İtikafa çeşitli mezheplerde ve tarikatlarda farklı halde uygulanmıştır. Örneğin Mevlevilerde toplam 1001 gün süren ”çile” de itikaf olarak kıymetlendirilir. 1001 gün boyunca hücre ismi verilen odalardan birine kapanan derviş, vaktinin birçoklarını Allah’ı zikrederek ve ibadet ederek geçirir.
İTİKAF NEDİR VE NASIL YAPILIR?
İtikaf, çoklukla mescitlerde ve mescitlerde gerçekleştirilen bir ibadettir. Belirli bir müddette mescitte kalan kişi, tüm gereksinimlerini cami içerisinde giderir. Lakin belirli başlı ihtiyaçlarını karşılamak için mescitten dışarı çıkar.
Peygamber efendimiz, Ramazan ayının son on gününü mescitte geçirirdi. Hz. Muhammed’in sahabesi ve eşleri tarafından da yapılan itikaf ibadeti, farz değil sünnettir. Allah ile daha yakın olmak isteyen mümin kullar itikafa çekilerek, vakitlerinin birçoklarını ibadet ve zikir ile geçirirler.
İtikaf en fazla 10 gün sürer. En kısa itikafın müddeti ise 1 gün olarak belirlenmiştir. Bu ibadet, kulun imanının tazelenmesine, manen arınmasına ve nefsini terbiye etmesini sağlar. İtikaf, kulun dünyaya olan ilgisini azaltır. İç dünyasına ve Allah’a yönelen kul, geçmiş günahları için tövbe eder ve Allah’tan mağfiret diler.
Kadınlar, mescitlerde itikafa giremez. Ancak konutlarında namaz kılmak ve Kuran okumak için kullandıkları bir odada 1 ile 10 gün ortasında itikafa girmeleri dinen caizdir. Bu ibadet yalnızca Ramazan ayında yapılır. Ramazan ayının son on gününde itikafa girmek ise sünnettir.
İTİKAFA GİRMEK İÇİN NASIL NİYET EDİLİR?
İtikafa girmek için ”“neveytü’l-itikâfe” formunda niyet edilmelidir. ”Niyet ettim itikafa girmeye” biçiminde Türkçe niyet etmek de caizdir.
İTİKAF SIRASINDA NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
İtikafa girmek için Müslüman ve akıl baliğ olmak gerekir. Birebir vakitte itikafa giren kişinin belirli başı koşulları yerine getirmesi elzemdir. Bu ibadet esnasında mümkün olduğunca dünya hakkında konuşulmamalı ve ahiret hayatına yönelmelidir. Bu nedenle zikirde olmalı, Allahu Teala, esma-i hüsnadaki en hoş isimlerle anılmalıdır.
İtikaftaki kişi beş vakit dışında sık sık namaz kılmalı ve Kuran okumalıdır. Tefekkür de itikafın kaideleri ortasında yer alır. Kuran’ı Kerim, yavaş yavaş ve tefekkür ederek okunmalı, ayetlerdeki bilinmeyen manalar hakkında uzun uzun düşünülmelidir.
Bakara Müddetinin 187. ayetinde cami ya da mescitlerde itikafa giren bireylerin dikkat etmesi gereken şeyler bildirilir. İtikafta olan şahısların eşleriyle cinsel alakaya girmesi yasaktır. Bunun dışında yemek, içmek ve uyumak üzere gereksinimlerin tamamı cami içerisinde karşılanmalıdır. İtikaf, birebir vakitte inzivaya çekilmek manasına geldiği mescide gelen öbür şahıslarla mümkün olduğunca az konuşulmalı ve dünya işleriyle ilgilenilmemelidir.
Belli başlı durumlarda itikaf ibadetinin yapıldığı cami ya da mescit terk edilebilir. Örneğin kişi canına ya da malına ziyan geleceği tasasını kapıldıysa, mescitten dışarı çıkabilir. Tuvalete gitmek ve muhtaçlık duyulduğu takdirde gusül abdesti almak için de mescitten çıkılmasında bir sakınca yoktur.