Kaz Dağları’yla birinci ne vakit tanıştın?
İlk kampımı 8 yıl evvel burada yaptım. Birinci kere kampa giderken ‘dağ başında ne yapacağız, gidelim adam üzere tatil yapalım bir yerde, sefillik çekmeyelim’ diyordum, bir gece yalnızca arkadaşlarımı kırmayayım diye gittim. Sonra Kaz Dağları’yla tanışıp Zeytinli Deresi’ne girince 9 gün dağdan hiç inmeden, elektriğin olmadığı, telefonun çekmediği bir yerde kaldık, hiç dönmek istemedim. O vakitten beri kamp yapıyorum, tabiatta olmaya çalışıyorum. 3 yıl evvel de, tabiatla iç içe hayli aslında ona ne kadar ziyan verdiğimizi farkederek, bir şeyler anlatmalıyım dedim. Hem tabiata çıkmak için mazeretler üretenlere de vesile olsun diye ‘tek başına da olur’ Instagram hesabını açtım. Bir tabiata dönüş tecrübesi aslında benim öyküm, deneyimledikçe paylaştım, öğrendikçe anlattım insanlara. İşin içine girip tabiatın çok hırpalandığını görünce daha fazla anlatmak gerektiğini düşündüm. Rastgele bir şey yapmak için bir sürü insan toplanıyor bu çok hoş, lakin tek başına da aktivist olabilirsin, yalnız başına da gidip bir yerleri temizleyebilirsin, tek başına bir şeyler anlatabilirsin.
Sana aktivist diyebilir miyiz?
Aslında diyemeyiz, yani çeşitli etkinliklerde bulundum lakin toplumsal medyada bir şeyler yapmak aktivistlik sayılmaz. Benim birinci kez sistemli olarak katıldığım tertip bu. Ben işin tabiat tarafındayım, aktivist dediğin vakit her şeyi kapsar ben yalnızca tabiatın peşindeyim. Kaz Dağları’nın ehemmiyeti benim için çok başkaydı, çok farklı bir gücü var, çok sevdiğim bir yer, buranın büyüsüne sahiden inanıyorum. O yüzden çok kıymetli burayı korumak fakat aktivist sözü mahcup eder beni onun altını dolduramam.
İNSANLARIN HÂLÂ HABERİ YOK
Ne vakit duyup geldin buraya?
Buranın kıssasını biliyorum aslında ama bizim ayıbımız, bitti sandım ben o kıssa. 1 buçuk 2 yıl evvel bir şeyler yapıldı, gündeme geldi, ben de o periyot durduruldu diye biliyordum, sonra faal olarak takip edemedim. Maalesef daima yolda olduğum için birçok şeyi çok yakın takip edemiyorum. Ben esasen televizyon seyretmiyorum. Toplumsal medya kaynaklı haberlerin de çok etkin içinde olamıyorsun. Sonra burası tekrar hareket etmeye, gündem olmaya başlayınca dikkatimi çekti. İzmir’de bir seyahatteydim 400 km’lik bir rotam vardı, bir orta dönüşte uğrarım diye düşündüm, sonra baktım ki burası çok yeni, biz buraya ne kadar süratli ve erken dayanak verebilirsek bu işi o kadar ivmelendiririz. Ben geldiğimde 5 gün olmuştu, gelenler çok azdı ve çok sesleri duyulmuyordu aslında. Ne kadar erken dahil olursak o kadar çok kitleye yayarız, sonra esasen birilerine devrediriz diye düşünüp geldik.
Geldiğinizden beri neler yapıldı bu alanda?
Bizim birinci önceliğimiz burayı mümkün olduğunca duyurabilmekti, yalnızca buna odaklandık. Herhalde günde 50 kıssa paylaştığım oldu, daha çok bilgi odaklı içeriklerdi bunlar. Gelir gelmez belediye lider yardımcılarıyla, buradaki komiteyle sohbet ettik, onlardan yanlışsız bilgi almaya ve o bilgileri düzgün bir halde paylaşmaya çalıştık. Görüntüler çekip onları paylaştık. Artık gün sonu görüntüleri çekmeye çalışıyorum ve paylaşıyorum. Zira insanlarda bilgi eksiği var, tamam çok hoş fotoğraflar var ve viral olacak onlar, yayılıp birilerine dokunacak duygusal manada inşallah, lakin her zamanki üzere içerik eksiğimiz var. Geldiğimden beri iddia ediyorum 8 bin ileti cevaplamışımdır. Nereden nasıl gelineceğinden tut, kampta tuvalet-yemek-su olup olmadığına kadar her soruyu cevapladım. Instagram’da kendime günlük hudut olarak 2 buçuk saat kota koymuştum. Burada bu kotayı en az 4 kat aşıyorum. Günde 10 saatim Instagram’da geçiyor, bunun da yüzde 80’i sorulara karşılık vermekle geçiyor. Gelmek isteyen olur diye hiç bir soruyu karşılıksız bırakmamaya çalışıyoruz, 1 kişi bile gelse kardır.
Peki sence ne kadar işe yaradı? İki hafta içinde ne üzere gelişmeler oldu?
Herkes burada olan bitenin farkında sanılıyor lakin hala yeni duyup ‘bu olanlar gerçek mu’ diye bildiri atanlar var. Çanakkale’de, köylerde girdiğimiz dükkanlarda mevzuyu bilmiyormuş üzere yaptığımız sohbetler oldu, işte o vakit insanların habersiz olduğunu farkettik. ‘Burada neler oluyor bilginiz var mı’ diye sorduğumuzda, ‘ya ağaç mı kesmişler bir şey olmuş, orada da birileri toplanmış işte’ deniyor, tek bilinen bu. Aslında ana akım medyanın bu işe yanlışsız dayanağı veriyor olması lazım. Bizim kanalımız toplumsal medya, biz de buradan elimizden geldiğince yaymaya çalışıyoruz. İnsanların sorularını cevaplıyoruz en yeterli yaptığımız şey bu. İşe yaraması memnunluk verici sahiden, insanların hassasiyeti çok memnun ediyor. Buradaki kitlenin her geçen gün geliştiğini görmek çok hoş. Ben geldiğimde toplam 5 çadır vardı, bu alan bomboştu, haftasonu beşerler daha çok geliyor olağan ki, hafta içleri biz tekrar burada 15-20 çadır kalırız diyordum, insanların işi gücü var okulları var vs. ancak gitmediler, kaldılar. Buradaki güç çok yükseldi, onu kaybetmemek lazım.
Ne kadar burada olmayı planlıyorsun?
Bayram için çok ileti geldi orada olacak mısınız diye. Kıymetli olan bizim burada olmamız değil esasen lakin nöbet burada. Gelen sayısı da her gün artıyor, burası çok renkli olmaya başladı. Bu demektir ki farklı kitlelere ulaştık. Olağanda benim takipçim olmayan beşerler bile öykülerimi paylaştı. Her usulden insan var burada, profesyonel iş hayatı olanlar, gezginler var. Kitle büyüyor ve onların kanallarından da kısımlar olarak yayılacak. Nereye sarfiyat ne kadar sürer bunu vakit gösterecek ancak ben buraya daima gidip geleceğim.
Bu iş nereye varır?
Bazen ‘artık çok geç, aslında olan olmuş’ ya da ‘orası Kaz Dağları değil siz neyin peşindesiniz’ üzere yorumlar geliyor. Bir kez Kaz Dağları haritasını açıp baksalar, kaç maden ocağı planlandığını görüp ne için burada olduğumuzu anlayacaklar. Çok değişik komplo teorileri de var; bölgenin aslında 20 yıl evvel kurgulandığı ve bugün durdurulsa bile 3-5 yıl ya da daha uzun vadede Kaz Dağları’nın dümdüz edileceğiyle ilgili. Benim için maden şirketinin ismi hiç kıymetli değil, sonuçta burada bu işi yapan bir şirket var. Bunu bugün durdururuz ya da durduramayız, yaptırımları ne olur ülkeye bilmiyorum. Sonuçta bu adamlar profesyonel, belirli bir vaatle ve kâr amacıyla gelmişler. Devletin kazanacağı 180 milyon dolar deniyor ya, bunlar çok küçük hesaplar. ‘E devlete verelim o vakit o parayı kapatıp gitsinler’ diyorlar, mukavele imzalanmış memleketler arası bir şirketle, devlet haydi git deyince ben aldım paramı deyip gidecek değil, bunun kesinlikle bir yaptırımı var. Bu işi buradan döndürmek o kadar kolay değil. Keşke bunlar yaşanmadan olabilseydi lakin asıl amaç bundan sonrakilere pürüz olmak şu anda. Burada gösterilen yansıyı otoritelerin görüp, bir daha bir şeyin altına imza atarken daha dikkatli atmasını yahut maddelerin güncellenmesini sağlamak aslında hedefimiz. Natürel bu süreç çok üzücü zira olay yalnızca Kaz Dağları değil. Başka yerlerde bunlar olduğunda neredeydiniz diyorlar, işte bugün buradayız, o vakit orada olamadık özür dilerim. Gün bugün, takviye vereceksen ver, bir şey anlatacaksan anlat, işi gücü bırakıp gezmemiz teknik olarak mümkün olamıyor, keşke olabilse fakat bizim yaptığımız şu an burada olmak, buna en güzel, en yanlışsız biçimde takviye vermek.
GEZİ’YE BENZETİLMESİNDEN HOŞLANMIYORUM
Nöbeti daha ne kadar sürdüreceksiniz?
Komiteyle konuştuğumuzda sonuna kadar diyoruz lakin bu işin sonu bence kısa vadede yok. O gün sembolik olarak kapıya bir zincir vuruldu, herkes ‘aa bitti mi oldu mu’ demeye başladı. Bu o denli bir iş değil, biraz okumak lazım, çok uzun soluklu bir koşu, o denli bir günde bir haftada bitecek bir öykü değil. Artık madenin 1 aylığına durdurulduğu konuşuluyor. Bir orta verilmiş, bu nabzı yoklamak için mi, bir strateji mi planlanıyor, bizi mi ölçüyorlar nöbet biter de devam ederiz diye bilemiyorum. Evet sonuna kadar buradayız diyoruz lakin bu enerjiyi yüksek tutmak kolay iş değil. Türlü ömür alanı teşebbüslerini yaşamış biri olarak, buranın Gezi’ye benzetilmesinden de hoşlanmıyorum. Elmayla armut, yani burası apayrı bir şey, burada yapılan şey yasal, daha öteki bir format var. Daima bir şeyleri diğer şeylere benzeterek hisse çıkartmaya gerek yok. Zaten şu anda güvenlik sebebiyle, yani orman yangınlarına sebebiyet vermemek ya da doğayı hırpalamamak için daha fazla çadır konaklamalı girişe kapatıldı alan. İçeride var olan çadırlar nöbette kalmaya devam edecek, ancak dışarıdan yeni gelecek çadırlı iştirakler durduruldu. Zira içinde bulunduğumuz yaz aylarında yangın oluşma riski yüksek oluyor ve bu alan daha fazla kalabalığı kaldıracak kapasitede değil. Hepimiz doğayı çok seven insanlarız, rastgele bir biçimde ziyan vermek istemeyiz, o sebeple bu türlü bir karar alındı.
Bu nöbet bittikten sonra mevzunun gündemde kalması için neler yapılması planlanıyor?
Bu hususa şöyle takviye vermek lazım, herkesin farklı bir yeteneği var; karikatüristler, tiyatrocular, dansçılar, yeterli kalemi olan beşerler var. Herkes elinden gelen neyse, yeteneği neyse onu koyacak ortaya. Benim yeteneğim toplumsal medyada bir sesimin olması, gücüm bu. İnternet konusunda uzman olduğum için burayla ilgili bir Instagram hesabı ya da web sitesi açılacaksa buna danışmanlık yapabilirim. Ancak komitelere girip seminerler düzenleyecek kadar içine giremem. Lakin yapabilen şahısların yapıyor olması lazım. Doğal ki bahsin takipçisi olacağım, bu kadar içine girince 3 ay sonra hiç haberim yokmuş üzere davranmam mümkün değil. Belediye ile, ne yapabileceğimiz üzerine daima irtibat halinde olacağız. Bir grup davalar açılıyor, onları takip edip tekrar şimdiki bilgi vermeye devam edeceğim.
Hep buraya lokal halkı, köylüyü getirmemiz gerekiyor diyor nöbete katılan beşerler. Neden yoklar burada?
Hem haberleri yok, hem de diğer sıkıntıları var bu insanların. Geçen birileri gidip köy kahvesinde anlatmış, ‘bakın beşerler Van’dan, Mersin’den, Antalya’dan geldi, burada tarım ölüyor siz de gelin takviye verin, burada 5 yıl sonra içecek su bulamayacaksınız’ diye. Köylülerden biri ahırın anahtarını uzatmış, al yapabiliyorsan sen yap hayvancılık diye. ‘Benim iki çocuğum var, ben yarın ne yiyeceğimi bilmiyorum, sen bana gelmiş 5 yıl sonrasını söylüyorsun, ben hafta sonunu göremiyorum ki banane 5 yıl sonrasından’ demiş. Buradaki an acayip nokta bu bana kalırsa, yarınını göremeyen beşere bunları anlatmak elbette güç. Şantiyede çalışan insanlara laf söylemek de çok saçma, beşerler işlerini yapıyor ve güzel yapıyorlar. Bu insanlara haksızlık etmememiz gerekiyor. Onlar da ekmek parası peşinde olan beşerler, biz o adamı koruyamadığımız için o adam orada.
AĞAÇ PARA ETMİYOR DEMEK KOMİKLİK
Pazartesi günü şantiyede yapılan hareketi nasıl değerlendiriyorsun?
Ben aktiflik demeyi tercih ediyorum. Çok hoş geçti, düzeyli ve kaliteli, Kaz Dağları’na yakışan bir aktiflik oldu. Kimse korkmadan girdi alana, hiç bir tedirginlik yaşanmadı. Kolluk kuvvetleri de inanılmaz güzel davrandı. Kapılar açıldı, beşerler sakince yürüyerek girdi içeriye. Kısa ve net basın açıklaması yapıldı, tertemizdi. Hiç bir parti sloganı atılmadı, provokasyona müsaade verilmedi. Aslında kıymetli olan kalabalık vakitlerde o süreci nasıl yönetebildiğimiz. Komite burada çok güzel çalışıyor, tuvaletinden suyuna, yemeğine her şeye takviye oluyorlar. Bir arkadaşımız zirveye yürünürken jandarma araçlarının süratli bir formda doruğun ucuna geldiğini görüp zahmet çıkacak diye düşünmüş. Ancak hiç bir müdahale olmadı, beşerler jandarma araçlarının ortasından geçerek doruğa çıktı. Biri de niçin müdahale etmediniz diye sormuş jandarmaya, ‘biz buraya müdahaleye değil, trafiği sağlamaya bu işin düzgünce yapılmasın yardımcı olmaya geldik’ demiş. Yani yapacağın işi düzgün yaparsan aslanlar üzere yapıyorsun, şayet orada beşerler hassas davranmasaydı, bu iş rezilliğe dönerdi.
Bu halde barışçıl ilerleyen bir sürecin olumlu sonuç doğuracağına inanıyor musun?
Ötekileştirmek ve nefret telaffuzları yalnızca nefreti doğurur, öteki hiç bir işe yaramaz münasebetiyle düzgün yapılırsa ne kadar başarılı olabileceğini gördük. Bu kamp alanında 300-400 kişi var fakat kapısında polis yok, jandarma yok zira kimse buradaki kitleden rahatsız değil, yanlış bir şey yapmıyoruz, olan her şey gurur verici. Ve burası için daha fazla takviye istiyoruz, toplumsal medya çok güçlü. Buraya gelip yalnızca insanların motivasyonunu yükseltmek maksatlı iştirak bile çok kıymetli. Geçen 70 yaşında bir amca geldi, ‘çocuklar ben kalp hastasıyım’ dedi, yanında refakatçisi de vardı. Zar sıkıntı yürüyordu, yalnızca 15 dakikalığına bizi görmeye gelmiş, kendi adıma teşekkür ederim dedi gitti. Bu bile inanılmaz bir motivasyon. Beşerler buraya gelip kalmak zorunda değiller, geçerken bir uğrayıp merhaba demek bile bir şey. Onun dışında insanların yapmaları gereken en değerli şey, kendi yaratıcılıklarını ve kanallarını kullanarak bu bahsin duyurulmasına yardımcı olmak.
Son olarak, ülkenin ekonomik bir çöküntüde olduğu gerekçesiyle bu maden işini savunanlar var ve bunu nefret telaffuzlarıyla lisana getirenler var…
Ağaç para etmiyor demek komiklikten öbür bir şey değil. Zira beşerler okumuyor, herkes kısa gün hesabı peşinde. Buradan çıkan altın esasen gidecek ve bizim cebimize bir yararı olmayacağı üzere, tabiatımızı kaybetmenin uzun vadede, bundan 10-20 yıl sonra, Türkiye’deki ziyanları çok ağır olacak. Siyanür bir yana tabiat kaybolacak. Plandaki bütün maden ocaklarının yapıldığını ve etkin olduğunu düşünsene, dünyanın ikinci oksijen deposu Kaz Dağları gidiyor, bitiyor. O yüzden şu an paraya muhtaçlığımız var demek komiklik, ciddiye alınacak bir altyapısı yok, neden diye sorsan karşılık veremezler. Bizlerin bu sürecin takipçisi olması ve Türkiye’de kıyımların yapıldığı her yeri duyurmaya takviye olmamız lazım.
