NATO, Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nün kısaltmasıdır ve dünyanın önde gelen askeri ittifaklarından biridir. Lakin NATO’ya üye olan ülkeler sıkça merak edilen bir husustur ve İsrail’in NATO üyesi olup olmadığı da bu bahislerden biridir. Bu yazıda, İsrail’in NATO ile alakalarını ve üyelik durumunu inceleyeceğiz. İsrail NATO üyesi mi?
NATO NEDİR?
NATO, 1949 yılında kurulan ve Kuzey Amerika ile Avrupa ülkelerini bir ortaya getiren bir askeri ittifaktır. NATO’nun temel emeli, üye ülkelerin savunmasını güçlendirmek ve kolektif savunma prensibine dayalı olarak birbirlerine yardım etmek olarak tanımlanır. İttifakın merkezi maksadı, üye ülkelerin güvenliğini sağlamaktır.
İSRAİL VE NATO İLİŞKİLERİ
İsrail, 1949 yılında NATO’nun kurulduğu yıl kurulmuş olan bir devlettir. Lakin İsrail, NATO üyesi bir ülke değildir ve hiçbir vakit NATO’ya resmi olarak üye olmamıştır. Bununla birlikte, İsrail ile NATO ortasında askeri ve istihbarat işbirliği yapılmasına dair kimi muhakkak mutabakatlar ve düzenlemeler bulunmaktadır.
İSRAİL NATO ÜYESİ Mİ?
İsrail, NATO ile 1970’lerin sonlarına hakikat resmi olmayan bir işbirliği muahedesi imzaladı. Bu mutabakat, istihbarat paylaşımı ve askeri eğitim alanlarında işbirliğini içeriyordu. Lakin, İsrail’in tam üyelik başvurusu her vakit gündemde olmuş olsa da, siyasi ve bölgesel nedenlerle gerçekleşmemiştir.
İSRAİL’İN NATO ÜYELİĞİ NEDEN GERÇEKLEŞMEDİ?
İsrail’in NATO’ya üyelik müracaatları, bilhassa Orta Doğu’daki siyasi çalkantılar ve İsrail’in bölgesel ilgileri nedeniyle reddedilmiştir. İsrail, Arap ülkeleri ve Filistin sorunu üzere bahislerde daima olarak çatışmalarla karşı karşıya olduğu için, NATO üyeliği konusu karmaşık bir siyasi sıkıntı haline gelmiştir.
İSRAİL VE NATO İŞBİRLİĞİ
NATO ile İsrail ortasındaki işbirliği, NATO’nun “İleri İşbirliği Programı” çerçevesinde yürütülmektedir. Bu program, İsrail’e diyalog ve işbirliği fırsatları sunar lakin tam üyelik yerine daha hudutlu bir ilgiyi tabir eder.
İsrail, NATO’nun çeşitli faaliyetlerine katılmış, bilhassa terörle uğraş ve deniz güvenliği üzere alanlarda NATO ile işbirliği yapmıştır. İsrail, ayrıyeten NATO ülkeleriyle ortak askeri tatbikatlar ve eğitim programları düzenlemiştir.
İsrail, NATO üyesi bir ülke değildir ve NATO’ya resmi olarak üyelik başvurusu kabul edilmemiştir. Fakat İsrail, NATO ile işbirliği yapmış ve NATO’nun İleri İşbirliği Programı çerçevesinde çeşitli faaliyetlere katılmıştır. İsrail’in NATO üyeliği konusu, siyasi ve bölgesel nedenlerle gerçekleşmemiş olsa da, İsrail ile NATO ortasındaki işbirliği makul alanlarda devam etmektedir.
