Juvenil idiopatik artrit (JIA), kalıcı eklem iltihabı ile karakterize kronik bir hastalıktır. Eklem iltihabının tipik bulguları ise ağrı, şişme ve hareket kısıtlılığıdır.
Hastalığın nedenleri nelerdir?
Kronik artritlerin, bağışıklık sistemimizin yabancıyı kendi hücrelerinden ayırma kapasitesini kaybederek kendi eklem elemanlarına saldıracak biçimde olağandışı bir karşılık geliştirmesinin bir sonucu olduğuna inanılır. Bu nedenle, JIA ve benzerleri, kendi bedeninin organlarına ziyan veren bağışıklık sistemi sonucu ortaya çıkan hastalıklar manasına gelen “otoimmün” hastalıklar olarak isimlendirilir.
Nasıl teşhis konur?
Hastalık 16 yaşından evvel başlamış ve 6 haftadan uzun sürmüşse ve nedenleri bilinmiyorsa JIA düşünülür. JIA terimi, çocuklukta ortaya çıkan ve kaynağı bilinmeyen bütün kalıcı artrit çeşitlerini içerir. JIA başlığı altında değişik artrit çeşitleri tanımlanmıştır
Eklemlere ne olur?
Eklem içindeki sinovyal sıvının ölçüsü artarken, olağanda çok ince olan eklemi saran sinovyal zar kalınlaşır ve iltihabi hücrelerle dolar. Bu, şişkinlik, ağrı ve hareket kısıtlılığına neden olur. Eklem iltihabının karakteristik bir bulgusu da uzun vadeli istirahattan sonra ortaya çıkan eklem sertliğidir. Eklem tutukluğu, bu yüzden bilhassa sabahları görülür Şayet yanlışsız tedavi edilmezse, eklem iltihabı sonucu sinovyal zar çok kalınlaşabılır ve buradan salınan çeşitli unsurlar eklem kıkırdağında ve kemikte aşınmaya yol açabilir.
Hastalığın değişik tipleri var mıdır?
JIA’nin çeşitli değişik tipleri vardır. Ayrım temel olarak ateş, döküntü, perikardit (kalp zarının iltihabı) üzere sistemik bulguların olup olmamasına ve tutulan eklemlerin sayısına (oligoartiküler ya da poliartiküler JIA) nazaran yapılır. Sistemik JIA Artritin yanı sıra sistemik bulguların varlığı ile karakterizedirGenellikle poliartiküler olan artrit (5 ya da daha fazla eklemi tutan), hastalığın baslangıcında olabilir ya da sonra ortaya çikabilir. Hastalık her yaştan çocuğu etkileyebilir.
Poliartiküler JIA Hastalığın birinci 6 ayında, üstte kelam edilen sistemik bulgular olmaksızın 5 ya da daha fazla eklemin tutulumu ile karakterizedir.
Oligoartiküler JIA Hastalığın birinci 6 ayında sistemik bulgular olmaksızın 5’ten daha az eklemin tutulumuyla karakterizedir. Büyük eklemleri (dizler ve ayak bilekleri) asimetrik biçimde meblağ. Oligoartrit ekseriyetle 6 yastan evvel baslar ve kızlarda daha çok görülür.
Hastaların değerli bir kısmında önemli göz komplikasyonları gelişebilir. En değerlisi, gözü saran bir katman olan ve kendi damar yatağını içeren uveanın ön kısmının iltihabıdır (anterior üveit).