1Kış aylarında güneş ışınları azaldığı için virüs ve bakteri kaynaklı hastalıklar artmaya başlıyor. Havaların soğumasıyla birlikte, beşerler ortasında daima öksüren, hapşıran ve elinde peçeteyle gezenlerle karşılaşıyoruz. Tabiat da bu durumu bildiği için tüm zerzevat ve meyvelerini bağışıklık sistemimizi kuvvetlendirecek halde evrimleştiriyor. Kış zerzevatları yüklü olarak bizi daha süratli güzelleştirecek birçok fenolik içerik var.
2Diyetisyen Müzda Irmak, mevsimsel zerzevat meyveler ve yararları hakkında değerli bilgiler veriyor: Bir zerzevat ne kadar koyu yeşilse bağışıklık sistemine o kadar yararlıdır. Kış aylarında ıspanak, brokoli ve pırasa üzere yeşillikleri bol bol tüketmekte yarar var. A,C,E,K vitaminleri, magnezyum, fosfor ve iyot içeren ıspanak, yaşlanma aykırısı bir sebzedir. Kalsiyum, Beta-karoten açısından güçlü olan brokolinin de antikanserojen özelliği bulunmaktadır.
3Soğangiller familyasından olan pırasa ise C, B6 vitaminleri, folat bakımından varlıklı. İçerdiği gallik asit ile tıpkı ıspanak üzere yaşlanma aksisi. Lahana çorbası, kışın sık sık yapmayı tercih etmemiz gereken yemekler ortasında. Zira pırasa, manganez, folat, B6 vitamini, potasyum ve omega-3 yağ asitleri, B1, B2, kalsiyum, A vitamini ve proteinler içeriyor. Bir başka sebzemiz ise karnabahar; içeriğindeki folat, potasyum ve indol-3 isimli hususlar sayesinde göğüs, mide ve kalın bağırsak kanserine karşı esirgeyici olan karnabahar tıpkı vakitte C vitamini ve folik asit açısından da varlıklı.
4Kışın tüketilmesi gereken meyveler hakkında da bilgi veren Irmak, şu biçimde devam etti: Meyvelerden bahsedecek olursak, kışın en sevilen meyveleri ortasında turunçgillerden mandalina ve portakal bulunuyor. Her ikisi de içeriğindeki yüksek C vitamini oranıyla bedenimizi hastalıklara karşı korurken, potasyum oranıyla da tansiyonu dengelemeye yardımcı oluyor. Turunçgil kardeşler, B vitamini, potasyum, kalsiyum, magnezyum da içeriyor.
5Armut, içerdiği fosfor ve B vitaminiyle zihinsel yorgunluğu giderirken lif sayesinde bağırsaktaki besinlerin daha âlâ sindirilmesini sağlıyor ve kolesterol düzeyinin dengelenmesinde yardımcı oluyor. Berbat huylu kolesterolün düşmanı elma, içeriğindeki E ve C üzere antioksidan vitaminlerle hastalıklara karşı beden direncini artıran yardımcılardan biridir.
6Bereketin sembolü nar, antioksidan kapasitesinde de epeyce bereketlidir ve kıymetli ölçüde da potasyum, lif, C ve A vitamini ve B3 vitamini içeriyor. Kolesterolü düşürür, kalp sıhhatini korur. Tansiyon düşürücü tesiri de bulunuyor. Kivinin içinde kansere karşı koruyuculuk gösteren lutein ve A, C vitaminleri bol ölçüde bulunuyor.
7Mevsiminde alınan zerzevat ve meyvelerin farklı devirlerde de tüketilebilmesi için en çok tercih edilen saklama şartlarından birisinin konserve yapmak olduğunu söz eden Irmak, hususla ilgili şu kıymetli noktalara değindi: “Sebze ve meyvelerin taze olup 15-20 dakika kaynatılmasına, kesinlikle ısıya güçlü cam kullanılmasına ve konserveleri açtıktan sonra çabucak tüketilmesine dikkat edilmeli. Konserve açıldıktan sonra birkaç gün içinde tüketilmediğinde “clostridium botulinum” isimli besin zehirlenmesine yol açan bakteri açığa çıkıyor. Konserve yaparken kavanozun kapaklarına dikkat edilmesi gerekir, bombeleşme varsa asla tüketilmemeli. Tüketildiği taktirde 12 ila 36 saat sonrasında karın ağrısı, bağırsak işlevlerinde bozulmalar, baş dönmesi ve mide bulantısı üzere besin zehirlenmesi belirtileri ortaya çıkar” diyen Irmak, bu belirtileri yaşayan şahısların kesinlikle en yakın sıhhat kuruluşuna başvurması gerektiğin söyledi.
8Hastalıklardan korunmak için bol bol C vitamini tüketmesi gerektiğine dikkat çeken Irmak, D vitamini muhtaçlığı için de balığın değerli olduğuna vurgu yaptı. Irmak, kışın dikkat edilmesi gereken noktaları ise şöyle sıraladı: “Kırmızı et yerine beyaz et yahut balık tercih edilmesi gerek. Kuru fasulye, nohut, yeşil mercimek üzere kuru baklagiller de düzgün birer protein kaynağı. Kış mevsiminde artan protein muhtaçlığı haftada 2 – 3 gün bu besinlerden rahatlıkla karşılanabilir. Et tüketimini, protein istikametinden yoksul olan sebzelerle bir arada yapmak besin kalitesini artırır. Kış mevsiminde yağlı besinlerin tüketimi artması da kilo artışına neden olur. Kilo vermeye yardımcı olan salata, vitamin ve mineral gereksinimini karşılayabilmesi açısından ülkü yiyeceklerdendir. Salatalarda denetimli olarak zeytinyağı tüketilmesinde de yarar var. Yemeklerde katı yağ olarak bilinen tereyağı ve margarinden uzak durulmalı.” Irmak, son olarak kışın önlem emelli kesinlikle bir doktor kontrolünden geçmenin faydalı olabileceğini de kelamlarına ekledi.
