CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, “Seçim, tek başına; bir siyasal iktidara meşruiyet kazandırmaz… Var olan saray iktidarı yasal bir iktidar değildir. Beka sorunu budur işte. Siyasal iktidarın ahlaki ve siyasi meşruiyetini kaybetmesidir. Zira bu meşruiyeti kaybettiği andan itibaren emperyal güçlerin oyuncağı haline gelir ve gelmiştir de. Tehdit ögesi haline gelmiştir” dedi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, CHP Genel Merkezi’nde CHP Bayan Kolları’nın düzenlediği “Eşitlik Gelecek” programına katıldı. Kılıçdaroğlu burada yaptığı konuşmada şunları söyledi:
“3 Nisan 1930 Belediye Kanunu ile bayana seçme ve seçilme hakkı veriliyor. Sonra Muhtarlık Kanunu çıkıyor, o da 26 Ekim 1933’te. 3 yıl sonra. Bu defa köylerde muhtar ve ihtiyar heyetinin seçilmesinde bayanlara olanak sağlanıyor. Milletvekilliği seçimi için ise 5 Aralık 1934’e kadar bekliyorsunuz, 1934’te bu yasa çıkıyor. Lakin 34’te TBMM’nin kabul ettiği bayanın seçme ve seçilme hakkını öbür ülkelere baktığımızda, bugün çağdaşlaşma açısından bizden bir oldukça ilerde olan ülkelere baktığımızda, onlarda çok daha sonra başladığını görüyoruz. Örneğin Fransa 1944, bizden tam 10 yıl sonra.
“YASA ÇIKARMAKLA BİRTAKIM SONUÇLARI İSTEDİĞİMİZ ÜZERE ELDE EDEMİYORUZ”
Kadının, milletvekili seçilme hakkına kavuştuğu tarihten bu yana baktığımızda, sanki hakikaten o tarih dilimi içinde parlamentoda bizim dilek ettiğimiz, sizin istek ettiğiniz, bu ülkenin aydınlarının dilek ettiği ölçüde temsil edildi mi? Hepimiz bu gerçeği biliyoruz. Yasa çıkarmakla birtakım sonuçları istediğimiz üzere elde edemiyoruz. Burada biraz bayanın direnci ve gayreti son derece değerli. Parlamentoda temsil konusunda pek çok sorun var.
“YAŞANAN TABLONUN DRAMINI EN ÇOK BAYANIN ÇEKTİĞİNİ BİLİYORUZ”
Siz bayanların yaşadığı meseleleri çok geniş kitlelere aktarmak zorundasınız. Bugün; hayat pahalılığından tutun, sokaktaki şiddete kadar her alanda bayanların önemli mağduriyetlerle karşı karşıya olduğunu biliyoruz. Çocuğunun altına bez alamayan bir anneyi düşünün, çocuğuna yeteri kadar besin veremeyen bir anneyi düşünün… Öbür tarafta eşi ve kendisi, artı üniversiteyi bitiren kızı yahut oğlu işsiz bir anneyi düşünün. O konutta huzuru düşünün. Yaşanan tablo ve o tablonun dramını en çok bayanın çektiğini biliyoruz. O vakit her birimize düşen misyon bu dramı sonlandırmak için bayanları önemli örgütlemeniz gerekiyor. Bayan örgütlenmesini sağlandığınız andan itibaren önünüzde hiçbir gücün durmayacağını göreceksiniz.
Kadınların sezgisini ve gücünü biliyorum. Sezginiz var, sıkıntıları erkeğe nazaran çok daha erken kavraya biliyorsunuz. Tahlilleri de daha erken üretebiliyorsunuz, erkekler bu mevzuda biraz daha geriden geliyorlar. Bu sizin yaradılışta sahip olduğunuz en güçlü taraflardan birisi. Hayatımızda da bunu yaşıyoruz. Bayanın sezgisi, olayları kavrayışı, sorunu çözme konusundaki iradesi son derece güçlü olarak ortaya çıkıyor.
“3 MİLYONA YAKIN BAYANIN OKUMA YAZMA BİLMEDİĞİ GERÇEĞİ…”
Sorunlar var… 3 milyona yakın bayanın, Türkiye’de 21’inci yüzyılda okuma ve yazma bilmediği gerçeğini asla hafızamızın bir yerinden silmeyelim. 21’inci yüzyılda 3 milyona yakın bayan okuma ve yazma bilmiyorsa, siyaset kurumunun ayıbıdır. Devleti yönetenlerin ayıbıdır.
Doğum sıhhati, haklar, cinsel ayrımcılık, toplumsal güvenlik haklarının yeteri kadar olmaması. Düşünün kırsalda bütün bayanlar çalışır. Lakin adım üzere enimin, çalışan bayanların yüzde 1’inin bile toplumsal güvenliği yoktur. Biz ne demiştik, kırsalda çalışan bayanların ve gençlerin tamamının toplumsal güvenlik primini devlet yatıracak demiştik. Onlara bir gelecek ufku ve garantisi sağlamak zorundayız. Onun getireceği artı, onun geleceğe daha inançla bakmasına, meseleleri çözerken birilerine teslim olmamasına yol açacaktır. O bizim açımızdan kıymetli.
“ÇÖZÜM ADRESİ PARLAMENTO”
Kadın, erkek fark etmez. Yaşadığımız problemlerin tahlil adresi nedir? Kim çözecek bu problemleri? Problemlerin tahlil adresi siyaset kurumudur. Bayanların parlamentoda temsilini, muhtar seçilmelerini, belediye meclis üyesi seçilmelerini sağlayan siyaset kurumu yani parlamentodur. Siyaset kurum o halde, bayanların yaşadığı problemleri ne kadar çözebiliyor, çözme mahareti ne kadar oldu? Bunun bir biçimiyle sorgulanması lazım… Nüfusun yüzde 50’si bayansa, parlamentonun yüzde 50’si bayan değil. Demek ki salt yasa çıkarmak yetmiyor. Uygulamalar ve bu uygulamaların sizler açısından, demokrasi, siyaset açısından ortaya çıkardığı problemler.
“HANGİ YÜREK BUNU KALDIRABİLİR?”
21 yıldır tek başına ülkeyi yöneten siyasal bir iktidar neden bugüne kadar bu meseleleri çözmedi… Neden bayanların hakkını teslim etmedi. İşsiz sayısı arttı, fakir sayısı arttı, beşerler dilenir noktaya geldiler, ekmek kuyruklarından tutun marketlerde en ucuz ne satılıyor onun arayışına girdiler. Pazar artıklarından yararlanmak ve o artıkları toplamak için annelerin fotoğraflarını vakit zaman gazetelerde görüyoruz. Pazar artığını toplayan bir annenin meskenine gidip, yemek yapıp, çocuklarının karnını doyurması için uğraş harcaması, sanki hangi yürek bunu kaldırabilir? Hangi siyasi anlayış bunu kaldırabilir?
CHP’nin bayan vilayet liderleri olarak bu tabloyu, toplumun her bölümüne; her konuttaki bayana, sokaktaki bayana, caddedeki bayana aktarmak zorundasınız. 21 yıldır iktidarda olan bir parti problemlerin kaynağı haline geliyorsa, çok daha vahim.
Adalet ve ahlak anlayışı olmayan bir siyasal iktidar, ülkeyi yönetirken sıkıntıları çözebilir mi? Adalet ve ahlak anlayışı olmayan bir siyasal iktidarın dünyanın hiçbir ülkesinde, hiçbir sorunu çözmediğini hepimiz biliyoruz. Devletin dini adaletse, ahlak adalete kardeş bir kavramsa, nasıl oluyor da adaletten ve ahlaktan uzak bir siyasal iktidarın meseleleri çözmesini bekliyoruz. 21 yıldır şayet Türkiye bir problemler yumağına dönüşmüşse, yalnızca bayanlar açısından söylemiyorum bunu ben, 85 milyon için söylüyorum. Bir sorular yumağına dönüşmüşse ve bu problemler yumağı içinde milyonlarca insan gelecek tasası taşıyorsa, bayan ve erkeğiyle; o vakit oturup düşünmemiz gerekiyor. Yalnızca düşünmek mi, hayır. Her bir konutu tek tek gezip, her bir bayana yaşadığı sıkıntıları ve o meselelerin nasıl çözülmesi gerektiğini anlatmak zorundasınız. Anlatmazsanız CHP’nin bayan kolları ve il başkanı olarak görevinizi yapmamış sayılırsınız.
Biz 6 siyasi başkanın imzaladığı Ortak Mutabakat Metninde çıkaracağımız birinci kanunlardan birisi siyasi ahlak kanunuydu. Siyasi ahlakın olmadığı bir yerde hiçbir sorun çözülmez. Siyasi ahlak nedir? Bu da bir diğer soru. Şayet siz siyasi ahlak, devleti yöneten kurumun ahlaki meşruiyetini sorgulamaktır. Siyasi meşruiyetini sorgulamaktır. Ahlaki ve siyasi meşruiyeti olmayan bir siyasal iktidarın sorun çözme bahtı yoktur. Örneğin, rüşvet aldığını bildiğiniz bir kişinin 85 milyonun da ‘Şu kişi rüşvet aldı’ diye bildiğiniz bir kişinin, bir ülkeye TBMM’yi temsil etmek üzere büyükelçi atanması, o siyasal iktidarın ahlaki ve siyasi meşruiyetinin olmadığını gösterir. Bunu anlatmak zorundasınız. Anlatmazsanız olmaz. Örnek vereceksiniz. Türkiye Cumhuriyeti Devletini temsil edecek, otomobilinde bayrağını taşıyacak olan bir büyükelçi şayet rüşvet almışsa, onu büyükelçi olarak tutamazsınız, tuttuğunuz andan itibaren iktidarın ahlaki ve siyasi meşruiyeti yok demektir.
“BU BEŞERLER TÜRKİYE’NİN SIKINTILARINI ÇÖZEMEZLER”
Yolsuzluk yapanlar, ahlaki ve siyasi meşruiyet. Yolsuzluk yapanlar dünyanın bütün ülkelerinde, saygın ülkelerinde; kanıtları alınır ve yargıya teslim edilir. Lakin yolsuzluk yapanların yargıya teslim edilmediği, tam aksine devlet takımlarında kıymetli vazifelere getirildiği bir süreçte, süreci yöneten siyasal iktidar ahlaki ve siyasi açıdan yasal olmayan bir iktidardır. Yolsuzluğun sıradanlaşması, yolsuzluk yapanların devletin üst kademelerinde vazife almaları, aslında o çöpten kağıt toplayan insanın hakkın gasp etmek demektir. Hak etmediği bir parayı alması demektir. 85 milyon insanın ödediği verginin birileri tarafından çalınması demektir. Bu beşerler Türkiye’nin sıkıntılarını çözemezler.
“MEŞRUİYETİ OLMAYAN SİYASAL İKTİDARIN ÜLKENİN SIKINTILARINI ÇÖZME BAHTI YOKTUR”
Parlamentoda kürsüye çıkıp, anayasanın gereği olarak ‘Ben devleti yönetirken, tarafsız olacağım’ diye namusumuz ve erdemimiz üzerine yemin ediyor ve gereğini yapmıyorsak, gereğini yapmayan kişinin ahlaki ve siyasi meşruiyeti sorgulanır. Zira açıkça ben anayasanın gereğini yapmıyorum, yapmayacağım diyor. Ahlaki ve siyasi meşruiyeti olmayan bir siyasal iktidarın ülkenin sıkıntılarını çözme şansız yoktur ve çözemez esasen. Adaletten güç alır, ahlaktan güç alır bir siyasal iktidar. Zira ahlakın özü, ahlaklı davrandığınızda topluma itimat vermiş olursunuz. Evet, bu insan asla yolsuzluğa bulaşmaz, kirli bir insan değildir. İtimat vermiş olursunuz. CHP’lilerin temel vazifesi; konuşurken, anlatırken karşıdaki şahsa o inancı vermektir. Her biriniz bayan olarak gittiğiniz alanda o inancı vermek zorundasınız.
“SARAY DEVLETİNİN AHLAKİ MEŞRUİYETİ YOKTUR”
Altı başkan, Ortak Mutabakat Metni’ne bir maksat koymuştuk. ‘Ulusal Vergi Kurulu kuracağız’ diye. 85 milyondan toplanan verginin nerelere harcandığını Resmi Gazete’de her yıl yayınlayacak ve toplumun her bölümü, ister esnaf, ister çöpten kağıt toplayan olsun, ister çiftçi, ister taksi sürücüsü… Benim ödediğim vergi nerelere harcanıyor, onu görecekti. Artık bu yok. Bu olmadığı içindir ki, iktidar partisinin yani devleti yönetenlerin, yani saray devletinin ahlaki ve siyasi meşruiyeti yoktur.”
Kılıçdaroğlu, Anayasa’nın 73’üncü unsurunu okuyarak, herkesin mali gücüne nazaran vergi ödemekle yükümlü olduğuna dikkat çekti. Kılıçdaroğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Kur muhafazalı mevduat (KKM) uygulamaya kondu. Vergi veriyorlar mı? Bu sayısı lütfen not alın. Bugüne kadar KKM sahiplerine ödenen faiz 717 milyar lira. 717 milyar lira KKM sahiplerine ödenen para, faiz. Diyeceksiniz ki ‘E parası var, faiz alıyor.’ Ne dedik, herkes mali gücüne nazaran vergi ödemekle yükümlüdür. 717 milyar liraya faiz geliri elde edenler bir kuruş bile vergi ödemediler. Şayet bir toplumun bir avuç zümresi, yani sayıları 1 milyonu bile bulmaz. 84 milyon beşerden topladığın vergiyi faiz olarak öder ve ondan sıfır vergi, yani hiç vergi almazsan, vergi almayan siyasal iktidarın hem anayasayı çiğnediği, hem ahlaki ve siyasi meşruiyetinin olmadığını kabul edersiniz. Yoktur bu türlü bir şey.
717 milyar dolar para ödeyeceğim, faiz. Bu devlete beş kuruş vergi ödemeyecek. Lakin ekmek alırken vergi ödeyeceksiniz. Musluğu açarken dört çeşit vergi ödeyeceksiniz. Elektrik düğmesine basarken beş çeşit vergi ödeyeceksiniz. Sizin yoksul yahut varlıklı olmanızın hiçbir ehemmiyeti yok… Yani şu anda saray hükümetinin ahlaki ve siyasi meşruiyeti yoktur. Yönetiyorlar, evet. Ancak legal değildir, ahlaki değildir. Yasal değildir, hukuka uygun değildir, anayasaya uygun değildir. Bunları bilmek ve anlatmak zorundasınız. Götürüp parayı bankaya yatırıyor, dolarlarını, eurolarını, milyarlarını. Bir döviz, faiz, vergi garantisi veriyorsunuz. Almayacağım diye. Bu türlü ballı börek, bu türlü bir sömürü düzeneği dünyanın hangi ülkesinde var. Açıkça 85 milyon insan sömürülüyor.”
Kılıçdaroğlu sığınmacılar konusunda da bayan kollarına şunları söyledi:
“Özellikle hudut vilayetlerinde görev yapan il başkanı arkadaşlarım, gideceksiniz. Sınır namustur diye bir tabela var, göreceksiniz. Buraya, bu siyasal iktidarın namusunu sorgulamaya geldim diyeceksiniz. Şayet hudut namustur diye burada yazıyorsa, bu hudutlar neden yol geçen hanı. Neden milyonlarca insan elini ve kolunu sallayarak Türkiye’ye girebiliyor? Türkiye yol geçen hanı mı, herkesin gelip at koşturduğu bir alan mıdır? Şayet bir siyasal iktidarın ahlaki ve siyasi meşruiyeti yoksa, hudutları koruyamaz. Neden? Zira parasını veren geçiyor. Neden? Zira yolsuzluk artı yasal hale geldi. Namuslu insanın suçlandığı, yolsuzluk yapanın da el üstünde tutulduğu bir rejimi ve tertibi yaşıyoruz. Siz bunları bayan olarak anlatmak zorundasınız. Bütün bayanlara anlatmak zorundasınız. Anlatmazsanız olmaz. İtimatla anlatmalısınız, bilgiye dayalı anlatmalısınız. Kaç sığınmacının geldiği aşikâr zati. Lakin gizliyorlar, açıklamıyorlar. Kaçakların sayısını ise hiç bilmiyoruz. Hiçbir sonumuz inançlı değil. Hiçbir sonumuz inançlı değil ve hiçbir hududumuzda da bu sondan sığınmacı gelmez diye bir garantimiz yok. Parasını veren gelir. Yolsuzluk meşrulaştıysa, oradaki insan da ‘Ben enayi miyim?’ diyor. Ben de paramı alacağım diyor. En üstteki köşeyi dönüyorsa, ben de döneceğim diyor. En üstteki yolsuzluk yapıyorsa, ben de yolsuzluk yarım diyor. Yolsuzluk almayı ve rüşvet almayı kendisine hak görmeye başlıyor. Bu nedir biliyor musunuz? Ahlaki çürümedir.”
Kılıçdaroğlu, uyuşturucu bağımlılığına da değinerek, “Adana’da bir anne şöyle söyledi: Hangi anne evladının vefatını ister? Ben istiyorum. Zira ölürse kurtulacak. Yalnızca o değil, hepimiz kurtulacağız. Ben evladımı şikayet ediyorum polise, gözaltına alın, mahpusa atın. Tahminen orada hapisteyken uyuşturucudan kurtulur diye. Milyonlarca insanımız ve gencimiz şu anda uyuşturucu kullanıyor. Tam bir uyuşturucu batağına dönmüş Türkiye. Her gelir kümesine nazaran uyuşturucu satılıyor. Yoksula ona nazaran, zengine ona nazaran. Bunu dillendirmek zorundasınız… Uyuşturucu baronu dışarıda rahatça gezebiliyor, siyasal iktidardan her türlü dayanağı alabiliyor. O nedenle bu çeşit iktidarların ahlaki ve siyasi meşruiyeti yoktur. Bugünkü iktidarın da ahlaki ve siyasi meşruiyeti yoktur” dedi.
Kılıçdaroğlu, Anayasa Mahkemesi kararlarının bağlayıcı olduğunu hatırlatarak, Türkiye’de adalet kavramının unutulduğunu ve Anayasa Mahkemesi kararlarının “en alttaki hakim tarafından uygulanmadığını” söyledi. Kılıçdaroğlu, “Anayasa Mahkemesi kararlarını en alttaki hakim ‘Ben senin kararlarını uygulamıyorum’ deme yüreğini gösteriyorsa, artık o siyasal iktidarın ahlaki ve siyasi meşruiyeti yoktur” dedi.
Kılıçdaroğlu, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Eğer üstteki pak değilse. Devleti yöneten pak değilse ve kirliyse, devleti yöneten her türlü yolsuzluğu yasal gören noktaya gelmişse, artık o ülkeyi sağduyu ile yönetemez. Ne diyordu Erdoğan? Bu can bu deride kaldıkça papazı asla alamazsın. Hepimiz alkışladık. Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhurbaşkanı bir öteki ülkenin bizim yargı kararlarını sıfıra indirme üzere niyetine açıkça karşı koymuş, üstelik canını da ortaya koymuş. Ne kadar sürdü, 1 hafta. Sonra ne oldu? ‘Bak senin mal varlığını araştırırım, papazı ver’ dedi. Götürdü, papazı teslim etti. Kirliliğin hangi boyutlara ulaştığını bilmeniz lazım, yolsuzluğun hangi boyutlara ulaştığını bilmeniz ve bunları anlatmanız lazım. Erdoğan’ın mal varlığı nerede? Türkiye’de değil, yurt dışında…”
“AHLAKİ MEŞRUİYETİ OLMAYANIN DEVLETİ YÖNETMESİ DEVLETİ NEREYE GETİRİR?”
Kılıçdaroğlu, 14-28 Mayıs Cumhurbaşkanlığı seçimlerine de değinerek, “Eğer bir seçime gidiyorsanız, onun da bir ahlaki temellerde olması lazım. Şayet siz seçime montaj görüntülerle gidiyorsanız, sahtekarlık yapıyorsanız, yaptığınız sahtekarlığı da televizyonlarda dillendiriyorsanız, ‘Evet bunlar montajdır’ diyorsanız, gelip ‘Ben yine kazandım’ diye meydana çıkıyorsanız, sizi ahlaki ve siyasi meşruiyetiniz yoktur. Ahlaki ve siyasi meşruiyeti olmayan bir kişinin devleti yönetmesi, devleti neye getirir? Size anlattığım noktalara getirir. Biz CHP olarak ahlaki ve siyasi meşruiyeti olmayan bir siyasi iktidarın aldığı her kararı gözden geçiririz. Maddelere uygunluğuna bakarız, terslikler varsa Anayasa Mahkemesi’ne götürürüz… Söylediklerim gazete haberleri değil, hayatın gerçeği. Bunları her yerde anlatmak ve söylemek zorundasınız” diye konuştu.
“SEÇİM BİR SİYASAL İKTİDARA TEK BAŞINA MEŞRUİYET KAZANDIRMAZ”
Kılıçdaroğlu, şu değerlendirmeleri yaptı:
“Ben bunları attım ya, biliyorum artık havuz medyası diyecek ki, ‘Olur mu, bunlar seçimle geldi.’ Seçim, tek başına; bir siyasal iktidara meşruiyet kazandırmaz. Diyecekler ki örnek var mı? Var tabi. 1980 darbesinden sonra, 82 Anayasası halk oyuna sunuldu. Oranları vereyim size. O darbe anayasasını kabul edenlerin oranı yüzde 91,37. Yani bu ülkenin yüzde 91’i darbe anayasasına evet dedi. Hayır diyenlerin oranı yüzde 8,63. Ben o yıllarda İstanbul’da kamu görevlisiydim, hayır diyenlerden birisi de benim. Bu yüzde 8’inci içinde ben de varım. Lakin az evvel söyledim, salt halkın oyunu aldım diye onu kimse legal kabul etmez. Meşruiyet sıradan bir kavram değildir. Toplumun seni kabul etmesi lazım. Toplumun aldanmayan bölümünün seni kabul etmesi lazım. Hisleri, inançları sömürülmeyen kesitin seni kabul etmesi lazım. Benim hislerimi sömürüyorsan, inancımı, kimliğimi sömürüyorsan, onun üzerine kendi saltanatını kuruyorsan, bu ona meşruiyet kazandırmaz. Meşruiyet farklı bir kavramdır… Var olan saray iktidarı yasal bir iktidar değildir. Beka sorunu budur işte. Siyasal iktidarın ahlaki ve siyasi meşruiyetini kaybetmesidir. Beka sorunu bu demektir. Zira bu meşruiyeti kaybettiği andan itibaren emperyal güçlerin oyuncağı haline gelir ve gelmiştir de. Tehdit ögesi haline gelmiştir.”
