Yeşilçam’ın usta sanatkarlarından Kadir İnanır, geçtiğimiz pazar günü sabah saatlerinde konutunda rahatsızlanarak hayat arkadaşı Jülide Kural’ın hiç vakit kaybetmeden 112’yi araması sonucu ambulansla Sıhhat Bilimleri Üniversitesi, Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne kaldırıldı. İnanır’ın şikayetlerinin inme tablosuyla uyumlu olması nedeniyle, 112 takımı sanatçıyı konutuna en yakın ’inme merkezi’ olan Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne götürdü. Ambulans şimdi yoldayken hastanenin acil servisi ve inme merkezi takımı durumu hakkında bilgilendirildi ve takım, hafta sonu olmasına karşın süratle organize olarak hastanede hazır bekledi. İstanbul’da 20’si kamu hastanelerinde olmak üzere toplam 32 inme merkezi olduğunu belirten ve bu hastalara süratle müdahale edilmesinin hayati ehemmiyet taşıdığını kaydeden Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Necdet Sağlam ve sanatkarın tedavisini muvaffakiyetle gerçekleştiren takımdan Radyoloji Uzmanı Dr. Mustafa Demir ile Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Nevin Pazarcı, Demirören Haber Ajansı’na değerli açıklamalarda bulundu. İnme hastalarının vakit kaybetmeden tedavi altına alınabilmesi için bu grupların 112 ile 7/24 koordineli çalıştığını kaydeden uzmanlar, bu nedenle en ufak bir inme kuşkusunda geçer diye beklemek ya da kendi imkanlarıyla hastaneye ulaşmaya çalışmak yerine, hiç vakit kaybetmeden 112 Acil Davet Merkezi’nin aranması gerektiğini vurguladı.
“İSTANBUL’DA TOPLAM 32 İNME MERKEZİ VAR”
Prof. Dr. Necdet Sağlam, Sıhhat Bakanlığı’nın 2019’da belirlediği yönerge ile belirli kriterleri sağlayan hastanelerde inme merkezlerinin oluşturulduğunu belirterek, “Biz, Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak bir inme merkeziyiz. İnme merkezinin standartlarını Sıhhat Bakanlığımız 2019 yılında bir yönergeyle belirledi. 7 gün 24 saat hizmet verme üzerine kurulu bir sistem var. İstanbul’da yaklaşık 32 merkez var bu formda. Bunun 20’si kamu hastanelerinde. Bu bir uyum işi. Uyumda 112 takımları, acil tıp servisi, nöroloji kliniği, radyoloji ve beyin cerrahi branşları ile anestezi grupları de yer alıyor. Kadir Bey meskeninde baygınlık geçirdikten sonra hastanemize yakın olduğu için bizim merkeze nakledildi 112 tarafından. Çok şanslı ki yanında eşi de varmış ve çok kısa bir müddette 112’yi aramış. 112 bizimle irtibata geçer geçmez daha hasta konuttan çıkmadan takım burada hazırdı. Birinci değerlendirmelerinden sonra beyni besleyen ana damarında pıhtı olduğu tespit edildi ve acil olarak girişimsel radyoloji grubuyla sürece alındı. Birinci 1,5-2 saat içerisinde müdahale yapıldığı için başarılı bir sonuç alındı” dedi.
EVDEN GETİRİLİP TEDAVİ MASASINA ALINMASI 20 DAKİKA SÜRDÜ
Radyoloji Kliniği’nden Uzm. Dr. Mustafa Demir de inmede birinci 4-6 saatin başarılı bir tedavi açısından kritik olduğuna işaret ederek, “Bazen 8 saate de uzatabiliyoruz bu süreyi lakin müddet ne kadar uzarsa, hastanın tedaviden yarar görme ihtimali o kadar düşüyor” dedi. Dr. Demir, İnanır’ın evde şikayetleri başladıktan yaklaşık 1 saat sonra 112’ye haber verilmesiyle hastaneye getirildiğini ve ambulansla hastanede tetkiklerinin yapılıp girişimsel radyoloji takımının tedaviye başlamasının yaklaşık 20 dakika sürdüğünü, konutta şikayetlerinin başlamasından itibaren toplamda 1,5-2 saat sonra tedavisinin tamamlandığını vurgulayarak şu bilgileri verdi: “Bazı hastalarımız ambulansa geç haber veriyor. Bu da muvaffakiyet talihini düşürüyor yahut süreç başarılı olsa da sonrasında meydana gelebilecek komplikasyon riski yükseliyor. Buradaki en kritik nokta, hastanın süratlice inme merkezine getirilmesi. Burada evvel acil doktoru tabloya karar verir, akabinde radyoloji teşhisini gerçekleştirir (MR ve tomografileri çekilir vs.), sonra girişimsel radyoloji takımı olarak biz hastanın tedavi durumuna nazaran devreye gireriz ve süratli halde hastayı anjiyoya alırız. Kapalı bir biçimde anjiyo eşliğinde tıkalı beyin damarını bulup bazen kateter ile bazen de stent dediğimiz aygıtlarla pıhtıyı dışarı alırız. Tıkalı damarı açarak hastayı tedavi ederiz. Tüm inme merkezleri 112 ile koordineli çalışır. 112 de o anda en yakın ve en müsait yerle irtibatlı formda hastayı nakleder. 112 gelmeden evvel de hastanedeki grupların hastadan kesinlikle haberi olur, hasta getirildiği an tüm takım toplanıp dakikalar içinde tüm müdahale tamamlanır.”
“GÖZDEN KAÇAN BELİRTİLER HASTANEYE GİDİŞİ GECİKTİRİYOR”
Nöroloji Kliniği Eğitim Sorumlusu Doç. Dr. Nevin Pazarcı ise yalnızca tek taraflı güç kaybının inme belirtisi olarak algılanmaması gerektiğini söyleyerek kıymetli ihtarlarda bulundu: “İnme, klinik bir tablo. Bu klinik tabloya yol açan şeyse ya beyin damarlarındaki bir embolinin, yani pıhtının yol açtığı tıkanma sonucu oluşan, beynin kanlanmasının bozulması; ya da bazen kanama ile ortaya çıkabilen bir durum. Şuur değişikliği, bir tarafta güçsüzlük, uyuşukluk, bazen nöbetlerle birlikte de bize gelebiliyor hastalar. Konuşma bozukluğu, manaya bozukluğu, görmenin ani olarak tek taraflı kaybolması halinde ortaya çıkabiliyor belirtiler. Çok çeşitli semptomları olduğu için ve hastalarımız da bazen yalnızca tek taraflı güçsüzlük durumunu inme olarak kabul edip öteki semptomları gözden kaçırabiliyor ve hastaneye gidişler gecikebiliyor. Birinci 6 saat bizim için çok bedelli. Bu 6 saatin de bilhassa birinci 3 saati. Zira ne kadar erken müdahale edersek o kadar fazla dokuyu yine kanlandırıp kurtarabilme talihimiz oluyor. Vakit geçtikçe hem bu kurtarma süreci bu kadar garantili bir formda ortaya çıkmayabiliyor, hem de gecikmeden kaynaklı birtakım komplikasyonları daha sık görebiliyoruz. İnmeye akut periyotta müdahalenin yapılabilmesi için hastanın bu türlü bir merkeze götürülmesi çok kıymetli. Bunun için de kesinlikle 112’den dayanak almak gerekiyor. Kendi başımıza çıktığımızda, hangi hastanede inme merkezi var, onu bilemeyebiliriz. Fakat 112 merkezleri hastanelerin acilleriyle daha hasta yoldayken irtibata geçtiği için, vakit kaybı önleniyor.”
“SOĞUK SUYA SOKMANIN BİR YARARI YOK”
Doç. Dr. Pazarcı, inme şüphesinde yapılan en büyük yanlışın hastaya konutta müdahale edilmeye çalışılması yahut geçmesinin beklenmesi olduğunu belirtti ve kelamlarını şöyle noktaladı: “Hastada birtakım şikayetler ortaya çıkıyor ve bekleniyor geçer diye. Düşündük, getirmedik diyenler oluyor örneğin. Düşündük dedikleri vakit içerisinde hasta, müdahale edilebilecek vakti kaçırmış oluyor. İkincisi de inmeyi durdurmak için hastanın soğuk suya tutulması ya da açık havaya çıkartılması, bir şeyler yedirilmeye çalışması üzere, olayı daha da kötüleştirecek ya da hiçbir yararı olmayacak birtakım müdahalelerin yapılması. Yapılacak en yanlışsız şey hastanın havayolunu garantiye alıp rahat nefes almasını sağlamak ve çabucak 112’ye haber verip en yakın inme merkezine götürülmesini sağlanmak. Bazen pıhtı bizatihi dağılabiliyor. Hastalar çok makus bir durumda ve geriden bir ölçü toparlayınca o tabiatıyla dağılma devri içerisinde zati geçecek olan tablolar, vatandaşlarımız tarafından ’Soğuk suya tuttuk geçti’ biçiminde algılanıyor. Halbuki bu vakit zarfında tedavi mühletini çok geçirmiş olarak hastalar bize ulaşmış oluyor maalesef.”
