Hata yapmak ve bunlardan öğrenmek yetişkin olmanın kıymetli bir kesimidir. Mükemmeliyetçi bireyler, yanılgı yapmaktan kaçınırlar. Yanılgı yapma hakları olduğuna inanmazlar. Kendileri ile ilgili yüksek standartta beklentileri vardır. Hatta mükemmeliyetçilik yüksek standart sahibi olmanın da ötesinde, gerçekçi olmayan standartlar koymaktır. Mükemmeliyetçi kişi, neyin ne vakit, hangi halde olması gerekiyorsa, nasıl durması gerekiyorsa, nasıl davranılması gerekiyorsa üzere bir çok hususta net kurallara sahiptir ve esneme gösteremez. Ya daima ya hiç niyet biçimi vardır. Siyah ve beyaz biçiminde bakış açısı mükemmeliyetçi beşerler için tipiktir. Meğer hayat daha çok grinin tonlarından oluşmaktadır. Gerçekçi olmayan halde beyazda ısrar ederek, çok yüksek standartta beklenti oluşturduğumuzda buna ulaşmanın zorluğu gün geçtikçe gözümüzde büyüyerek hiç başlamamaya, ertelemeye başlarız. Yani eksiksiz yapmaya çalışmak bizi ortalamadan, güzelden bile alıkoyar. Zira hiç başlayamaz ya da devamını getiremez hale geliriz. Eksiksiz yapmıyorsam hiç yapmıyayım diye her şeyi bırakabiliriz. Süreç içinde sıkça erteleme, devamını getirememe, sorumluluk almama durumu ortaya çıkabilir.
Kişi kusursuz, kusursuz olabilirim fikrinin peşinden koşarak tabanda yatan yetersizlik hissinden kurtulmaya çalışır aslında. Çok çalışmak yahut yüksek, gerçekçi olmayan gayeler belirlemek, daima eleştiren bir iç sese sahip olmayı beraberinde getirir. Bu acımasız iç ses vakitle şahısta tükenmişliğe, yetersizlik hissinin ağırlaşmasına, depresyona, performans telaşına, uyku sorunlarına, tahammülsüzlüğe ve öteki birçok psikiyatrik hastalıklara yol açar. Mükemmeliyetçi şahıslar başarısızlık karşısında öteki bireylerden daha ağır duygusal reaksiyon gösterebilirler ve suçluluk, utanç hissini ağır yaşarlar.
Mükemmeliyetçi kişi her şey tam olsun diye kendi üzerine zalimce gidip, kendini ıstıraba sokarken, etrafındaki insanları da buna uydurmaya çalışır vakitle.Kendi standartları ve kuralları içinde etrafının davranması beklentisi taşır. Onlar üzerinde denetimci olmak isteyebilirler ve bu alakaları zahmete sokan bir durum oluşturur.
Mükemmeliyetçi kişilik, kalıtsal özellikler taşıyabilmekle birlikte çok yüksek standartlara sahip, eleştirel ve beğenmeyen ebeveynler ile büyümenin bir yansıması da olabilmektedir.
Psikoterapilerde altta yatan değersizlik duygusu, durum ile ilgili fikir yanlışları ile çalışılması üzere tedavi yolları vardır. Ayrıyeten duruma eşlik eden depresyon ve öbür psikiyatrik durumlar var ise bunların tedavisini de yapmak gerekmektedir.
