Türkiye, coğrafik pozisyonu prestijiyle sarsıntı riski yüksek bir ülke olarak kentsel dönüşüm projelerine her zamankinden daha fazla gereksinim duyuyor. 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında hayata geçirilen kentsel dönüşüm, riskli yapıları yenileyerek vatandaşların inançlı ve çağdaş ömür alanlarına kavuşmasını amaçlıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 28 Nisan 2025’te yaptığı açıklamada, kentsel dönüşümle ilgili yeni bir müjdenin 30 Nisan 2025 Çarşamba günü AK Parti küme toplantısında ayrıntılarıyla paylaşılacağını duyurdu. Pekala, kentsel dönüşüm projesi ne manaya geliyor, hangi yenilikleri barındırıyor ve 30 Nisan’da neler açıklanacak?
KENTSEL DÖNÜŞÜM PROJESİ NEDİR?
Kentsel dönüşüm, afet riski taşıyan bölgelerdeki eski, sarsıntıya dayanıksız yapıların yıkılarak yerine çağdaş, inançlı ve etraf dostu binaların inşa edilmesi sürecini tabir ediyor. 2012 yılında yürürlüğe giren 6306 sayılı Kanun, bu sürecin temelini oluşturuyor. Projenin ana gayesi, Türkiye’nin sarsıntı neslinde yer alan kentlerini afetlere karşı hazırlıklı hale getirmek ve vatandaşların hayat kalitesini artırmak. Bilhassa İstanbul üzere nüfus yoğunluğunun yüksek olduğu kentlerde, kentsel dönüşüm hayati bir değere sahip. İstanbul’da ivedilikle dönüştürülmesi gereken 1,5 milyon riskli konut bulunduğu belirtilirken, bu projeler yalnızca zelzele güvenliği değil, birebir vakitte kent estetiği ve toplumsal donatı alanlarının artırılması açısından da kritik bir rol oynuyor.
Kentsel dönüşüm süreci, riskli yapıların tespit edilmesiyle başlıyor. Kentsel Dönüşüm Başkanlığı yahut yetkili kurumlar tarafından yapılan incelemeler sonucunda, binaların zelzeleye dayanıklılığı bedellendiriliyor. Riskli bulunan yapılar için maliklere yenileme yahut yıkım için mühlet tanınıyor. Akabinde, yerinde dönüşüm yahut rezerv alanlarda yeni konut inşası üzere usullerle proje hayata geçiriliyor. Vatandaşlara sağlanan hibe, kredi ve kira yardımları ise bu süreci kolaylaştırıyor. Örneğin, “Yarısı Bizden” kampanyası kapsamında, 100 metrekarelik bir dairenin maliyetinin 750 bin TL’ye kadar olan kısmı devlet tarafından hibe olarak karşılanıyor.
30 NİSAN’DA NE AÇIKLANACAK?
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 30 Nisan 2025’te AK Parti küme toplantısında açıklayacağı kentsel dönüşüm projesi, bilhassa İstanbul odaklı bir seferberliği işaret ediyor. 23 Nisan 2025’te yaşanan 6,2 büyüklüğündeki sarsıntı, kentsel dönüşümün aciliyetini bir sefer daha ortaya koydu. Erdoğan, bu projenin ayrıntılarını paylaşırken, İstanbul’da riskli 1,5 milyon konutu kapsayan bir yol haritasını kamuoyuyla paylaşmayı planlıyor.
