Mutluluk, insanların en doğal ve temel hislerinden biridir. Lakin kimi şahıslar, şuurlu ya da bilinçdışı halde keyifli olmaktan korkarlar. Bu durum, psikolojide “çerofobi” olarak isimlendirilir. Çerofobi, bireyin memnunlukla ilgili etkinliklerden kaçınmasına neden olan bir anksiyete çeşididir. Pekala, mutlu olmaktan korkmanıza neden olan bu rahatsızlık nedir, neden olur? İşte, çerofobin 5 yaygın belirtisi…
ÇEROFOBİ NEDİR?
Çerofobi, “mutluluk korkusu” olarak tanımlanabilir. Yunanca kökenli bir söz olup, “chero” (mutluluk) ve “phobos” (korku) sözlerinin birleşiminden oluşur. Çerofobiye sahip şahıslar, memnun olmaktan kaçınır, hatta mutluluğun onları olumsuz sonuçlarla karşılaştıracağına inanabilirler. Ekseriyetle, mutluluğun akabinde berbat bir olayın geleceğini düşünme eğilimindedirler.
ÇEROFOBİ NEDEN ORTAYA ÇIKAR?
Çerofobi, birçok ruhsal ve çevresel faktörün birleşimi sonucunda gelişebilir. En yaygın nedenler şunlardır:
1. Travmatik tecrübeler:
Geçmişte yaşanan olumsuz tecrübeler, bireyin keyifli olmaktan kaçınmasına neden olabilir. Bilhassa çocukluk travmaları, bu dehşetin temelini oluşturabilir.
2. Kültürel ve ailevi inançlar:
Bazı toplumlarda yahut ailelerde, fazla keyifli olmanın kibir yahut bencil bir tavır olarak algılanması çerofobiyi tetikleyebilir.
3. Anksiyete ve depresyon:
Çerofobi, depresyon ve korku bozukluğu üzere ruhsal rahatsızlıklarla bağlıdır. Dertli bireyler, mutluluğun süreksiz olduğunu ve akabinde olumsuz bir olay yaşanacağını düşünebilirler.
4. Düşük özsaygı:
Kendine itimadı düşük olan bireyler, keyifli olmayı hak etmediklerini düşünebilirler. Bu durum, çerofobiye yol açabilir.
5. Bilinçaltı öğrenmeler:
Kişi, hayatının belli devirlerinde memnunluk yaşadığında olumsuz bir olayla karşılaşmış olabilir. Bu tıp tecrübeler, memnunluk ile makus olayları bilinçaltında bağdaştırmasına neden olabilir.
ÇEROFOBİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Çerofobiye sahip şahıslarda şu belirtiler gözlemlenebilir:
1. Memnunluk verici durumlardan kaçınma:
Eğlenceli etkinliklere katılmak istememe, toplumsal ortamlardan kaçınma.
2. Çok tasa:
Mutlu olduklarında berbat bir şey olacağına dair daima bir dehşet yaşama.
3. Duygusal aralık:
Aile, arkadaş ve romantik alakalarda duygusal olarak uzak durma.
4. Olumlu değişikliklere direnç:
Yeni fırsatlara, olumlu değişimlere karşı isteksizlik gösterme.
5. Kendini sabote etme:
Başarıya ulaştığında yahut keyifli hissettiğinde, bu durumu şuurlu ya da bilinçsiz bir formda bozma eğiliminde olma.
ÇEROFOBİ NASIL TEDAVI EDİLİR?
Çerofobi, bir tıp dert bozukluğu olarak kabul edildiğinden tedavi edilmesi mümkündür. Tedavi sürecinde şu formüller kullanılabilir:
1. Bilişsel davranışçı terapi (BDT):
Kişinin memnunlukla ilgili olumsuz kanılarını değiştirmesine yardımcı olur.
2. Farkındalık ve meditasyon:
Kaygıyı azaltarak bireyin anı yaşamasını ve memnun olmasını teşvik eder.
3. Dayanak kümeleri:
Benzer problemler yaşayan şahıslarla konuşmak, çerofobiye karşı gayrette takviye sağlayabilir.
4. İlaç tedavisi:
Anksiyete ve depresyonla temaslı durumlarda, uzman denetiminde ilaç tedavisi uygulanabilir.
5. Müspet hayat alışkanlıkları:
Düzenli antrenman yapmak, sağlıklı beslenmek ve hobiler edinmek bireyin mutluluğa olan bakış açısını değiştirebilir.
