Kanal tedavisi önemli boyutta çürümüş, enfekte olmuş yahut rastgele bir travma sebebiyle canlılığını kaybetmiş dişlere uygulanan bir tedavidir. Kanal tedavisini anlamak için dişin morfolojisinin bilinmesi gerekmektedir. Dişin en dış katmanında mine dediğimiz en sert doku, onun altında dentin ve merkezde pulpa dediğimiz kan ve hudut paketinden oluşan yapı bulunur. Çürük birinci olarak mine ile başlar. Tedbir alınmazsa dentine oradan da pulpa dediğimiz alana gerçek ilerler. Pulpaya yaklaştıkça soğuk sıcak hassasiyeti ve ağrılar hissedilmeye başlar. Pulpa odası kritik noktadır. Çürük oraya ulaştıktan sonra şiddetli ağrılar ve enflamasyon gerçekleşir. Bakteriler bu bölgede yoğunlaşark iltihaba sebep olur, pulpadan köklere hakikat uzanan hudut çizgisi boyunca yayılır. Köklerin bitim noktası dediğimiz apikalde ağırlaşır ve apse oluşturur. Bu sürece müsaade edildikçe enfeksiyon etraf dokulara yayılır ve diş kaybına sebep olabilir. İşte bu basamağa gelmeden pulpaya ulaşmış ağrılı dişlere kanal tedavisi uygulanması gerekir.
Peki ya kanal tedavisi dişin hudutlarını almak münasebetiyle dişi öldürmekse o diş ne kadar sağlam kalır? Sıklıkla karşılaştığımız bu soruya vereceğimiz karşılık pulpanın işleviyle alakalıdır. Bilhassa yetişkinlerde pulpanın çok soğuk ve sıcak hissini anlamak dışında fazla bir işlevi bulunmamaktadır. Hasebiyle pulpası alınmış diş de ağızda uzun yıllar sağlam bir formda kalarak işlev sağlayabilir. Fakat fazla doku kaybı olan dişlere yalnızca dolgu yapmak risk içerebilir. Bu türlü durumlarda inley onley onarımlar ya da porselen kuron tedavileri yapılması gerekebilir.
Kanal tedavisine diş ve etraf dokuların lokal anesteziyle uyuşturulmasıyla başlanır. Dişin etraf dokulardan izole edilmesi de kök kanallarının steril bir formda dordurulması için kıymetlidir. Dişin çürük olan alanı temizlenerek pulpa boşluğuna girilir ve pulpa tamemen ortadan kaldırılır. Daha sonra köklerdeki kanal girişleri belirlenir ve kanal uzunlukları saptanır. Belirlenen uzunluktan ne kısa ne uzun olacak biçimde kök içindeki sonlar ve enfekte alanlar güzelce eğeler ve irigasyon solüsyonlarıyla temizlenir. Kök kanal şekillendirmesi tamamlandıktan sonra kanallar kanal dolum patı ve guttalar ile sızdırmaz bir halde doldurulur. Kanal tedavisi süreci bitmiştir. Artık dişimizin üst restorsyanuna ne yapılması gerekir ona karar vermek gerekir. Son vakitlerde yayınlanan bilimsel yazılar kanal tedavili dişlere endo kuron yapılması gerektiğini söylemektedir. Endo kuronlar olağan dolgu materyalinden daha güçlü ve sekonder çürümeyi önlediği için daha uzun yıllar hasta kullanımına imkan sağlamaktadır.
Sonuç olarak 6 ayda bir nizamlı diş doktoru denetimi hastalarımızın kanal tedavisine muhtaçlık olmadan tedbirler almamız için kafidir. Dişlerimiz çürüse dahi derinleşmeden dolgu materyalleri ile o çürüğü giderebilir bu süreci ağrısız atlatabiliriz.