25 Kasım Bayana Yönelik Şiddete Karşı Memleketler arası Gayret Günü… Yer, Taksim. Aksiyona yönelik davet 19.30’a yapıldı. Toplumsal medyada saat 17.00 itibariyle Taksim’de her sokağın kapatıldığı, polislerin köşe başlarını tuttuğu bilgisi yayılmaya başladı. Olsundu, Taksim’e gidilecek, erkek şiddetine karşı bayanlarla yan yana olma ya da yan yana kaçma hali yaşanacaktı.
TAKSİM’DE SOKAKLAR BAYANLARA KAPALI
Taksim’de sokaklar kalabalık. Sebebi de kapatılan sokakların tek bir güzergaha sıkıştırdığı yaya trafiği… Tünel’e yaklaştıkça sokaklardaki insan, araç trafiği de arttı. Aksiyonun yapılacağı alana çıkan bütün sokaklar kapalı. Her polis bariyerinin önünde polisle tartışan bayanlar var. Bir polis “Burası kapalı, şu sokağa gidin” diye yol gösteriyor. Oraya gittiğinizde de aldığınız yanıt, bir evvelkinin gibisi oluyor. Velhasıl onlarca bayan, Tünel Meydanı’nın etrafında içeri girmek için dönüp duruyor. Oradan oraya savrulmaktan yorulmuş bir bayan “Gönderdiğiniz yerden geliyorum, onlar da buraya yönlendirdi” diye bağırıyor. Polisin karşılığı “Az evvel ‘kapatın’ buyruğu geldi, bizim de yapabileceğimiz bir şey yok” oluyor. Bayanlar meydanda daima bir ağızdan erkek şiddetine karşı bağırırken, barikatların çabucak ardındaki bayanlar ise polisle tartışıyor. Meydanın etrafında dolaşmaktan yorulup kimileri geri dönüyor. Dönmeyenler de barikatların gerisinden meydandaki bayanlara bakıp onlara eşlik etmeye çalışıyor.
ÇOK SES VAR LAKİN TEK SES YOK GİBİ
Her sistemin bir açığı var neyse ki… Köşedeki bir yerin giriş kapısı polis tarafından kapatılmış sokağa, çıkış kapısı da meydana açılıyor. Yere girermiş üzere yapıp soluğu meydanda almak mümkün… Bunu gören pek çok bayan da tıpkı yolu izliyor. Bir yanda halaylarla söylenen müzikler, öbür yanda sloganlar birbirine karışıyor. Çok ses var lakin tek ses yok gibi… ‘Jin, jiyan, azadi…’ hareketin en çok atılan sloganı.
Her harekette en az iki sefer karşımıza çıkan düdük satıcıları ortalıkta gözükmüyor. Meydandaki kalabalık da daha evvelki yıllara kıyasla azdı. İki hafta evvel samuray kılıcıyla öldürülen Başak Cengiz, dün Kadıköy metrosunda bıçakla tehdit edilen Senanur Damgacı… Her gün bayanların öldürüldüğü, fizikî ve ruhsal şiddete maruz kaldığı Türkiye’de, aksiyondaki kalabalığın da hissin de diğer olması gerekirdi kanısı geliyor akıllara. Aksiyona katılan bayanların neden orada olduklarına ve bu pay dair verecekleri yanıtları var.
‘MEYDANLARI BOŞ BIRAKMAYALIM’
Özgür Vardar, bayana karşı her gün artan şiddet karşı çıkmak ve bayanın sesini yükseltmek için orada olduğunu söylüyor. “Kadın var edendir, biz küçücük rahmimize bir ömrü sığdırıyoruz ama erkek hâkim zihniyet bizi kocaman dünyaya sığdıramayıp yok etmeye çalışıyor” diyerek “kahrolsun bu sistem” sözünü kullanıyor. Şişli Kent Kurulu Bayan Meclisi olarak meydanda bulunduklarını belirten Vardar, kalabalığın geçmişe kıyasla azlığını polisin girişleri zorlaştırmasına bağlıyor, “Sabahtan beri ‘Taksim kapandı’ deniyor. Biz de meydana girebilmek için nerelerden dolaştık lakin yılmıyoruz” diyor.
Gülendam Hanım da Vardar üzere bayana şiddete karşı ses çıkarmak için orada olduğunu vurguluyor. HDP ile meydana gelen Gülendam Hanım, etrafında şiddet gören bayanlar olduğunu, endişeden meydana gelemediklerini anlatıyor. “Onların ismine buradayız” diyerek bir de bildiri veriyor: “Korkmayalım, sesimizi duyurmak için sokakları, meydanları boş bırakmayalım.”
‘BİR BUÇUK SAAT TAKSİM’İN ETRAFINDA DÖNDÜM’
Zeynep Nazlı Yıldız, Zülal Metin. İkisi de üniversite öğrencisi ve 23 yaşında. Zeynep, artan bayan cinayetlerine ve İstanbul Sözleşmesi’nin kaldırılmasına karşı orada olduğunu belirtiyor. Zülal de bayan cinayetlerini durdurmak ve 6284’ün uygulanmasını sağlamak için meydanda olduğunu söylüyor. Zeynep de Zülal de ne kendilerinin ne de etraflarında bulunan bayanların şiddete maruz kalmadığını vurgulayarak “Şiddetin mağdurlarını anlayabiliyorum ve bugün, burada onlar için varım. Benim burada olmam için illa bunu yaşamam gerekmiyor” diye konuşuyor. Kalabalığın geçmiş yıllara az olmasını ise Zeynep şöyle açıklıyor: “Belki polisten korkuyorlar ya da dün metroda yaşanan olay tesirli olmuş olabilir. Sokakta yaşadıklarından kaynaklı bayanlar korkuyor olabilirler.” Zülal de bayanların konutlarına giderken yaşadığı tasayı şu sözlerle anlatıyor: “Bu hareketten dönerken ailemi arayacağım ki, otobüsten inince beni alsınlar.”
56 yaşındaki Eser Hanım, meydana girmek için polis barikatlarını nasıl aşmak zorunda kaldığını anlatıyor: “Kadınlara her taraf kapalı. Bir buçuk saat Taksim’in etrafında dolaştık. Bayanlardan bu kadar korkuyorlar. Meydana giremeyen geri döndü. Biz de geri dönecektik, talih yapıtı girdik içeri. Biz endişeyi aştık, dehşetin ecele yararı yok. Benim tek endişem var, dizim ağrıyor, bir şey olursa kaçamam.”
25 Kasım’daki bayanların aksiyonu, tekrar polis gazıyla son buldu. Her bayana neredeyse bir polisin denk geldiği aksiyonda bayanların hissesine yeniden gaz düştü.
