Otizm spektrum bozukluğu, toplumsal irtibat ve etkileşim alanlarında yetersizlikler, kısıtlı ilgi alanı ve tekrarlayıcı davranışlarla giden bir gelişimsel bozukluktur.
Beynin yapısında ve işleyişinde görülen farklılaşmalar nedeni ile belirtiler erken gelişim devirlerinden itibaren görülmeye başlar.
Bebeklik devrinde konuşmayı takip etme, yüzüne bakma, göz teması, kucağa alınmaya reaksiyon verme, toplumsal gülümseme, ortak dikkat, taklit hünerlerinde gelişimsel sıkıntılar olabilmektedir. Devamında konuşma gecikmesi belirtileri görülebilmektedir. Bununla birlikte konuşma gelişiminin daha uygun seyrettiği otizm spektrum bozuklukluğu içerisinde olan çocuklar da olabilmektedir. Bu çocuklarda konuşmanın duygusal tonlarıyla alakalı zahmetler, söz tekrarları, yeni sözler üretme biçiminde bulgular görülebilmektedir.
Çocukların akranlarına ilgi göstermesi, oyuna ilgi göstermesi ile ilgili yetersizlikler, sembolik oyun oynamada yetersizlikler, kendi etrafında dönme, el çırpma, kanat hareketleri üzere tekrarlayan davranışlar eşliğinde sık görülmektedir. Bir oyuncağı, objeyi gayesine yonelik kullanımi disinda daha çok bir kesimiyle ağır bir halde ilgilenme, objeleri oyuncakları düzenleme, sıralama, toplama halinde tekrarlayan davranışlar görülebilen öbür bulgulardir. Objeleri oyuncakları koydukları yerle alakalı, kullanım biçimleriyle alakalı rutinler, ufak değişikliklerde ağır huzursuzluklar dikkat edilmesi gereken belirtilerdendir.
Yine bu çocuklarda sese karşı, ışıklı objelere, cisimlere karşı, tada karşı, kokuya karşı duyusal hassasiyetler de olabilmektedir. Daha ileri yaşlarda konuşma hünerlerinde ilerleme olan çocuklarda dahi, bildiği sözleri bağlantısı başlatmak ve sürdürme aracı olarak kullanmada yetersizlikler, sözel olmayan bağlantı etkileşim araçlarında jest ve mimikleri kullanmak ve anlamakla ilgili yetersizlikler, espriyi, imayı, soyut kavramları anlamakla ilgili yetersizlikler karşımıza çıkabilmektedir.
Otizm spektrum bozukluğu toplumsal iletileri manaya, sürece ve bunlara uygun toplumsal karşılıklar oluşturmaya alakalı zahmetlerle giden bir bozukluktur.
Nasil ortaya çıkıyor?Aslında otizm spektrum bozukluğu ile ilintili 1000 kadar gen gösterilmiş, daha çok kalıtımsal faktörler etken olarak gösteriliyor.
Çevresel faktörlerden ise ebeveyn olma yaşı, otizm riskini büyük oranda arttırmaktadır. Bununla birlikte etraf kirliliği, annenin gebelikte geçirdiği kimi enfeksiyonlar, kullandığı birtakım ilaçlar, çocuğun prematüre doğması, düşük doğum yükünde doğması da otizm riskini arttırmaktadır
Bu nedenle genetik rahatsızlığı olan, kromozomal rahatsızlığı olan çocukların, aile hikayesi olan çocukların, kardeşinde otizm olan çocukların otizm belirtileri açısından titizlikle kıymetlendirilmesi gerekmektedir.
