DUVAR – TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Meksika ve Küba programları dönüşünde uçakta, ortalarında gazetecilerin sorularını yanıtladı. Meksika ve Küba’da gerçekleştirdiği görüşmelere ait bilgi veren Kurtulmuş, gazetecilere şu açıklamaları yaptı:
“Meksika, Endonezya, Kore, Türkiye ve Avustralya’nın oluşturduğu MIKTA’nın 10. Parlamento Liderleri Toplantısı için Meksika’daydık. Bu ülkeler farklı coğrafik bölgelerde, her birisi G20 üyesi, gelişmiş ekonomileri olan ve demokrasiyle yönetilen ülkelerdir. Bunların istişari mahiyette bir ortaya geldikleri çeşitli seviyelerde toplantılar var. Bu sene Meksika’nın parlamento başkanı, MIKTA Dönem Başkanlığını üstlenmişti, bu toplantıda Kore’ye devretti. Önümüzdeki yıl Kore, periyot başkanlığını yapacak. Alışılmış farklı bahislerde istişareler yapıldı. Toplantı kapsamında; dünyada barışın sağlanması, çatışmalardan uzaklaşılması konusundaki yaklaşımlar, göç, etraf ve bayanların siyasete iştirakiyle ilgili oturumlar düzenlendi.
Bu toplantıda tam mutabakat sağlanamadığı için kesin bildiri yayımlanamadı. Buradaki temel problem, Gazze konusundaki fikir ayrılığıydı. Gazze’de İsrail hükümetinin Memleketler arası Adalet Divanı’nın koyduğu ihtiyati önlem kararlarına uymasıyla ilgili talebimize bir ülke karşı çıktı ve en son bildiri olmadı. Sonuçta mutabık kalınan mevzular, bizim Gazze konusundaki şerhimizi de tabir edecek şekilde Meksika parlamento başkanı tarafından, “dönem başkanlığı açıklaması” biçiminde kamuoyuyla paylaşıldı. Genelde epey verimli, başarılı bir toplantı gerçekleştirildi.
MIKTA’nın, en başta koyduğu maksatlarını yine gözden geçirmesi lazım. 10 sene, bu türlü bir memleketler arası kuruluş için olağanüstü değerli bir mühlet. Amaçlarını gerçekleştirmesi lazım. Bunun için de daha ağır çalışmak lazım.
Biz Türkiye olarak daima şöyle bakıyoruz. Hiçbir memleketler arası platformu boş bırakmamamız lazım. Türkiye dünyanın neresinde olursa olsun çok taraflı toplantıların hepsinde üzerine düşen sorumluluğu yerine getiriyor ve çok faal bir halde yer alıyor. Şimdiye kadar MIKTA’da da Türkiye olarak aktif bir halde yer aldık ve kendi görüşlerimizi tabir ettik.
Toplantı kapsamında ikili görüşmeler gerçekleştirdik. Bu görüşmelerde, bölgesel ve global sıkıntıları, ikili işbirliği imkanlarını ele alma imkanı bulduk. Ayrıyeten tüm memleketler arası temaslarımızda TİKA’nın, Yunus Emre Enstitüsü’nün faaliyetleri gündeme geliyor. Yurtdışı Türkler ve Akraba Toplulukları Başkanlığının Türkiye burslarıyla ilgili hususlar gündeme geliyor. Bu noktalarda Türkiye’den taleplerin gündeme gelmesi bizi açıkçası şad ediyor. Türkiye’nin kültürel diplomasi bakımından da aktif olduğunu böylelikle görmüş oluyoruz.
Meksika’nın akabinde Küba’ya geçerek burada da temaslarımızı sürdürdük. Küba’ya en son 2015 yılında Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ziyarette bulundu.
Buraya yaptığım ziyaretle, Türkiye’den Meclis Başkanı düzeyinde Küba’ya ilk ziyareti gerçekleştirdik. O nedenle Küba’daki resmi programımız kıymet arz etti. Olağan çok hoş karşıladılar. Bu ziyarete büyük kıymet verdiklerini gördük.
Önce Küba Halkın Gücü Ulusal Meclisi Başkanı Esteban Lazo Hernandez ile baş başa, akabinde heyetler ortası görüşmeler yapıldı.
Küba Başbakanı Manuel Marrero Cruz ile bir görüşme yaptık. Daha sonra Küba Devlet Lider Yardımcısı Salvador Valdes Mesa ile görüştük. Devlet lideriyle da bir görüşmemiz vardı lakin kendisinin Rusya ziyareti nedeniyle gerçekleştiremedik.
Türkiye ve Küba parlamentoları ortasında ortak çalışma kümesi kurulması için bir mutabakat metni imzalandı. Her iki ülkenin de epey faal dostluk kümeleri var. Onlar Türkiye’ye geliyor, bizim arkadaşlarımız Küba’ya gidiyor. Kıymetli ikili sorunları çok ayrıntılı olarak konuştuk.
Küba’nın en büyük sorunu, karşı karşıya kaldığı ABD’nin ambargosu. Bu ambargo münasebetiyle maalesef Küba iktisadının çok önemli kayıplar içerisinde olduğu, çok büyük bir sarmalın içine düştüğünü görüyoruz. Türkiye’nin, memleketler arası platformlarda, Küba’ya karşı uygulanan bu tek taraflı ambargoyu kabul etmediğini deklare etmiş olması Küba hükümeti ve Küba halkı nezdinde önemli bir Türkiye sempatisi oluşturuyor. Görüşmelerimizde şunu söz ettim; tek taraflı ambargolar hükümetlere ya da siyasi şahsiyetlere bir ziyan vermiyor, olan sivil halklara oluyor. Değerli imkanları ve büyük fırsatları olan bir ülke maalesef bu ambargo münasebetiyle önemli bir krizin içerisinde. Üstüne üstlük bir de Küba’nın teröre dayanak veren ülkeler kategorisine Amerikalılar tarafından alınmış olması işlerini çok daha fazla zorlaştırıyor. Bu bakımdan bu ziyareti çok önemsediklerini gördük.”
SORU-CEVAP
Ambargoyu benimsemediğimizi söylüyoruz lakin somut olarak ambargoyu uygulamayacak şeyler yapabiliyor muyuz?
Son devirde ihracatımız artıyor. Havana’da Türk kökenli bir firma, güç gemileri vasıtasıyla Küba’nın toplam elektrik üretiminin üçte birini karşılıyor. Ayrıyeten turizm alanında faaliyet gösteren Türk kökenli firmalar var. Türkiye buradaki işbirliği imkanlarını dikkat ve titizlikle yürütüyor.
Ambargo konusunda bir talepleri oldu mu?
Ticaretin arttırılması konusunda talepleri var. Biz burada Küba’nın kanser ve immünoloji araştırma merkezini ziyaret ettik. Orada tıbbi alanda yapmış oldukları değerli araştırmaları var. Türkiye’yle işbirliği yapmak istiyorlar. Ayrıyeten bilhassa tarımda, kimi sanayi eserlerinde, turizmde, güç alanında işbirliğine hazırlar. Bu alanlarda Türkiye ve Küba ortasında işbirliği yapılabilir. Sıhhat alanında zati ortak bir çalışma kümesi kurulması için karar alınmış. Sıhhat Bakanlığı’yla görüşmeler yapılmış, Türkiye’ye ziyaret gerçekleştirmişler. Bu alan, Kübalıların çok savlı oldukları bir alan. Burada bir işbirliği yapılabilir.
Turizm konusunda bir yatırım beklentileri var mı? Otelleri satmak ya da otel yatırımlarıyla ilgili.
Bu onların vereceği bir karar. Zira biliyorsunuz hala devlet işletmeleri bu oteller. Bu kadar büyük bir krizden kurtulmak bakımından kendilerine de çok dostça bir halde şunu söyledim. 2019’da yapılan anayasa reformuyla anayasal tertiplerini tahkim ettiklerini ve bir ıslahat yaptıklarını düşünüyorlar. Fakat bu tek başına yetmez. Bunun ekonomik ve toplumsal ıslahatlarla ilerletilmesi lazım. Böylelikle iktisadın kendi dinamiği içerisinde çalışacağı, özgür pazar iktisadının kaidelerinin tesirli olacağı bir açılımı yapabilirler. Şayet bunu yaparlarsa hem dünyada çok farklı iş insanlarıyla işbirliği yapma imkanına kavuşurlar hem de tahminen bu ambargoların yakıcı tesirlerini de hafifletmiş olurlar.
Türkiye’ye dönmek gerekirse, ülkemizde yeni anayasa yıllardır konuşuluyor. Fakat birinci kere bu kadar net bir halde bahse yaklaşıyoruz. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın söylediği üzere Türkiye yeni bir olağanlaşma periyoduna girdi. CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmesi, yeniden Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın CHP Genel Başkanı Özel’i parti genel merkezinde muhtemel ziyareti kelam konusu, sizin meclis başkanı olarak anayasa konusundaki ziyaretleriniz oldu ve sanırım devam da edecek. Yeni anayasa çalışmaları için bir takvim var mı? Yeni siyasi iklim, yeni anayasaya yakınlaşmamızı daha çok sağlar mı?
Sadece anayasa çalışmalarının başarılı bir biçimde yürütülmesi değil, tıpkı vakitte siyaset kurumunun güçlenmesi için de partiler ortasında diyaloğun kıymetli olduğuna inanıyorum. Benim yıllardır söylediğim; şimdi meclis başkanı olduktan sonra da yapmaya çaba ettiğim şey, bu iklimin oluşturulmasıdır. İklimin oluşması için de insanların birbirlerine karşı yumruk sallaması değil, insanların birbirleriyle el sıkışması lazım. Fikirler farklı olabilir, görüşler farklı olabilir, gayeler farklı olabilir ancak hepimizin, Türkiye’nin geleceğini daha düzgün yapabilmek, daha olumlu işler yapabilmek için müşterek çalışabilme tabanını kurmamız gerekiyor.
Bu anayasa çalışmaları, aslında hem Türkiye’de siyasetin olağanlaşması bakımından değerli bir fırsat olur hem de bu karşılıklı olağanlaşma sürecinin anayasa başta olmak üzere yasama faaliyetlerinin kalitesinin arttırılması bakımından katkısı olur. Siyasi partiler ortasında görüşmelerin yapılmış olması, Sayın Cumhurbaşkanımızın ana muhalefet partisinin önderini kabul etmesi ve bu görüşmenin epeyce sıcak, dostça bir ortamda geçmesi Türkiye demokrasisi ismine yarardır.
Bu parlamentonun şöyle bir özelliği var. Geçen seçimde halkın verdiği oyların yüzde 95’i parlamentoda temsil ediliyor; 14 siyasi parti var, altı siyasi partinin de kümesi var. Bu şu demektir. Çok sesliliğe açık bir parlamentomuz var. Şayet burada partiler bir uzlaşma tabanı geliştirebilirlerse bu parlamentoda istenilen bir anayasa gerçekleşebilir. Bunun için evvel bu iklim sıkıntısı…
Ardından ikinci olarak söyleyeceğim şey ise taban sıkıntısıdır. Gerçek taban ve yanlışsız usul bulunmasıdır. Bu çalışmaların gerçek tabanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi’dir. Alışılmış ki herkes fikrini söyleyecek; toplumun bütün bölümleri, anayasayla ilgili külli bir fikir de söyleyebilir, isteyen istediği hususlarla ilgili teklifler de yapılabilir. Bunun için parti ziyaretlerinden sonra sivil toplum kuruluşlarının, hukuk topluluğunun, üniversitelerin, kanaati olan kümelerin da fikirlerinin alınması için yeri düzgün bir halde oluşturmaya uğraş edeceğiz.
Ayrıca bu tartışmalar yapılırken yanlışsız bir yolun tespit edilmesi lazım. Açıkçası şuna başından itibaren ihtimam gösteriyorum. Hakikat tabanı, yanlışsız usulü söylüyorum lakin “Şu prosedürle yapacağız” ya da “Şöyle olması gerekir” diye bir dayatmayı ortaya koymanın hakikat olmadığına inanıyorum. Partilerle görüşmelerimizi tamamladıktan sonra usule ait tahminen teklifler talep edeceğim.
Görüşmeler nasıl geçti? Yapan görüşmeler miydi?
Şimdiye kadar ziyaret ettiğim partiler, anayasa çalışmaları için kapıyı açık tutmuştur. Yani güzel karşıladılar, çok olumlu görüşmeler oldu. Fakat olağan ki anayasa görüşmelerinde yolu bulunduktan sonra temel tartışma, hususlara girildikçe ortaya çıkacaktır.
Anayasanın değişmesi gerektiğini düşünüyorlar mı?
Tabii ki. Aslında bu siyasi partilerin tamamı kendi programlarında da anayasa değişikliklerinden bahsetmişlerdir. Hasebiyle bu bir fantezi değil, bu bir hayal değil. Olabilir. Birinci cinsteki görüşmelerimizi çok sıcak, çok olumlu gördüm. Ümit ediyorum ki sonuç alırız.
Yeni anayasa konusunun başkanlık sistemi üzerinden gitmesi sürece ziyan verir mi?
Doğru iklim ve hakikat formülü o nedenle birlikte söylüyorum. Bu bir iklim sorunudur. Cumhuriyet’in ikinci asrı, yeni bir yüzyıl, Türkiye Yüzyılı, burada Türkiye’nin gayeleri var. Parlamento da önüne yeni bir anayasayı yapabilme işini amaç olarak koymalıdır. Öncelikle bu iklimin oluşabilmesi için müzakere, fikirleri karşılıklı söyleme, el sıkışma değerlidir.
Nihayetinde bu tartışmaların olması, tartışmaların da sağlıklı bir halde yürümesi, sonuçta anayasanın değişmesi sıkıntısı bir bakıma matematik bir işidir. Yani burada 400’ün üzerinde bir oyu hedefleyen yaklaşım temel alınmalıdır. Hasebiyle parlamentoda 400’ün çok üzerinde bir takviye bulunursa, toplumsal olarak çok önemli bir mutabakat sağlanmış olur. Anayasa tartışmaları, toplumsal mutabakatın sağlanmasına vesile olmalıdır. Lakin toplumsal ayrışmaya, kutuplaşmaya vesile olacak anayasa tartışmalarının Türkiye’ye yararı olmaz.
Şunu muhakkak belirteyim. Bu işin tartışma yeri Türkiye Büyük Millet Meclisi’dir. Türkiye Büyük Millet Meclisi, anayasa yapma iradesine de gücüne de yetkisine de sahiptir. Bu süreci kimsenin zehirlemesine müsaade edilmemesi lazım. Bu süreç, önemli bir biçimde parlamenterler ortasında, siyasi iradeyle olacak bir şeydir. Siyasi iradenin temsilcileri, hususlarını gündeme getirirler ve tartışırlar.
Bu müddet içerisinde istikrar kontrol sistemleri, parlamentonun gücünün artırılması, hukukun üstünlüğünün güçlendirilmesi, bilhassa hak ve özgürlüklerin genişletilmesi üzere mevzular gündeme gelebilir. Burada önemli olan anayasanın vaktin ruhuna uygun bir formda, kapsayıcı, kuşatıcı, demokratik ve özgürlükçü olmasıdır.
Siyasetteki bu iklim, bu türlü tatlı bir rüzgar üzere geçecek mi? Yoksa bu türlü sarfiyat mi?
Ben seçimden, Türkiye’nin aktüel tartışmalarından fazla karşı karşıya kaldığımız global ve bölgesel tehditlerin Türkiye siyasetinin üslubunun değişmesini zorladığına inanıyorum. Bölgemizdeki büyük kasvetleri, sorunları görüyorsunuz. Son olarak İsrail, Gazze’de insanlık dışı hücumlarını, katliam boyutlarını aşan soykırımını sürdürüyor. Biz bu bölgenin insanları, kendi farklılıklarımızı aşılmaz maniler olarak görüp, ya tek tek her birimiz emperyalizmin amacı olacağız ve tek tek hepimiz çok ağır bedeller ödeyeceğiz ya da biz meselelerimizi oturup uygar ve fikri olan beşerler olarak tartışıp tahlil üreteceğiz.
Türkiye, çok engin bir demokrasi deneyimine sahip. Demokraside çok ağır bedeller ödemiş olan bir ülke. Türkiye bölgesel ve global sıkıntılara artık yüksek perdeden ses çıkarıyor. Görüyorsunuz bütün dünyayı dolaşıyoruz. En çok sevindiğim konu şu. Herkes Türkiye’yi farklı bir yere koyuyor. Yani Afrika, Asya, Latin Amerika, Karayip ülkeleri de Türkiye’yi farklı bir yere koyuyor ve Türkiye’yi bir oyun kurucu, dünya üzerinde de kelamı olan bir ülke olarak görmeye başlıyor. Bu çok değerli bir şey.
Türkiye kendi problemlerini çözebilmek için oturup konuşmasını başarabilen bir siyaset lisanına, üslubuna kalıcı olarak sahip olmak zorundadır. Zira bugün karşılaştığımız sıkıntılar hiçbir vakit süreksiz değildir, yalnızca kılıf değiştiriyorlar. Bu bölgenin bu kadar büyük bir aktörünü kimse tek başına bırakmaz, kimse göz nazaran göre Türkiye’nin güçlenmesinin önünü açmak istemez. Biz gayret ederek, çaba ederek bu yolda yürüyeceğiz. Bunun birinci kuralı da demokrasiyi güçlendirerek, kendi ortamızda ortak kararlar alarak ilerlemektir. Bu iklime hakikat Türkiye’nin gitmesinin mecburî olduğunu düşünüyorum.
Bunda Özgür Özel’in tesirli olduğunu düşünüyor musunuz?
Siyasette şahıslar üzerinden konuşmak istemem. Yanlışsız bulmam lakin Sayın Özel’in, Sayın Cumhurbaşkanını ziyaret etmek istiyorum diyerek daha çabucak en başında bir çıkış yapmasını son derece olumlu bulduğumu ve bir diyalog arayışı içerisinde olmasını takdirle karşıladığımı söz etmek isterim.
Tasarruf önlemlerine ait bir soru yöneltmek istiyorum. Sayın Cumhurbaşkanı ve Maliye Bakanı belirli mevzularda tasarruflar yapılacak dedi. Siz 23 Nisan’da milletvekilleriyle topluca otobüslerle Ankara’daki program yerlerine gittiniz. Son devirde Meclis’in bir tasarruf önlemi olacak mı?
Tasarruf önlemlerine ait Meclis Başkanlığı misyonuna gelir gelmez muhafaza ve araç sayısı ile protokolü taban seviyeye indirdik. Bu mevzuda bir genel sekreter yardımcısı arkadaşımızı görevlendirdik. Mecliste yapılabilecek bütün tasarruf önlemleri masaya yatırıldı. Bunlarla ilgili çalışmalar yapılıyor.
Meclis’te en çok harcama kalemlerinden birisi, basılı gereç. Meclis’te basılı olan materyalleri önemli oranda azalttık. Meclis tutanakları dahil… Buradan çok büyük bir tasarrufun olduğunu biliyoruz. Geri dönüşümle ilgili de çalışmalarımız var.
Ayrıca Meclis’teki araçlarla ilgili yapılan ihalede çabucak hemen yarı yarıya bir tasarruf sağlandı. Meclis’teki idari kısmın makam araçlarını Togg ile değiştirdik. Meclis’te elektrikli araç şarj istasyonlarını da kurduk.
23 Nisan’da makam aracı yerine otobüs kullanılması tarafındaki uygulamamız, tasarrufu teşvik etmek için yapılmış bir işti. Tabi ki tek başına o uygulamayla Meclisin büyük bir tasarruf yapmayacağını biz de biliyoruz. Bu durum karşısında kimi berbat niyetli zihinlerin ortaya döküldüğünü görmek nitekim üzüntü verici. “Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, AK Partilileri aldı gitti.” diyenler bile oldu. Bunu diyen kişinin yayımladığı haberin fotoğrafında CHP’li arkadaşımız da var.
O gün ayrıyeten pratik olarak ben bir şey daha gördüm. 23 Nisan’da Meclis’ten Anıtkabir’e gittik, oradan Birinci Meclis’e ve tekrar Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki programlarımıza geldik. Toplu bir halde hareket etmenin ne kadar büyük bir vakit tasarrufu sağladığını da gördük.
Meclis kuvvetli bir tasarruf yaparsa, bunu da gösterirse, bu öbür bakanlıklara ve kamu kurumlarına da örnek olur.
Tasarruftan bahsettiğiniz bir yerde neden özel uçakla Meksika’ya gittiniz diye tenkitler oldu. Burada CHP, MHP, AK Parti’den milletvekilleri var. Buna dair değerlendirmeniz ne olur?
Bu resmi bir ziyaret. Vazifeye geldiğimiz günden bu yana tarifeli uçakla gitmemiz mümkün olan her yere tarifeli uçakla gittim.
Milletimizin emanetine halel getirecek hiçbir adımı atmadığım üzere bu taraftaki haksız tenkitleri yapanlardan çok daha önemli bir biçimde kamu malının nasıl korunması gerektiğini biliyorum. Mesela; tıpkı gün içerisinde sabah Antalya’da, öğlen vakti ise Denizli’de bir programımız vardı. Bu iki programı Meclis Başkanı olarak nasıl yapacağım? Geçenlerde çok haksız bir halde lisana doladıkları, iftira attıkları, “Aile ziyareti için gitti” dedikleri Mardin’e, “Akademi ve Siyonizm: Baskılar, Endişeler ve İtirazlar” ana temasıyla düzenlenen Milletlerarası Beytülmakdis Akademik Sempozyumunun açış konuşmasını yapmak üzere gittim. Gittiğimiz uçakta beş milletvekili arkadaşımız da vardı. Uçakla gitmemizin bir başka nedeni, tıpkı gün Ankara’daki programlarımızın yoğunluğu. O gün Irak Temsilciler Meclisi Başkanvekili ile görüştük, programa yetişmek için de uçağı kullandık. Bütün bu ziyaretleri, şahsi seyahatim olarak yapmıyorum. Hiçbir ziyarete de tek başıma gitmiyorum. Gerçekleştirdiğim bütün ziyaretler resmidir ve hepsi de Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki milletvekili arkadaşlarımızla birlikte gerçekleştirilmiştir. Bu son derece amaçlı ve haksız bir tenkittir.
Görevlerinden uzaklaştırılan üniversite öğrencileri ve akademisyenlerle ilgili bahsin daha güçlü bir biçimde gündeme gelmesi için bir şey yapacak mısınız? Bunların Türkiye’ye gelip kıymetli üniversitelerimizde misyon almaları kelam konusu olabilir mi?
Mardin Artuklu Üniversitesince düzenlenen Milletlerarası Akademik Sempozyumda bu mevzuda davette bulundum. Buradan bir defa daha bu çağrımı tekrarlamak isterim.
Türkiye olarak dünyanın dört bir tarafında sıkıntı durumda kalan öğretim üyelerine daima kucak açmış bir milletiz. Atatürk vaktinde, Almanya’da Nazilerin zulmünden kaçan Yahudi bilim adamları Türkiye’ye gelmiştir ve Türkiye’de bilimsel hayatın gelişmesine kıymetli katkıları olmuştur.
Dünyanın dört bir tarafında şu anda Siyonizmin baskılarıyla işini bırakmak zorunda kalan öğretim üyelerinin, akademisyenlerinin tamamına davette bulunuyoruz. Dünya üniversitelerinde Siyonist baskılar yüzünden işinden atılan insanlara Türkiye üniversitelerinin kapıları açıktır.
Amerika’da üniversitelerde Filistin şovları var, öteki ülkelerin üniversitelerinde, meydanlarında aksiyonlar gerçekleştiriliyor, bunları her gün görüyoruz fakat Türkiye’deki üniversitelerde kitlesel bir hareket yok. Bunu tıpkı vakitte bir akademisyen olarak nasıl değerlendirirsiniz?
Ben bir akademisyen olarak bana yapılan birinci teklifi değerlendirdim ve Mardin Artuklu Üniversitenin sempozyumuna katıldım. Orada çok sayıda yabancı bilim adamıyla da bir ortada olduk, dayanışmayı ortaya koyduk.
Gazze sorununa hassaslık konusunda, halkla hükümetin mutabık olduğu seçkin ülkelerden biri Türkiye’dir.
Sayın Cumhurbaşkanımızın, hükümetin, bizlerin Gazze konusundaki hassaslığı, halkın hassaslığı ile birebir birebirdir. Çok büyük şovlar Türkiye’de de oldu, büyük mitingler oldu. Münasebetiyle her platformda dayanaklar sürdürüyor. Önemli olan bunun istikrarlı bir halde sürdürülmesidir. Filistin davasında yeni bir periyodun başladığına inanıyorum. İki gelişme bu kanaate sahip olmamda çok değerli. Birincisi, batılı ülkelerindeki üniversitelerinde yapılan şovlar; hatta ondan evvel, hükümetlerinin “Sakın sokağa çıkmayın” diye tehdit etmesine karşın büyük kalabalıkların gerçekleştirdiği kitlesel şovlardır. İnsaf ve vicdan sahibi beşerler dini, lisanı, rengi, siyasi fikri ne olursa olsun artık bir ortaya geliyor. Bu tasarlanamayacak bir şeydir. Bu kadar büyük bir katliamın sonunda, soykırımın sonunda insanlık vicdanı harekete geçmiş ve “insanlık cephesi” kurulmuştur. Bu kadar güçlü bir insanlık cephesinin kurulması, bütün insanlığın yüz akıdır.
İkincisi ise, şu an yaşadığımız için anlamadığımız lakin ileride çok daha net anlaşılacak olan şey, Güney Afrika Cumhuriyeti’nin Memleketler arası Adalet Divanı’na müracaatıdır. Sorgulanamaz, yargılanamaz, hesap sorulamaz, toz kondurulamaz İsrail hükümetine toz kondurulmuştur. Güney Afrika’yı da bir kez daha tebrik ediyorum. Çok büyük tarihi bir iş yaptılar. Bundan sonra çok ağır bir çaba sürecek. İsrail ve destekçileri her türlü baskıyı ortaya koyacaklar. Sonuçta hükümetler ne yapar yapsın halkın vicdanı var, halkın sesi var; bu ses her yerde çok güçlü bir biçimde gündeme gelecek.
(HABER MERKEZİ)