Çiçeklerinin dışarıdan bakıldığında çift çiçek üzere görünen ve 18 mm uzunluğunda çanak yapraklar ile taç yapraklardan oluşan kırlangıç otunun ilkbaharın sonlarından yaz aylarına kadar açtığını tabir eden Prof. Dr. Karabulut, “Kırlangıç otunun sıhhat emelli kullanılan kısımları toprak üstünde kalan kısımları ve kökleridir. Toprak üstünde kalan kısımlar çiçeklenme periyodunda toplanır ve yüksek sıcaklıklarda kurutulur. Kökler ise ekseriyetle yaz sonlarında ve sonbaharda hasat edilir ve kurutulur” dedi.
Genellikle ılıman iklim bölgelerinde yetişen bir bitki çeşidi olan kırlangıç otunun Doğal olarak Avrupa, Asya, Kuzey Afrika ve Kuzey Amerika’nın çeşitli bölgelerinde yetiştiğini belirten Karabulut, Türkiye’de de yaygın olarak bulunan bir bitki tipi olduğunu lisana getirdi.
Kırlangıç otunun nemli ve gölgeli yerleri tercih eden bir bitki çeşidi olduğunu da söz eden Prof. Dr. Karabulut, “Dere kenarları, ormanlık alanlar, bahçeler, çayırlar ve çalılıklar üzere yerlerde sıklıkla bulunabilir. Ekseriyetle yol kenarlarında, tarla kenarlarında ve boş yerlerde de rastlanabilir. Lakin, kırlangıç otunun kimi bölgelerde yabani ot olarak kabul edildiğini ve denetim altına alınmaya çalışıldığını belirtmek kıymetlidir. Bu yüzden, kırlangıç otunu kullanmadan evvel mahallî ormancılık yahut tarım yetkililerinin tavsiyelerini göz önünde bulundurmanız değerlidir. Kırlangıç otunun doğal habitatına ek olarak, bahçelerde yahut tarım yerlerinde de yetiştirilebilir. Lakin, yetiştirme kuralları ve bakım muhtaçlıkları hakkında daha fazla bilgi edinmek için bitki yetiştirme uzmanlarına danışmanız faydalı olacaktır” biçiminde konuştu.
Türkiye’de kırlangıç otunun (Chelidonium majus) çoklukla çeşitli bölgelerde doğal olarak yetişen bir bitki tipi olduğunu vurgulayan Bitkilerin Profesörü Prof. Dr. Aysun Bay Karabulut, “Kırlangıç otu, bilimsel ismiyle Euphrasia rostkoviana olarak da bilinen bir bitkidir. Bu bitki, çayı ve ekstraktı üzere formlarında kullanılan birçok yararı olan tıbbi bir bitkidir” dedi.
İşte kırlangıç otunun birtakım özellikleri
“Kırlangıç otunun yakıcı ve acı bir tadı vardır. Kırlangıç otu, haşhaş ailesine ilişkin çok yıllık bir bitki olan Chelidonium majus, yüzyıllardır klâsik tıpta kullanılan bir bitkidir ve birçok düzgünleştirici özelliğe sahip olduğuna inanılmaktadır. Bilhassa siğil ve egzama üzere deri problemlerinin tedavisinde sıkça başvurulan kırlangıç otu, birebir vakitte karın ağrısı ve mide bulantısı üzere problemlerin hafifletilmesine de yardımcı olabilir.
Kırlangıç otu bedendeki ağrıları azaltmaya, tansiyonu düşürmeye ve kalp atış suratını yavaşlatmaya yardımcı olabilir. Genç yapraklarının çayı ise sindirim sistemini düzenleyebilir. Kırlangıç otundan elde edilen özün, anti-enflamatuar tesiri olduğunu gösteren araştırmalar bulunmaktadır.
Çay olarak demlenebileceği üzere kimi durumlarda diş ağrısı üzere meselelerin tedavisinde çiğnenerek de tüketilebilir.
Kırlangıç otu, halk ortasında ağrıyı hafifletici, göz sıhhatini destekleyici ve çeşitli deri meselelerini düzgünleştirici olarak bilinen bir bitkidir. Prof. Dr. Karabulut, kırlangıç otunun içerdiği çeşitli sedatif ve antiseptik hususların sıhhat sıkıntılarının tedavisine yardımcı olduğunu belirtmektedir. Fakat, bu bitkinin toksik özellikler taşıdığına dikkat çekmektedir, bu yüzden ağız yoluyla tüketimine dikkat edilmesi gerekmektedir.
KIRLANGIÇ OTUNUN FAYDALARI
Kırlangıç otunun siğil tedavisinde kullanıldığının bilindiğine dikkat çeken Prof. Dr. Karabulut, bitkide bulunan kelidonik asit ve alkaloidlerin siğillerle savaşmada tesirli olduğunu söyledi. Siğillerin üzerine kırlangıç otunun taze öz suyunu uygulamanın tesirli olabileceğini belirten Karabulut, yeniden ayaklardaki nasırların tedavisinde de kırlangıç otunun kullanılabileceğini belirtti. Kırlangıç otunda bulunan alkaloidlerin uçuk virüsüyle savaşmaya yardımcı olabileceğini da kaydeden Prof. Dr. Karabulut, “Ancak, uçuk tedavisi için kırlangıç otunun uygulanacağı bölgede yara, tahriş yahut su kabarcığı olmamasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Kırlangıç otunun göz yorgunluğunu almada ve inflamasyonu azaltmada kullanılabileceğini söz edilmektedir. Göz tedavisine dayanak maksatlı olarak kırlangıç otunun kullanılması için bitkinin temizlenip demlenerek göze kompres olarak uygulanabileceğini belirtmektedir. Sindirim problemlerine güzel gelir. Mide ağrıları, gaz ve şişkinlik üzere sindirim problemlerini hafifletmeye yardımcı olabilir. Kırlangıç otunun antispazmodik özellikleri, sindirim sisteminin düzgün çalışmasına katkıda bulunabilir. Kırlangıç otu, bağışıklık sistemini takviyeler: Kırlangıç otunda bulunan antioksidanlar ve antibakteriyel bileşikler, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabilir. Bu bitki, soğuk algınlığı ve gribe karşı hami tesir sağlayabilir. Kırlangıç otu, ekseriyetle taze olarak yahut kurutulmuş formda tüketilmektedir.
KIRLANGIÇ OTU NASIL TÜKETİLİR?
Salatalarda kullanım: Taze kırlangıç otu, yeşil salatalara doğranarak eklenerek tüketilebilir. Yenilebilir bitkilerle birleştirilerek beğenilen bir aroma sağlar.
Çay olarak demleme: Kırlangıç otunu kurutarak, kaynar suya ekleyerek çay olarak demleyebilirsiniz. Bunun için kurutulmuş yaprakları suya ekleyip 10-15 dakika demlemek kafidir. Lakin çay tüketiminin ölçüsünü ve sıklığını denetim etmek değerlidir.
Baharat olarak kullanım: Kurutulmuş kırlangıç otu yaprakları, taneli baharatlar üzere kullanılarak yemeklere lezzet katabilir. Yemeklerinize tatlı bir anason gibisi aroma verebilir. Fakat baharat olarak kullanırken ölçüsünü dikkatlice ayarlamak değerlidir.
Ancak, Prof. Dr. Karabulut toksik özelliklere sahip olan kırlangıç otunun kullanımında dikkatli olunması gerektiğini vurgulamaktadır. Bu bitkiyi kullanmak isteyenlerin kesinlikle uzmana istişareleri ve önerilen dozlarda kullanmaları önemlidir”
