Terör örgütü PKK’nın elebaşı Abdullah Öcalan imajlı bildirisinde bir defa daha silah bırakma daveti yaptı. Bu görüntünün akabinde komünalizmin ne olduğu merak edildi. Peki, Komünalizm nedir? Komünalizm ne demek? Komünizm ve Komünalizm ortasındaki farklar nelerdir?
KOMÜNALİZM NEDİR? KOMÜNALİZM NE DEMEK?
Komünalizm, bireycilikten çok topluluk (komün) merkezli bir ömür ve idare biçimini savunan toplumsal, politik ve ekonomik bir fikir sistemidir.
Bu anlayışta temel gaye, toplumsal dayanışma, direkt demokrasi, ortak mülkiyet ve çevresel istikrar içinde sürdürülebilir bir hayat kurmaktır.
Komünalizm sözü, İngilizce “communal” (toplulukla ilgili) sözünden türemiştir ve çoklukla “toplulukçuluk” manasında kullanılır.
KOMÜNALİZMİN TEMEL ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Topluluk Temelli İdare: Kararlar, mahallî halk meclisleri üzere yatay yapılarla alınır.
Ortak Mülkiyet: Özel mülkiyet yerine kolektif kullanım ve paylaşım temel alınır.
Katılımcı Demokrasi: Hiyerarşisiz ve direkt iştirak asıllı siyasi yapı savunulur.
Ekolojik Hassasiyet: Doğayla uyumlu bir hayat biçimi önceliklidir.
Kapitalizm Tersliği: Kar odaklı iktisat yerine muhtaçlık odaklı bir üretim anlayışı öne çıkar.
KOMÜNALİZMİN KURUCUSU KİMDİR?
Modern komünalizmin kuramsal temelleri, Amerikalı düşünür Murray Bookchin tarafından atılmıştır.
Bookchin’in “özgür belediyecilik” (libertarian municipalism) yaklaşımı, halk meclisleri yoluyla direkt demokrasi fikrine dayanır ve merkezi devlete alternatif olarak önerilir.
KOMÜNİZM VE KOMÜNALİZM ORTASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?
Komünizm ve komünalizm, her ikisi de kapitalist sisteme alternatif olarak geliştirilmiş fikirler olsa da, hem köken hem de uygulama açısından kıymetli farklara sahiptir. Komünizm, 19. yüzyılda Karl Marx ve Friedrich Engels tarafından geliştirilen bir ideolojidir ve temel amacı, sınıfsız ve devletsiz bir toplum yapısı kurmaktır. Bu sistemde üretim araçları toplumun ortak malı olur ve devlet, süreksiz olarak emekçi sınıfı ismine idaresi ele alır. İdare, çoğunlukla merkeziyetçidir ve dönüşüm ekseriyetle ihtilal yoluyla sağlanır. Ekolojik sıkıntılar ise komünist kuramda ekseriyetle ikincil planda kalır.
Buna karşılık komünalizm, 20. yüzyılda Murray Bookchin tarafından geliştirilen bir yaklaşımdır. Komünalizm, mahallî halk meclisleri ve direkt demokrasi yoluyla toplulukların kendilerini yönetmesini savunur. Devletin merkezî yapısına karşı çıkar ve merkeziyetsiz, tabandan gelen bir siyasi örgütlenme önerir. Ortak mülkiyet ve komünal hayat temeldir. Komünalizm, barışçıl ve yerelden başlayan toplumsal dönüşümleri takviyeler. En dikkat cazibeli farklardan biri de ekolojiye verdiği kıymettir; etrafla uyumlu hayat, komünalist fikrin temel taşlarından biridir.
Bu taraflarıyla komünizm daha çok sınıf uğraşı ve ekonomik yapı üzerine kuruluyken, komünalizm hem çevresel dengeyi hem de direkt halk iştirakini temel alan, daha mahallî ve yatay bir model sunar.
