Neurofeedback dikkat geliştirici antrenmanlar, bireyde Dikkat ve Konsantrasyon artışı sağlamaktadır. Dikkat idare problemine bağlı kahır yaşayan öğrenci sayısı gün geçtikçe artış göstermektedir. Dikkat eksikliği sıradan bir dalgınlık değil, tıbbi muayene ile tanısı tıp hekimi tarafından konulan bir bozukluktur.
Dikkat ölçümleri ile elde edilen bilimsel bilgiler, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunda teşhis konulmasında uzmanlara yol göstermektedir. Son 20 sene içinde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu tanısı konulan çocuk sayısında önemli artış gözlenmektedir. Bunun sebebi, 20 sene öncesine kadar bu rahatsızlığın daha az gözlenmesi değil, günümüz teşhis şartlarının ve uygulanan test sistemlerinin gelişmiş olmasındandır.
Eskiden Dikkat Eksikliği Yok Muydu?
Amerikan Pediatri Birliği’nin Aralık 2011’de yayınladığı DEHB Tedavi Kılavuzunda, teşhis ve tedavi uygulamasının 4 yaşından itibaren başlatılması gerekliliği ön planda tutulmaktadır.
Zira çocuk çağında 4 yaşından itibaren bu rahatsızlığın teşhisinin konması mümkün olduğu üzere, tedavi konusunda izlenecek yeni ve farklı birçok alternatifler gelişmektedir. Çocuğun dikkat seviyesi ve dikkat derinliği, öğrenme sürecinde çok kıymetlidir. Etrafından hakikat iletileri alması, bu bildirileri yanlışsız yorumlaması ve öğrenme sürecinde bu bildirileri kullanması için, dikkat süreci eksiksiz çalışmalıdır. Şayet aile çocuğunda dikkat eksikliği sorunu olduğunu fark etmez ya da gerekli tedaviyi gerçek uzmanlardan almaz ise, çocukta okul eğitim-öğretim sisteminde anaokulundan itibaren akademik problemler yaşanabilir.
Dikkat Eksikliğine Bağlı Belirtiler
Çocuklar genel olarak etkin, meraklı ve heyecanlıdırlar. Dikkat Eksikliği olan çocuğun ailesi ismine bazen çocuklarında bu türlü bir sorun olduğunu kabul etmeleri kolay olmaz. Aileleri en çok yanıltan ise, çocuğun saatlerce televizyon izleyebilmesi ya da bilgisayar oyunları oynuyor olmasını, dikkatiyle ilgili bir sorun olmadığı tarafında değerlendirmeleridir. Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu sorunu olan çocuklar, kendi istedikleri biçimde televizyon izlerken ya da bilgisayarda oyun oynarken bir sorun yoktur.
Bu rahatsızlıkta beynin etkilenen bölgesindeki değişimlere bağlı olarak, çocuğun kendi istediği bir aktivitede ve çocuğun istediği vakit diliminde dikkatini toplamasında sorun yoktur. Sorun, dikkatin bilhassa yönlendirilmesi gereken bir husus olduğunda dağılmasıdır. Sınıf ortamı, ders dinlenmesi, konut ödevlerinin yapılması, bir spor aktivitesinde kadro oyuna ahenk üzere mevzularda, dikkatin özel olarak toplanması gerektiği anlarda, dikkat eksikliği ortaya çıkmaktadır.
Dikkat eksikliğine bağlı olarak çocuklarda sıklıkla gözlenen belirtiler şunlardır:
Çocuk özel olarak bir hususta dikkatinin toplaması gerektiği vakit sorun yaşamaktadır: konut ödevi, grup sporu vb.
Detaylı ve dikkat gerektiren işlerde, dağınık ve sistemsiz formda iş üretir
Başka çocukları hiç etkilemeyen dış uyaranlar, onların dikkatini çok rahatlıkla dağıtır.
Dikkatini toplaması ve sürdürmesi gereken vazifelerde çok düşünce yaşarlar
Verilen misyonların tamamlanmasında sıklıkla sorun yaşanır
Tamamlanmamış ve yarım kalmış bir işten öbür yeni bir aktiviteye geçerler.
Çok fazla ertelerler
Günlük aktivitelerde çok fazla unutkanlık yaşarlar
Düzensizdirler
Tepkisel olarak karar verirler. Dur-Düşün-Yap modelini uygulamakta sorun yaşarlar. Bu sebeple davranışlarına bağlı sorun yaşarlar.
Dikkat ve Konsantrasyon Ölçümü
Dikkat eksikliği yahut dikkat dağınıklığı, bireyin zekâsı ile ilgili olan bir sorun değildir; beynin çalışma sisteminde farklılık vardır. Beyin görüntüleme araştırmaları göstermektedir ki, Dikkat Dağınıklığı ya da Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan bireylerin beyin aktivitelerinde (özellikle beyin dokusunun ön kısmı olan frontal bölgede) olağana nazaran azalma gözlenmektedir. Beyin dokusunun her bölgesinin farklı vazifeleri vardır. Beyin ön bölgesi olan frontal bölgenin misyonu, yürütücü işlevlerin denetimidir.
Beynin bu bölgesinde sorun yaşandığında, şu işlevlerde dertler ortaya çıkar:
Organize olmak
Dikkati toplamak ve sürdürmek
Problem çözmek
Kısa vadeli bellek
Dürtülerin kontrolü
Dikkat eksikliği olduğunda, bu işlevleri denetim eden beyin bölgesindeki aktivitenin azalmasına bağlı, problemler ve belirtiler gözlenir.
DİKKAT GELİŞTİRME ANTRENMANLARI: NEUROFEEDBACK
Neurofeedback antrenmanı, dikkat sisteminin istenen bölgesinde hakikat antrenmanlar ile gelişme yapılmasına imkân sağlayan bir tedavi yaklaşımıdır.
Neurofeedback söz manası şudur:
Neuro = nöronlar, yani beyin dokusu
Feedback = geri bildirim, yani görüntülenen beyin dalgalarına cevap oluşturmak
Neurofeedback, İngilizce bir sözdür ve Türkçe okunuşu şu biçimdedir: nörofidbek
Neurofeedback antrenmanı, bir bilgisayar dayanaklı dikkat antrenman sistemidir. Kişi kendi dikkat maharetini geliştirirken, dikkatini nasıl odaklayacağını ve odaklanmış dikkatini nasıl sürdüreceğini öğrenir. Geliştirilebilen bir marifet olan dikkat hüneri, bilgisayar dayanaklı bir program olan neurofeedback ile muvaffakiyetle geliştirilir. Dikkat hünerini oluşturan beyin dalgaları izlenerek, dikkatin odaklanma ya da dikkati sürdürme maharetine yönelik dikkat idmanları uygulanır. Makul seans ve protokoller ile uygulanan bilgisayar takviyeli dikkat idman programı neurofeedback, kişinin kendi dikkat merkezinden aldığı sinyallere karşı, kendi dikkat sistemini tekrar düzenlemesi temeline dayanmaktadır.
