İnfertilite, yani kısırlık, çiftlerin bir yıl boyunca tertipli ve korunmasız biçimde cinsel bağlantıya karşın gebelik elde edememesi durumudur. Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran bu durum, bayan ya da erkek üreme sisteminde ortaya çıkan bir sıhhat sorunu olarak kıymetlendirilir. Rastgele bir sıhhat pürüzüne karşın çocuk sahibi olunamıyorsa, çiftlerden birinde infertilite mümkünlüğü gündeme gelebilir.
İçindekiler
İnfertilite Nedir?
İnfertilite Türleri
Kısırlık Belirtileri
Tanı Süreci
Tedavi Yöntemleri
Erkeklerde Yardımcı Üreme Teknikleri
Sık Sorulan Sorular
Kısırlık Ne Manaya Gelir?
Toplumda “kısırlık” olarak bilinen infertilite, korunma olmaksızın tertipli cinsel alakaya karşın bir yıl içinde gebelik oluşmaması biçiminde tanımlanır. Bu süreçte çocuk sahibi olma gayreti sonuç vermediğinde, doğal yollardan gebelik elde etmekte zorluk yaşandığı anlaşılır.
Kadınlarda İnfertilite
Kadınlarda kısırlık birden fazla vakit belirti vermeyebilir. Lakin adet düzensizlikleri, yumurtlama meselelerini gösterebilir.
35 yaşın altındaki bayanlar için 1 yıl
35-40 yaş ortası için 6 ay
40 yaş üstünde ise daha erken kıymetlendirme önerilir.
Eğer daha evvel genital enfeksiyon, düşük, kanser tedavisi ya da endometriozis üzere durumlar yaşandıysa, uzman tabibe daha erken başvurmak değerlidir.
Gebelik oluşabilmesi için şu süreçlerin sağlıklı biçimde işlemesi gerekir:
Yumurtlamanın gerçekleşmesi
Yumurtanın fallop tüpüne alınması
Spermle buluşması
Döllenmiş yumurtanın rahme ulaşması ve tutunması
Bu adımlardan birinde sorun yaşanması, gebeliği engelleyebilir.
Erkeklerde İnfertilite
Erkeklerde de kısırlık, bir yıl boyunca sistemli ve korunmasız bağa karşın çocuk sahibi olunamamasıyla tanımlanır. Her vakit belirti vermese de kimi fizikî ya da hormonal işaretler infertiliteye işaret edebilir.
Olası belirtiler:
Cinsel isteksizlik, sertleşme problemi
Meni ölçüsünde azalma
Testislerde ağrı, şişlik ya da kitle
Yüz ve beden kıllarında azalma
Meme dokusunda büyüme
Tekrarlayan enfeksiyonlar
Azalmış sperm sayısı yahut hareketliliği
Geçmişte geçirilmiş cerrahi operasyonlar yahut hastalıklar da değerlendirmeye alınmalıdır.
İnfertilite Türleri
İnfertilite, iki biçimde sınıflandırılır:
Primer infertilite: Daha evvel hiç gebelik oluşmamış olması.
Sekonder infertilite: Daha evvel gebelik oluşmuş fakat tekrar gebelik sağlanamaması.
Her iki durumda da nedenler misal olabilir lakin farklılıklar da gösterebilir.
Kısırlık Belirtileri Kadın ve erkeklerde kısırlık belirtileri farklılık gösterebilir. En temel belirti, gebeliğin oluşmamasıdır. Düzensiz adet döngüsü Ağrılı regl Aşırı tüylenme, akne Hormonal dengesizlikler Cinsel isteksizlik Tekrarlayan düşük Düşük sperm sayısı yahut kalitesi Ereksiyon sorunları Boşalma problemleri Testislerde ağrı, kitle Hormon bozuklukları, jinekomasti Bu belirtiler varsa uzman tabibe başvurmak erken teşhis için kıymetlidir. İnfertilite tanısı için hem bayan hem erkek değerlendirmeye alınır. Gerekli testler ortasında şunlar bulunur: Hormon testleri Sperm analizi Yumurtlama takibi Rahim sineması (HSG) Laparoskopi, histeroskopi üzere ileri tetkikler Tedavi formülü, tespit edilen nedene nazaran belirlenir. Hormon takviyesi Yumurtlama tedavisi Cerrahi girişim Aşılama (IUI) Tüp bebek (IVF) Modern tıp teknikleri sayesinde yüksek muvaffakiyet oranlarıyla çocuk sahibi olunabilmektedir. Erkeklerde kısırlık tanısı konulduğunda, sperm kalitesi yeterliyse aşılama tercih edilebilir. Lakin kâfi sperm yoksa tüp bebek tedavisi gerekebilir. Gerekli sperm ejakülasyonla ya da cerrahi teknikle elde edilebilir.Kadınlarda:
Erkeklerde:
Kısırlık Tanısı Nasıl Konur?
Kısırlık Tedavi Yöntemleri
Erkek Kısırlığında Üreme Yardım Yöntemleri
Sık Sorulan Sorular
Kısırlık genetik olabilir mi?
Evet, birtakım genetik bozukluklar infertiliteye neden olabilir. Lakin bunlar çoklukla erken yaşta tespit edilir.
Hangi etkenler kısırlık riskini artırır? 35 yaş sonrası yaşlanma Sigara, alkol kullanımı Düzensiz kilo durumu Aşırı stres Kimyasal ya da sıcak ortamlarda bulunma (erkekler için) Kısırlığı önlemek mümkün mü? Sigara ve alkolden uzak durmak İdeal kiloyu korumak Stresi azaltmak Düzenli beslenmek ve idman yapmak kıymetli adımlardır.
Sağlıklı hayat biçimi kısırlık riskini azaltabilir.
