Dünya Sıhhat Örgütü’ne (DSÖ) nazaran, 2020 yılında dünya genelinde 2,2 milyar insan görme bozukluğu yaşıyordu. Bunlardan 1 milyarının engelli olduğu ve 436 milyonunun kör olduğu iddia ediliyor. Daha da telaş verici olanı, bu körlük olaylarının %80’inin önlenebilir olması.
Önlenebilir Körlüğün Nedenleri:
Katarakt: Dünyadaki körlüğün en yaygın nedenidir. Göz merceğinin bulanıklaşması sonucu oluşur ve çoklukla yaşlanmayla alakalı.
Refraktif kusurlar: Miyop, hipermetrop ve astigmatizm üzere görme kusurları gözlük yahut kontakt lenslerle kolay kolay düzeltilebilir.
Glokom: Göz tansiyonu olarak da bilinir ve optik sona ziyan vererek görme kaybına yol açabilir.
Yaşa bağlı makula dejenerasyonu (YAMD): Makulanın, gözün merkezi görmeden sorumlu kısmının hasar görmesi.
Diyabetik retinopati: Yüksek kan şekeri düzeylerinin retinaya ziyan vermesi sonucu oluşur.
Çocukluk çağı körlüğü: A vitamini eksikliği, kızamık ve trahom üzere enfeksiyonlar ve doğum kusurları üzere çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir.
Önleme Stratejileri:
Düzenli göz muayeneleri: Her yaştan insan, görme bozukluklarının erken teşhisi ve tedavisi için tertipli göz muayeneleri yaptırmalı.
Katarakt ameliyatı: Kataraktın tedavisi, bulanıklaşmış göz merceğinin cerrahi olarak çıkarılması ve yerine yapay bir merceğin yerleştirilmesi.
Refraktif kusurlar için düzeltici gözlük yahut kontakt lensler: Gözlükler ve kontakt lensler, miyop, hipermetrop ve astigmatizm üzere görme kusurlarını düzeltmek için kullanılabilir.
Glokom tedavisi: Glokom tedavisi, göz tansiyonunu düşürmek için ilaç, lazer tedavisi yahut cerrahi içerebilir.
YAMD için erken teşhis ve tedavi: YAMD’nin erken teşhisi ve tedavisi, görme kaybını önleyebilir yahut geciktirebilir.
Diyabetik retinopatinin önlenmesi ve idaresi: Diyabetli bireyler, kan şekeri düzeylerini denetim altında tutarak ve nizamlı göz muayeneleri yaptırarak retinopati riskini azaltabilirler.
A vitamini eksikliğinin önlenmesi: A vitamini eksikliği riski taşıyan çocuklara ve emziren annelere vitamin desteği yapılabilir.
Enfeksiyonların önlenmesi: Kızamık ve trahom üzere enfeksiyonlar aşılarla önlenebilir.
Doğum kusurlarının önlenmesi: Folik asit desteği almak, nöral tüp defektleri üzere doğum kusurlarının riskini azaltabilir.
Uzman Görüşleri:
Dr. Maria Munoz, Dünya Sıhhat Örgütü Göz Sıhhati Ünitesi Yöneticisi:
“Önlenebilir körlük, global bir halk sıhhati meselesidir. Tertipli göz muayeneleri ve kolay tedavilerle milyonlarca insanın görme kaybını önleyebiliriz.”
Prof. Dr. Alann Woodward, Uluslararası Körlük Tedbire Ajansı Lideri:
“Çocukluk çağı körlüğünün önlenmesine odaklanmak çok değerlidir. A vitamini eksikliği ve enfeksiyonlar üzere önlenebilir nedenlerden kaynaklanan körlüğü ortadan kaldırmak için çalışıyoruz.”
Dr. Rishi Khanna, Hindistan Ulusal Göz Hastanesi Müdürü:
“Diyabet, Hindistan’da önlenebilir körlüğün önde gelen nedenlerinden biridir. Diyabetli hastaları retinopati belirtileri için eğitmek ve nizamlı göz muayeneleri yaptırmalarını sağlamak çok değerlidir.”
Önlenebilir körlük, dünya genelinde değerli bir sıhhat sorunu olarak karşımıza çıkmakta.
Göz Hastalıkları Kısmından Doç. Dr. Sevil Karaman, artan dünya nüfusunun çocuk sıhhati üzerindeki tesirlerine dikkat çekerek, bilhassa önlenebilir körlük olaylarındaki artışa vurgu yapmakta.
Doç. Dr. Karaman, “Artan nüfusla birlikte, bilhassa kırsal ve düşük gelirli bölgelerde, göz sıhhati hizmetlerine erişim zorlaşıyor. Bu durum, çocukların göz sıhhatini önemli formda tehdit ediyor” dedi.
Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Safiye Yılmaz, önlenebilir körlüğün en önemli nedenleri ortasında katarakt, glokom ve A vitamini eksikliğini saymakta.
Prof. Dr. Yılmaz, “Bu hastalıklar erken teşhis ve uygun tedavi ile büyük ölçüde önlenebilir” biçiminde açıklamada bulundu. Ayrıyeten, göz enfeksiyonları ve prematüre retinopatisi üzere durumlar da önlenebilir körlük nedenleri ortasında yer almakta.
Bilimsel Araştırmalar:
Bilimsel araştırmalar da bu görüşleri desteklemekte. Örneğin, bir çalışma, A vitamini eksikliğinin çocuklarda körlüğe yol açabileceğini ve bu durumun beslenme programları ile önlenebileceğini göstermişti.
Ayrıca, katarakt ameliyatı üzere cerrahi müdahalelerin, göz tansiyonu tedavisinin ve sistemli göz muayenelerinin önlenebilir körlük olaylarını azaltmada tesirli olduğu kanıtlanmıştı.
Önlenebilir körlük, erken teşhis ve uygun tedavi formülleriyle büyük ölçüde engellenebilir. Bu nedenle, göz sıhhati hizmetlerine erişimin artırılması ve toplumun bu hususta bilinçlendirilmesi büyük ehemmiyet taşımakta.
