Kurban Bayramı tarihinin yaklaşmasıyla birlikte kurban ibadetiyle ilgili ayrıntılar merak edilip araştırılmaya başladı. Araştırılanların başında ise “Kurban kesmek farz mı?” ve “Kimler kurban kesmekle yükümlü?” sorularının yanıtı yer alıyor. Merak edilen sorularla ilgili Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Şurası’ndan açıklama geldi. Pekala, Kurban kesmek farz mı, dini kararı nedir? İşte Diyanet tarafından kurban ibadetinin dini kararıyla ilgili yapılan açıklama…
KURBAN KESMEK FARZ MI?
Sözlükte yaklaşmak, Allah’a (c.c.) yakınlaşmaya vesile olan şey manalarına gelen kurban, dinî bir terim olarak, Allah’a yaklaşmak ve O’nun isteğine ermek için ibadet amacıyla, makul koşulları taşıyan hayvanı yöntemine uygun olarak kesmeyi ve bu hedefle kesilen hayvanı tabir eder. Kurban Bayramı’nda kesilen kurbana “udhiyye”, hacda kesilen kurbana ise “hedy” denir.
Akıl sıhhati yerinde, hür, mukim ve dinî ölçülere nazaran güçlü sayılan mümin, İlâhî rızayı kazanmak gayesiyle kurbanını kesmekle hem Cenâb-ı Hakka yaklaşmakta, hem de maddî durumlarının yetersiz olması sebebiyle kurban kesemeyenlere yardımda bulunmaktadır. Bu ibadetin ruhunda Hakk’a yakınlık ve halka fedakârlıkta bulunma anlayışı vardır. Kurban, bir Müslümanın bütün varlığını, gerektiğinde Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun bir nişanesidir.
Mezheplerin birçoklarına nazaran, udhiyye kurbanı kesmek sünnettir (İbn Rüşd, Bidâyetü’l-müctehid, 1/429). Hanefî mezhebinde ise tercih edilen görüş, kurbanın vacip olduğudur (Merğinânî, el-Hidâye, 8/146). Kurban, -fıkhî kararı ne olursa olsun- Müslüman toplumların belli simgesi ve şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak asırlardan beri bilhassa milletimizin dinî hayatında kıymetli bir yer tutmaktadır.
KİMLER KURBAN KESMEKLE YÜKÜMLÜ?
Kurban kesmek, akıl sıhhati yerinde, büluğa ermiş, temel muhtaçlıkları ve borçlarından diğer nisap ölçüsü mala sahip olup seferi olmayan her Müslümanın yerine getirmekle yükümlü olduğu malî bir ibadettir. Bu malın artıcı (nâmî) olup olmadığına ve üzerinden bir yıl geçip geçmediğine bakılmaz. Buna nazaran üstte zikredilen kaideleri taşıyıp, temel gereksinimlerinden ve borcundan diğer 80,18 gr. altın yahut bedelinde para ya da eşyaya sahip olan kimselerin kurban kesmesi gerekir.