Yeni bir araştırmaya nazaran kentlerde yeşil altyapı uygulamaları sadece atmosfere salınan karbonun tutulmasını sağlamıyor tıpkı vakitte karbon salımlarını azaltıyor.
İsviçre, Amerika Birleşik Devletleri ve Çin’den bilim insanları tarafından yürütülen ve Nature Climate Change mecmuasında yayımlanan araştırma Avrupa’daki 54 kentin altyapısını yeşillendirerek 2030’a kadar karbon nötr hale gelebileceğini öne sürüyor.
Araştırmanın baş müellifi ve İsveç’teki Kraliyet Teknoloji Enstitüsü’nde (KTH) Su ve Etraf Mühendisliği alanında Doç. Zahra Kalantari, “Doğa Temelli Tahliller sadece bir kentin salımlarının bir kısmını dengelemekle kalmıyor, tıpkı vakitte salımların ve kaynak tüketiminin azaltılmasına da katkıda bulunabiliyor” diyor.
Kalantari, çalışmanın Tabiat Temelli Çözümler’in kentlerde birlikte uygulanmasıyla karbon salımlarına sistematik tesirini inceleyen birinci araştırma olduğunu belirtiyor.
Araştırmacılar Tabiat Tabanlı Tahliller ismi verilen ve kentlerin altyapısının tabiatla uyumlu hale getirilmesi manasına gelen adımların kentlerin karbon salımlarını ortalama yüzde 17,4 azalttığını buldu.
Kentlerde Tabiat Tabanlı Tahliller ne manaya geliyor?
Kentlerin karbon salımlarının azaltılması global ısınmanın 1,5 derece ile sonlandırılması maksadının değerli bir kesimi.
Avrupa Komitesi’ne nazaran Tabiat Temelli Tahliller, tabiattan ilham alan tıpkı anda çevresel, toplumsal ve ekonomik yararlar sağlayan uygun maliyetli yaklaşımlar olarak tanımlanıyor.
Bu tahlillere kentlerde yağmur suyunun toprağa emilmesini sağlayan geçirgen kaldırımlar, daha fazla yeşillik ve ağaçlığın olduğu daha dar yollar, yaban hayatın korunduğu, yürüyüş ve bisikleti teşvik eden güzel ortamlar kurgulanması üzere örnekler veriliyor.
Araştırmacılar, bu tahlillerin sağladığı yararları kentsel tarım örneğiyle açıklıyor.
Buna nazaran kentsel tarım, sokakların yeşillendirilmesiyle birleştiğinde, kent içinde araç kullanımı yerine bisiklet sürmek üzere etraf yanlısı davranışları teşvik edebiliyor.
Aynı vakitte insanların daha düşük karbon salımına sahip besinleri tüketmesi hatta üretmesini sağlayan fırsatlar da sağlayabiliyor.
Çözümlerin daima birlikte kentlerde ısıyı ve soğuğu absorbe ederek mikro iklimi daha da iyileştirebileceği düşünülüyor.
Bunun sonucunda binalarda güç kullanımını da azaltabileceği ön görülüyor.
Araştırma, Avrupa’daki 54 kentin her birinde hangi tedbirlerin önceliklendirmesi gerektiği konusunda rehberlik sağlama savında.
Yapılan tahlillere nazaran, Berlin’de yeşil binalara ve kentsel yeşil alanlara öncelik verilmesiyle, karbon salımları konutlarda yüzde 6, endüstride yüzde 13 ve ulaşımda yüzde 14 oranında azalıyor.
Neden tartışılıyor?
Doğa Temelli Tahliller son periyotta karbon nötr hale gelmek isteyen çok uluslu şirketlerin sıklıkla kullandığı bir terim haline gelmesiyle sıklıkla eleştiriliyor.
Eleştirenler, şirketlerin, orman ya da biyoçeşitliliği koruduğu sav edilen projelere yatırım yaparak atmosfere tonlarca karbon salımı yapmaya devam edeceğinden çekiniyor.
Diğer yandan tahlillerin kentlerde sosyo ekonomik eşitsizlikleri derinleştirdiği de düşünülüyor.
İspanya, Barselona’da Tabiat Temelli Tahlilleri araştıran ve Temmuz ayında yayımlanan yeni bir araştırma, yeşil çatıların, “eşitsizliği kutuplaştıran unsurlar” olarak görülebileceğini söylüyor.
Bunun sebebiyse mevcut haliyle projelerin ya ölçeklenemeyen güçlü kamu finansmanı altında ya da toplumun üst sınıf ekonomik katmanlarına sunulan değerli ve yüksek teknolojili tahliller olarak hayata geçmesi.
Araştırmacılar kentlerdeki tahlillerin yeşil yıkama aracı haline gelmemesi için uygulama ve bakımının karbon ayak izinin düşük olması gerekiyor.
Diğer yandan kentte yaban hayatı desteklerek iklim ve biyoçeşitlilik krizine karşı direnç sağlamaları kıymetli.
