Obsesif Kompulsif Bozukluğun karakteristik belirtileri obsesyon ve kompülsiyonların varlığıdır. Obsesyonlar; tekrarlayıcı ve ısrarlı kanılar (örn, kirlilik düşünceleri), imajlar (örn, korkutucu ya da şiddet içeren görüntüler) ya da dürtülerdir (örn, birini otomobilin yahut trenin altına ittirmek gibi). Obsesyonlar keyif vermezler ve istem dışıdırlar ve şahısta besbelli bir meşakkate, tasaya neden olurlar. Kişi obsesyonlarını, tetikleyicilerden kaçarak ya da fikirlerini durdurmaya çalışarak bastırmaya ya da diğer bir niyet ya da harekete (kompülsiyonlara) girişerek etkisizleştirmeye çalışır.
Kompülsiyonlar (ritüeller), kişinin obsesyonlarına cevaben yapma güdüsünü hissettiği ya da katı kurallara bağlı bir biçimde uyguladığı yıkama, denetim etme üzere tekrarlıyıcı davranışlar yahut içinden sayı sayma, kimi sözcükleri tekrar etme üzere zihinsel faaliyetlerdir. OKB’si olan bireylerin birçoklarında hem obsesyonlar hem de kompülsiyonlar mevcuttur. Kompulsionyonlar obsesyona cevaben yapılırlar (Kirlilik kanılarının yıkama davranışlarına yol açması ya da yanlış olduğu düşünülen bir şeyin tam manasıyla yanlışsız olduğu hissini verene kadar tekrar edilmesi gibi). Kompülsiyonlara girişilmesindeki maksat; obsesyonlar tarafından tetiklenen badireyi azaltmak, korkulan duruma ya da olaya pürüz olmaktır. Bununla birlikte, kompulsiyonlar korkulan durumla gerçekci bir biçimde kontaklı değillerdir (örn, sevdiği şahsa ziyan gelmesini engellemek için zihninden bir ekip sözcükleri geçirmek yahut eşyaları belirli bir sisteme nazaran dizmek gibi) ya da çokturlar (örn, ellerini tekraren yıkamak gibi). Kompülsiyonlara girişildiğinde kişinin telaş ve sorunlarında süreksiz rahatlama olsa da kişinin kompülsiyonlarını gerçekleştirmesi keyif aldığı için değildir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğu başka insanlarda da bazen görülen girici fikirlerden ya da tekrarlı davranışlardan ayırmaya yardımcı olan kriter; obsesyonların ve kompülsiyonların vakit alıcı olması (günde 1 saatten fazla) ve klinik açıdan besbelli bir ezaya ya da yetisizleşmeye sebep olmasıdır. Obsesyon ve kompülsiyonların sıklığı ve ciddiyeti değişiklik göstermektedir. Orta derecede belirtileri olan birtakım şahıslar obsesyon ve kompülsiyonlarıyla 1-3 saat harcarken, kimilerinin da fonksiyon görmelerini engelleyecek biçimde daima obsesyonları ve kompülsiyonları olabilir.
Obsesyonların ve kompülsiyonların içeriği de bireyden şahsa değişmektedir. Bununla birlikte sıkca görülenler şu haldedir: kirlenme obsesyonları-temizlik kompülsiyonları, simetri obsesyonları-tekrar etme, sıralama, sayma kompülsiyonları, yasak ya da ayıp sayılan kanılar (saldırganlık, cinsel ya da dinî obsesyonlar)-bunlarla ilgili kompülsiyonlar, diğerine ya da kendine ziyan verme obsesyonları-kontrol etme kompülsiyonları.
OKB’si olan şahıslar obsesyon ve kompülsiyonlarını tetikleyen durumlara maruz kaldıklarında büyük oranda tasa duyarlar. Kişlerin obsesyon ve kompülsiyonlarını tetikleyen şahıslar, eşyalar ve yerlerden kaçınması sıklıkla görülür. Örneğin, bulaşma korkusu olan şahıslar korktukları hususlara maruz kalmamak için tuvaletleri kullanmaktan kaçınabilir, diğerlerine ziyan verme obsesyonları olan şahıslar de toplumsal ortamlardan, etkileşimlerden kaçınabilir.
















