İstatistiklere nazaran ülke olarak özensiz ilaç kullanımında birinci sıralardayız… Antibiyotikten antidepresana, ağrı kesiciden vitamine kadar pek çok ilacı; bilinçsizce ve çok fazla tüketiyoruz! Pekala tehlikenin farkında mıyız?
Soner Yalçın’ın “Kara Kutu” isimli yeni kitabıyla gündeme gelen ilaçtaki tehlikeyi Onkolog Doktor Yavuz Dizdar ile konuştuk… İşte sorularım ve Yavuz Hoca’nın verdiği çarpıcı yanıtlar…
GEREKSİZ İLAÇ KULLANIMI
– Hocam, ülkemizde gereksiz ilaç kullanımı çok fazla… Örneğin soğuk algınlığında bile yüzeysel antibiyotik kullanılıyor. Soner Yalçın da “Kara Kutu” kitabında Türkiye’de 100 reçeteden 35’inde antibiyotik yazılı olduğunu belirtiyor… Neden bu kadar fazla ilaç kullanıyoruz?
İlaç kullanımı ve bilhassa de gereksiz ilaç kullanımı ülkemizde çok fazla. Bunun başlı başına araştırılması lazım lakin ben kendi fikirlerimi açıklayayım… Hastalık hali aslında insanın kendisi tarafından hissedilir, bu ateş, halsizlik, öksürük olabilir, hatta kimi durumlarda hasta duyumsadığını tanım etmekte zorlanır. Hasta elbette bunları doktora anlatır, doktor muayene ve gerekli gördüğü tetkikleri ekler ve bir tanıya sarfiyat. Ne var ki hekimin bilgi ve tecrübesi kâfi değilse bu durumda ateş için ateş düşürücü, halsizliğe vitamin ya da öksürüğe öksürük refleksini baskılayan ilaçlar reçete edecektir. Bunların hiçbiri gerçek hastalığın tedavisi değildir. Örneğin bu belirtiler veremde de olabilir, soğuk algınlığında da mevcuttur… Verem nedense akla pek gelmez, mümkün bir enfeksiyon düşünüldüğünden geniş tesirli bir antibiyotik başlanır.
Onkolog Dr. Yavuz Dizdar
BİR NEDEN DE SİSİ SENDROMU
– Yani siz gereksiz ilaç kullanımının bir nedenini de hekimin deneyimsizliğine mi bağlıyorsunuz?
Evet lakin tek neden doktor değil, ilacı hastalar, hatta hasta olmayanlar da talep ediyor. Soner Yalçın’ın kitabında verdiği örneklerden biri Sisi Sendromu, aslında insanların kendilerini değerli hissetmek istemelerinin tabiri, ilaçların kıymetli bir kısmı da özel hissetmek hedefiyle talep ediliyor. Düşünün ki günlük ömür gailesinde ortalama biri, “kolesterol ya da hipertansiyonunun olması” onun kendini özel hissetmesi için bir araca dönüşüyor. Ortalama bir mesken bayanı için, bütün komşuları bunları alırken onun almaması kulübün dışına itilmesidir. Aslında kâfi yer var, tecrübesiz doktora bir sorun anlatmasanız bile tetkikler bu ilaçlara başlanması için kâfi imkanı sunar. Beri yandan ana akım medya, gündüz nesli programları hususun her vakit canlı kalması için üzerine düşeni yapıyor.
ANTİBİYOTİKLER BEDENİ ÇÖZER
– Antibiyotiklerin sakıncaları nelerdir?
Aslında bütün ilaçların sakıncaları vardır, siz bunların yalnızca süratli ortaya çıkanlarını gözlemleyebilirsiniz. Bu müşahede sıkıntısı bilim topluluğunun da başına beladır, çünkü insan uzun müddette ortaya çıkan yan tesirleri algılayamaz. Antibiyotikler mesela bağırsak florasını bozabilir, ishale neden olabilir ancak uzun periyodik tesirleri apayrıdır, bedeni çözerler.
– Nedir bedenin çözülmesi?
Antibiyotiği tesir sisteminin birden fazla insan bedenini da tesirler, çünkü bakteri ve bizim ortamızda önemli benzerlikler var. Siz bir antibiyotiği kısa mühlet kullanmak için alırsınız ancak uzun müddette ortaya çıkan tesirleri gözlemleyemezsiniz. Mesela bir tertip, yani 5 gün kullanımla topuk kirişini koparan antibiyotikler var, bunların tesirleri geç çıkar, tıpkı tesir kuşkusuz bedenin öteki kısımlarında da görülür, vakti gelince fıtık olarak algılarsınız, bedeni çözmekten kastım bu… Hakikaten kimi antibiyotikler böbrek yetersizliğine, kimileri işitme kaybına neden olur, temel sistem birebirdir. Bunlar beraberinde öteki diğer sıhhat sıkıntılarını ve teşebbüsleri gerekli kılar.
– Hocam bir de daima direnç meselesinden bahsedilir…
Doğru, çok fazla antibiyotik kullanılması bakterilerde direnç gelişmesine neden oluyor, o nedenle durmadan yeni antibiyotik geliştirilmesi gerekiyor. Gereksiz her antibiyotik kullanımı direnç gelişimine katkıda bulunur, hastane enfeksiyonlarının temel nedeni de budur. Biz her ne kadar tanınan yayınlarda anlatıldığı üzere her şeye dirençli bir mikroorganizma görmesek de, bunun nedeni olmaması değil bizim hala gereğince güçlü olmamız. Halbuki bedenin genel olarak çözülmesi dikkatten kaçan çok daha büyük bir sorun.
BAKTERİ İSTİKRARI BOZULUYOR
– Antibiyotiklerin yararlı bakterileri yok edip, çocukların bağışıklığını zayıflattığı ve sık sık hastalanmalarına neden olduğu söyleniyor. Siz buna katılıyor musunuz?
Son yıllardaki çalışmalar bedenin aslında bakterilerle iç içe yaşadığını kanıtladı ve tıbbın algısında önemli değişikliğe neden oldu fakat okuyan için… Bedende steril bir alan neredeyse yok, her yerin kendine mahsus bir bakteri örtüsü var. Siz antibiyotik kullandığınızda ister istemez bu bakterilerin istikrarlarını değiştiriyorsunuz. Bunun en kolay yansıması antibiyotik sonrası ortaya çıkan ishaldir. Lakin antibiyotiklerin diğer tesirleri de var. Antibiyotiklerin bedeni çözmelerinden az evvel bahsettim…
Sadece ilaçlardan değil besinlerden da alıyoruz…
