzde HPV’nin alttiplerini belirlemek ve etkenin HPV’nin onkojen alttipi olup olmadığını saptamak da mümkündür.
Nasıl tedavi edilir?
HPV enfeksiyonunun tedavisinde temel prensip nüksleri en aza indirmek için kitlelerin mümkün olduğunca temizlenmesidir. Bu hedefle virüslere tesirli ilaçlar kullanılarak lokal (bölgesel) tedavi ve büyük lezyonların koterizasyon yoluyla yakılması formunda tedavi uygulanır.
Hatırda tutulması gereken nokta tedavinin yanlızca görünen lezyonları ortadan kaldırmakla sonlu olduğudur. HPV enfeksiyonu kronik seyreder ve kitleler ortadan tümüyle kalksa da hücrelerin içinde kapalı bir formda hayatını sürdüren virüsler sayesinde bulaştırıcılık devam eder.
Korunma
HPV cinsel yolla bulaşan bir hastalık olduğundan bu bahiste alınan genel tedbirlerin alınması HPV enfeksiyonundan korunmada tek yoldur. Fakat HPV’nin bulaştırıcılığı o kadar yüksektir ki, kuşkulu alakalarda kondom kullanımı bile koruyamayabilmektedir. Cinsel temas esnasında erkek genital bölgesinin prezervatifle korunmayan kısımlarından bayana ya da tam karşıtı bayandan erkeğe bulaşma kelam konusu olabilir. Bu yüzden bariz kondilom lezyonları olanlarla alakaya girmemek çok değerlidir.
HPV AŞILARI
Çağdaş tıpta pek çok hastalığın tedavisi hastalığı oluşturan etkenlerin ve düzeneklerinin ortaya çıkarılması ile gerçekleşebilmiştir. Nihayet HPV’nin serviks kanseri ile bağının ortaya çıkarılmasını takiben bu virüs üzerindeki geniş araştırmalar sonuç vermeye başlamış ve HPV aşıları üretim etabına gelinmiştir.
Bu biçimde serviks pre-kanser (kanser öncesi durumlar) ve kanserlerinin büyük bir kısmını engellemek ve hatta genital siğillerden kurtulmak artık bir hayal değildir.
Ancak şunu belirtmekte yarar var ki, HPV aşısı ile ilgili şu anda alacağımız hami tedbirlerin bize muvaffakiyet olarak yansımaları (yani serviks kanseri görülme sıklığının azalması) 15-20 yılı bulacaktır. Zira daha evvel belirtildiği üzere bir kişinin riskli tipteki bir HPV’yi kapması ile serviks kanseri olması ortasındaki süre 15-20 yılı bulmaktadır.
HPV aşıları iki kümede çalışılmaktadır. Birinci grup “proflaktik (koruyucu, önleyici) aşıları” içerir ve HPV kapılmadan yahut kapıldıktan çabucak sora şahısların immün sistemlerinin harekete geçirilerek kanser oluşturmasını önlemeyi hedefleyen aşılardır.
İkinci küme ise kanser yahut kansere meyilli bir durum ortaya çıktığında kişiyi tedavi etmek için verilen “terapotik (tedavi edici) aşılar”dır.
Proflaktik aşılardaki ilerlemeler teropotik aşılara nazaran kıyaslanamayacak ölçüde ileridedir. Bu yüzden bu yazıda da HPV aşıları denilirken daha çok proflaktik aşılar kastedilmektedir.
HPV aşıları virüs gibisi partiküller içeren lakin virüsün yaptığı etkiyi oluşturmaksızın sadece bedenin immun sistemin harekete geçirerek, kişinin uzun müddetli HPV’ye dirençli hale gelmesini sağlayan aşılardır.
Aşının uzun müddet kalıcı olabilmesi için bir defa yapıldıktan 2 ve 6 ay sonra tekrarlanması gereklidir.
Aşının uzun mühlet kalıcı olabilmesi için bir kere yapıldıktan 1 ve 6 ay sonra tekrarlanması gereklidir.
