İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraklerinden İstanbul Gaz Dağıtım Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İGDAŞ), ‘5 Haziran Dünya Etraf Günü’ hasebiyle çalışanlarına, “İklim Krizi, Marmara ve İstanbul’u Nasıl Etkiliyor?” başlıklı bir seminer düzenledi. Seminerde bir sunum gerçekleştiren etraf mühendisi Sedat Durel, “İklim krizi kendisini çok iklim olaylarıyla gösteriyor. Yani İstanbul’da bir yıl barajlarınızdaki sular yüzde 10 olurken, sonraki yıl sellere yol açan bir yağışla karşılaşabiliyorsunuz. Bunlar İklim krizinin direkt sonuçlarıdır” dedi.
İGDAŞ Genel Müdürlüğü’nden yapılan yazılı açıklamaya nazaran, İGDAŞ, ‘5 Haziran Dünya Etraf Günü’ hasebiyle, Etraf Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi’nin de davetiyle, çalışanları için bir seminer düzenledi. İGDAŞ Alibeyköy Toplumsal Hizmet Binası Konferans Salonu’nda dün gerçekleştirilen “İklim Krizi, Marmara ve İstanbul’u Nasıl Etkiliyor?” başlıklı seminere, kuruluşun üst seviye yetkilileriyle birlikte yaklaşık 150 İGDAŞ işçisi katıldı.
Seminerde sunum yapan etraf mühendisi Sedat Durel, 70’li yıllarda birinci olarak ‘çevre sorunu’, ‘çevre kirliliği’ biçiminde gündeme gelen dünya kirliliğinin, giderek ‘küresel ısınma’yı insanların karşısına çıkardığını, yıllar içinde kelamı edilen ‘iklim krizi’ tarifinin ise bugün bir haber tabiri değil, bilimsel olarak literatürde yer alan bir tarif olduğunu kaydetti.
“DÜNYANIN ORTALAMA SICAKLIĞI HER GEÇEN YIL ARTIYOR”
Sedat Durel, genel olarak sonuncu kirliliğin karbondioksit, metan ve ozon başta olmak üzere, ‘sera gazları’ olarak bilinen gazların atmosferde ağırlaşmasıyla, dünyanın ortalama sıcaklığının her geçen yıl arttığını vurgulayarak şunları söyledi:
“Bugün bilimsel olarak iklim krizi tarifi yalnızca ‘ısınma’yı tabir etmiyor. “Küresel Isınma tarifinden vazgeçilmesinin nedeni bu. Artık çok iklim olaylarıyla karşı karşıya kalıyorsunuz. Basitçe anlatırsak, İstanbul’da çok sıcak bir yaz yaşıyorsunuz. Denizin sıcaklığı önemli halde yükseliyor. Sonra hava sıcaklığı düştüğünde, denizler geç soğuduğu için alçak ve yüksek basınç ortasındaki istikrar alt üst oluyor ve çok iklim olaylarıyla karşılaşıyorsunuz. Yani İstanbul’da bir yıl barajlarınızdaki sular yüzde 10 olurken, sonraki yıl sellere yol açan bir yağışla karşılaşabiliyorsunuz. Bunlar iklim krizinin direkt sonuçlarıdır.
Dünyanın ortalama sıcaklık grafiğine baktığımızda, 1780’lerda başlayan 1900’lerden itibaren her geçen yıl daha da artmaya başlayan bir sıcaklık artışı görülüyor. Yapılan çalışmalarda bu süratle kirlenme devam ederse 2100 yılına gelindiğinde dünyanın sıcaklığında 8-10 derecelik bir sıcaklık artışı olacağı belirtiliyor. Bunun ne demek olduğu birinci bakışta anlaşılamayabilir. Lakin 2,5 derecelik değişikliğin, yaklaşık 50 milyon yılda gerçekleştiği düşünülürse, bugün 200 yıl içinde yaşanan 3-4 derecelik artışın canlılığın adaptasyonunda ne üzere sonuçlar yaratabileceğini anlamamız daha kolay olacaktır. Bugün cinslerin kuşaklarının tükenmesinin nedenlerini böylece daha düzgün anlayabiliyoruz.”
“1993’TEN 2020’YE KADAR DENİZ DÜZEYİNDE 9 CM’LİK YÜKSELME OLDU”
Sıcaklığın artmasıyla birlikte buzulların erimeye başladığını bunun da okyanuslardaki su düzeyini yükselttiğinin toplumun çoğunluğunda bilinmekle birlikte, yıllar içinde su düzeyinin varacağı boyutların tahayyül edilemediğini kaydeden Durel, şöyle devam etti:
“1993’ten 2020’ye kadar deniz düzeyinde dünya ortalamasına nazaran 9 cm’lik bir yükselme olduğu belirtiliyor. Türkiye için bu yılda 3 mm olarak görünüyor. Fakat sıcaklık bu süratle artmaya devam ederse, yapılan modellemelere nazaran, 2070’te deniz düzeyinin toplamda 80 metre kadar yükselebileceği kestirim ediliyor. Bunu gördüğümüzde İstanbul’da yaşayanlar olarak aklımıza, İstanbul’un tarihi yarımadası dahil, birçok bölgesinin sular altında kalacağı lakin tekrar de üstlerde bir yerlerde yaşayabileceğimiz niyeti gelebilir. Ancak asıl sorun, bu modellemeye nazaran İstanbul’un su kaynaklarının da sular altında kalacak olması. Terkos’u, Ömerli’yi kaybediyorsunuz. Sulayacak tarım arazileriniz de kalmıyor…”
“MARMARA DENİZİ’NDE 6-7 METRE ALTINDA HAYAT KALMADI”
Çevre mühendisi Sedat Durel, seminerde ayrıyeten İklim Krizi’nden bağımsız olarak, Marmara Denizi’nin yıllar içinde çok daha süratle kirlendiğini de çeşitli grafik ve tablolarda ortaya koydu. Durel, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Marmara Denizi’nin yüzey düzeyinin yaklaşık 6-7 metre altında, mevsimsel ve bölgesel olarak değişmekle birlikte, çözülmüş oksijen kalmadı ve oksijensiz ortamda bir hayattan bahsedilemez. Karadeniz’in neresine bir şey atarsanız atın, yavaş yavaş İstanbul’a hakikat gelir ve Marmara’ya akar. İstanbul’da bugün hala atık suların sırf yüzde 37-38’i arıtmadan geçiriliyor ve İstanbul ve etrafındaki vilayetlerin tüm atıkları Marmara Denizi’nin tabanına akıyor. Atık sular 9 yıl boyunca birikti. Bugün kıyı şeritlerinde gördüğümüz ‘müsilaj’ diye bilinen mikroorganizma kalıntıları, bozulan ekosistemin biyolojik alarm çanlarıdır.”
