Genellikle süreğen, kimi vakit dönemsel alevlenmelerle giden, kişinin günlük fonksiyonlarını belirgin
olarak etkileyen bir bozukluktur. Obsesyon irade dışı gelen, bireyi huzursuz eden, benliğe yabancı,
Bilinçli uğraş ile kovulamayan, inatçı biçimde yineleyen fikir, imge ya da dürtülerdir. Bunlar
kişinin mantığına, görüşlerine, ahlak anlayışına, inançlarına aykırı düşer ve kabul edilemez. Ancak
kişi bunların kendi zihninin eseri olduğunun farkındadır. Kompülsiyon ise birden fazla sefer saplantılı
düşünceleri kovmak için yapılan, İrade dışı yinelenen hareketlerdır. Evvel, saplantının doğurduğu
rahatsızlığı azaltmak için başlar, lakin bu durum denetlenemez seviyeye ulaşır ve bu yinelenen
eylemin kendisi problem yaratır. Kompülsiyonla İrade dışı yinelenen hareketlerdir. Evvel, saplantının
doğurduğu rahatsızlığı azaltmak için başlar, fakat bu durum denetlenemez seviyeye ulaşır ve bu
yinelenen aksiyonun kendisi külfet yaratır. Kompülsiyonlar bazen dışarıdan gözlenebilen bir davranış
bazen de zihinsel bir aksiyon halinde olabilir. Obsesif kompulsif bozukluğa şöyle bir örnek verilebilir: pak olduğunu bildiği rastgele bir şeye dokunduğunda elinin kirlendiğini düşünerek kişinin bir çokkez el yıkama zorunluluğunu hissetmesi, tutkulu biçimde bir çok defa elini yıkaması; abdest alırken gelen Allah’a küfür kanıları yüzünden kişinin abdestini bir çok sefer yeni baştan almak zorunda kalması ya da içinden belirli bir duayı tekrar tekrar okuması üzere. Kişi, saplantılarının aklına gelmemesi ya da zorlantılı hareketleri yapmamak için kendini zorlar; lakin zorladıkça istenmeyen kanılar yeniden gelir, İstenmeyen hareketler tekrar tekrar yapılır. Halk lisanında bunlar “takıntı” olarak da bilinir.
Obsesif Kompulsif Bozukluğunun Türleri
Hastalığın farklı çeşitleri tanımlanmıştır:
1. Paklık Kompulsiyonu; temizleme, el yıkama ile birlikte olan pislik bulaşması ve hastalık kapma obsesyonları.
2. Denetim etme kompulsiyonlarıyla birlikte olan kuşku obsesyonları (örneğin: fişi çektim mi, çekmedim mi; kapıyı kilitledim mi kilitlemedim mi? )
3. Simetri, sistem ve sayılarla ilgili obsesyon ve kompulsiyonlar.
4. Biriktirme ve toplama kompulsiyonları: Sık görülen kompulsiyon tipidir. Kişi “ileride gerekli olabilir” formunda bir niyet ile gerekli olmayacak eşyaları bile biriktirebilir / saklayabilir.
5. Dini obsesyonlar: Bilhassa dini inançları ağır yaşayan toplumlarda sık görülen bir obsesyon çeşitidir. Kişi kendini inanç ve görüşlerine tam aksi bir biçimde ve çok ağır badire yaratacak halde dini içerikli takıntılı niyetleri düşünmekten alıkoyamaz.
OKB Nasıl Tedavi Edilir ?
OKB kişinin günlük hayat etkinliklerini önemli oranda engelleyen, toplumsal, iş ve aile ömrünün kalitesini düşüren bir hastalıktır. OKB nin tedavisinde ilaç ve psikoterapinin birlikte yürütülmesi tavsiye edilebilir. Bilişsel Davranışçı Terapiler ve EMDR Terapisi OKB Tedavisi uygulanabilir.
Genel tekliflerde bulunacak olursak; Obsesif kompulsif bozukluğu olan hastaları uğraşlara yönlendirmenin çok büyük yararları vardır. Kişinin zevk aldığı bir uğraş obsesyon ve kompulsiyonları azaltır. Bayan hastalar sıklıkla hastalıklarını konut işlerine aktararak çok titizlikleri nedeniyle konutta büyük baskı kurarlar. Mesken temizliğinin kendisi hastalık olur ve bu titizlik, paklık hastalığı etraftan de pekiştirilir. Bu tıp bireylerde meskenin dışında değişik uğraşların bulunmasına çalışılmalıdır.
