Gündemimizde son vakitlerde, tüm dünyayı derinden etkileyen Covid-19 yer alıyor. Bu sorun bireylerin günlük hayatını, toplumsal yaşantılarını hayli etkiledi. Hastalığa yakalanma riski, virüs salgınının ne vakit son bulacağını bilememek, belirsizlik, salgın sürecinde yaşanabilecek toplumsal ve ekonomik zorluklara yönelik eza yaşamak ve en kıymetlisi kendimizi ve ailemizi bu süreçte nasıl koruyacağımıza yönelik kaygılarımız ister istemez ağır gerilim ve korku yaşamamıza neden olabilmektedir. Taban seviyede dehşet ve tasa yaşamamız olağandır.
Koronavirüsle birlikte doğan ruhsal rahatsızlıklar
Ancak bilhassa birtakım psikiyatrik rahatsızlıklarda bu kaygı ve dertler tetiklenebilmektedir. Örneğin; Mizofobi mikrop korkusu olarak geçmektedir. Araştırmalara nazaran olağanda bu endişe, toplumda muhakkak bir oranda bulunurken yeni bir fobi olan koronafobiyle bir arada artacağı öngörülmektedir. Bununla birlikte, Obsesif Kompulsüf Bozukluk, Dert Bozukluğu tanısı olanlar, toplu ulaşımdan kaçınan, kapalı ve kalabalık ortamlara giremeyen, sıhhatiyle ilgili çok endişelenen, işine odaklanamayan, haberlerden çok etkilenen ve bu nedenle günlük rutinlerini sürdürmekte zorlanan şahıslar bu süreçte tetiklenebilir.
Klostrofobi hastalarının konutta kalma süreci
Klostrofobi, kapalı yerlere karşı ya da çıkış bulamama endişesiyle oluşan sebepsiz, mantık dışı endişe ve panik manasına gelir. Baş dönmesi, titreme ve kalp atışlarında hızlanma klostrofobiyle ilgili tipik semptomlardır. Bunların yanında nefes darlığı, mide bulantısı, da gözlemlenebilir. Klostrofobisi olan hastalar bilhassa bu konutta kalma sürecinde içsel problem ve bunalma ile karşı karşıya kalabilirler. Birinci adım bu süreci kabul etmektir. Koronavirüs riskinin kendimiz ve sevdiklerimiz üzerindeki olumsuz tesirlerini azaltmak için ruhsal sağlamlığımızı artırmak değerlidir. Ev içinde bir açık balkon var ise kendimizi âlâ hissetmediğimizde, bunaldığımızda buraya çıkmak, bilişsel manada olumlama yapmak, kişinin ruhuna âlâ gelen faaliyetleri yapması, nefes ve gevşeme idmanlarıyla desteklemesi gerekir.
Klostrofobi hastaları meskenin küçük odasında bile korkabilirler
Klostrofobi hastaları icin tetiklendikleri alan birçok yer olabilir. Asansör, uçak, tren, otomobil vb. hatta bazen bir konutun küçük bir odası bile dehşete neden olabilir. Bu korku kişiden bireye değişmekle bir arada kendilerini inançlı hissettikleri alan değişebilmektedir.
Klostrofobisi olanlar uzun mühlet konutta kalırsa makûs sonuçları olur mu?
Evde kaldığımız müddet zarfında, süreci ne kadar verimli ve kaliteli geçirdiğimizle değerlidir. Daima boş duran, hiçbir işle meşgul olmayan bir kişi zihninde kurabilir, olumsuz otomatik kanılar geliştirebilir, bununla birlikte dert düzeyinde artış gözlemlenebilir. Uzun mühlet konutta kalmak bireyleri olumsuz seviyede etkileyebilir. Lakin bu şahıstan bireye, tasayla baş edebilme gücüne bağlı olarak değişecektir. En değerli adım şahısların kendilerini bu duruma hazırlaması ve bu durumu kabul etmeleridir.
Bu durumla baş edebilmek için:
Koronavirüs salgını ile ilgili haberleri 7/24 aralıksız ve çok formda takip etmekten, daima tekrarlayan imgeleri ve tartışmaları izlemekten kaçının. Medyayı sağlıklı kullanın.
Virüsle ilgili korunma prosedürlerine ve yeterli önlemi almaya dikkat edin.
Düzenli beslenmeye, sistemli uyku uyumaya, her gün fizikî antrenman yapmaya kıymet gösterin.
Bu süreçte zihin olumsuz niyetler geliştirebilir. Bu niyetler geldiğinde uyarılar ve teklifler doğrultusunda gerekli tedbirleri aldığımda kendim ve sevdiklerim için mümkün riskleri azaltabilirim, gerektiğinde yardım isteyebilirim üzere telkin cümleleri geliştirin.
Hissettiğiniz hislerin olağan ve süreksiz olduğunu kabullenin.
Kendinize vakit ayırın. Ruhunuza uygun gelecek aktiflikleri keşfedin.
Kendi geriliminizi yönetmek için nefes idmanlarıyla destekleyin.
Nefes idmanı nasıl yapılır?
Örnek: Rahat bir pozisyonda oturun. Gözlerinizi kapayın, yalnızca aldığınız nefesi, nefesinizin giriş ve çıkışını düşünün. Nefes alırken burnunuzu, verirken ağzınızı kullanın.
Nefes alırken şu sözleri tekraren düşünün “gevşiyorum, nizamlı ve düzgün nefes alıyorum, taze hava ciğerlerime doluyor ve çıkıyor, sakinlik hissediyorum.”
Ciğerlerini havayla doldurup derin bir nefes alın(3sn), nefesinizi tutun (3sn) ve artık 6 sn kadar müddette nefesinizi yavaşça verin.
Bu telaşın hayatınızı olumsuz etkilediğini düşünüyorsanız gündelik hayatınızdaki aktivitelerde hasta olma tasasıyla aksaklıklar yaşanmaya başladıysa bir ruh sıhhati uzmanından takviye almayı ihmal etmeyin.
