CHP Genel Başkanı Özgür Özel, asgari fiyat tartışmalarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. “Asgari fiyat alan için çok düşük, veren için çok yüksek. Döviz kuru bizler için yüksek lakin ihracatçı için çok düşük” diyen Özel bölgesel ve sektörel minimum fiyatı desteklediklerini söyledi.
Ekonomim gazetesi Ankara ekinin sorularını yanıtlayan Özgür Özel’in röportajından bir kısım şöyle:
’31 MART’TA ROLLER DEĞİŞTİ’
31 Mart mahallî seçimlerinin akabinde büyük bir değişim yaşandı. Sizin başlattığınız siyasal irtibat biçimi birçok şeyi değiştirdi. Bu değişimin temel nedenleri nelerdir?
Ben 8 yıl Meclis’te küme başkanvekilliği yaptım, her tansiyonlu ortamda da tansiyonun düşmesi ve Meclisin çalışması noktasında emek veren tarafta yer aldım. Birbirleriyle el sıkışmayan, selamlaşmayanlar siyasetin tarafı olamazlar. Bunlar savaşın tarafı olabilirler. Savaşacaksak ordu, siyaset yapacaksak parti kurmak lazım. Partiler kurulmuş, toplumun farklı kısımları ve o bölümlerin çıkarlarını savunuyorlar. Siyasetin konuşmadığı, el sıkışmadığı yerde, öbür odaklar el ovuşturmaya başlıyor, benim bu türlü bir ön kabulüm var.
31 Mart günü roller değişti. Seçmen bize birinci parti olma, Türkiye’nin nüfus olarak yüzde 65’ni, iktisat olarak yüzde 78’ini yerelde yönetme imkanı verdi. Artık bundan sonra adım atması gereken biz olduk. Birinci parti olma sorumluluğuyla benim ‘normalleşme’ dediğim sonra hem Erdoğan’ın hem Bahçeli’nin, “normalleşme” lafına kendilerince itiraz edip, “yumuşama” dediği süreç başladı. Bugün geldiğimiz noktada artık Erdoğan da “normalleşme” diyor zira bundan evvelki siyaset biçimi olağan değil, anormaldi.
Ben 5 Kasım’dan beri siyasi başkanlardan kimseye hakaret etmedim. Kimseye hakaret davası açmadım, bana da kimse hakaret davası açmadı. Ben bu olağanlaşmayı bu açıdan sürdüreceğim.
‘ACI REÇETEYE İTİRAZIMIZ VAR’
Normalleşme denince çabucak akıllara iktisat geliyor. Bütün meselelerin anası da enflasyon… Siz ekonomiyi nasıl görüyorsunuz?
Ekonomi cephesinde iş biraz daha karmaşık zira siyasette el sıkıştığınızda sohbet ettiğinizde tansiyon düşüp bahis artık siyasetse olağanlaşma olur.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’ten öncesi anormaldi, artık olağan. Kime olağan? Yeniden belirli çevrelere olağan. Bugün Mehmet Şimşek istediği her şeyi tam da yapsa, biz bugün bu işin mağdurlarını temsil ediyoruz. Zira bu krizi işsizler, emekliler, işçiler, esnaf, çiftçiler çıkarmadı. Tersine yıllardır “seçim iktisadı uygulamayacağız” diyen birilerinin bile isteye, ismine da “nas” diyerek gerekçelendirdikleri seçimi kazanmayı başaran bir tercihti o… Erdoğan’ın, bunu nas diye gerekçelendirip, “ben biliyorum” dediğinde aslında orada yanlış bir yerden eleştirme oldu, “Sen ekonomist değilsin, orada yanlış yapıyorsun” şeklinde… Aslında her şeyi çok âlâ biliyorlardı. Lakin bilerek yüksek enflasyonlu bir devri tercih ettiler. Fakat artık çok ağır bir bedel var. Artık, enflasyonun üzerinde faiz vermek lazım… Bu seferde burası yurtdışından gelip, voleyi vurup gidenler için fırsat ülkesi haline geldi. Kaybeden tekrar toplumun fakir kesitleri, kırılgan kısımları, ücretliler oluyor. Artık orta direk yok, herkes yoksul. Konutunuz yoksa inanılmaz bir yoksullukla karşı karşıyasınız. Seçim sonrası Mehmet Şimşek’in gelip rasyonel siyasetler dediği sıkıntı; sonuçta yeniden bedeli toplumun fakirlerine yoksullarına ödeten ve sistemden beslenenleri koruyan bir süreç… Buradaki acı reçeteye bizim itirazımız var.
‘İTTİFAK ORTAĞININ PRANGASI İLE AK PARTİ ADIM ATAMIYOR’
CHP’nin tahlil teklifleri nedir?
Biz geldiğimizde ne yapacaksak onu öneriyoruz. Acil önlemler olarak; emekli maaşının minimum fiyat düzeyine çıkarılması… Taban fiyata enflasyon uyarlaması yapılması, tarım eserlerinin gayri safi yurtiçi hasılanın yüzde 1’i oranında kanuna nazaran desteklenmesini öneriyoruz. Açıklanan taban fiyatların revize edilmesi gerekiyor. Kredi kartlarında yüksek faiz ve vergi sıkıntılarının çözülmesini öneriyoruz. Bunlara yönelik olarak kaynak noktasında da; bir vergi ıslahatı ve vergide adalet öneriyoruz.
Türkiye’de vergilerin yüzde 68’inin dolaylı, yüzde 28’inin maaşlardan, yüzde 11’inin gelirden, kurumlar vergisinden elde edildiği bu tertibe, kökten itiraz ediyoruz. Fabrikanın sahibi ile fabrikanın bekçisinin verginin yüzde 69’u kısmında eşit görülmesine itiraz ediyoruz. İkisinin de elektriğe tıpkı vergiyi ödemesine, temel verginin yüzde 70’nin buralardan toplanmasına itiraz ediyoruz. Kalıcı çok net bir vergi ıslahatı öneriyoruz. Veraset ve intikal vergisinin de yine tartışılması gerektiğini düşünüyoruz. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile yaptığımız görüşmede birebir lisanı konuşmadığımızı anladık. Minimum fiyata artırım vermeyecekler, bu siyasetle devam edecekler. Emekliye refah hissesi yok… İktisat idaresi ve ülkenin varlıklarının idaresi satranç oyunu üzere bir şey. 22 yıldır süren satranç tahtasında son atılımlara bakmamak lazım. Bir oyuncunun âlâ mi yoksa makûs mü satranç oynadığı, son ataklardan belirli değildir. Son atılımlar zorunlu ve satranç bilen her kesin oynayacağı ataklar. Kıymetli olan birinci atılımlar, açılışı nasıl yaptığınız. Usta oyuncular düzgün açılış yapar. Bir satranç tahtasının güzel açılıp açılmadığına açmazların olup olmadığıyla karar verilir. Türkiye’de çok önemli açmazlar var. Birincisi taban fiyat açmazı var. Alan için çok düşük, veren için çok yüksek. İkincisi döviz kuru açmazı. Bizler için çok yüksek, lakin ihracatçı için çok düşük. Zira iktidara vaktinde orta gelir tuzağı dendiğinde bunu görmediler. Türkiye’de orta gelir tuzağı, orta eğitim tuzağı, orta demokrasi tuzağı var. Hepsine birden düşmüş durumundayız. Şu anda bu ülkenin eğitimi, bizi orta gelir tuzağından çıkaracak bir eğitim sistemi değil.
Orta demokrasi tuzağı var; yalnızca sandık koymayı demokrasi gören anlayış, Türkiye’nin AİHM kararlarına uymamasını, AYM kararına uymamasını hatta AYM’nin kapatılmasını bile tartışıyor. Kavala şu anda sembol dava haline geldi. Bu sorunun çözülmesi istikametinde ortaya irade konulması lazım. İttifak ortağının prangası ile AK Parti adım atamıyor; orta demokrasi tuzağı da bu.
Hepsinin eseri olarak da orta gelir tuzağında sıkıştık. Penye ihracatında müsabakaya çalışırken bu taban fiyatla baş edemezsiniz; karşınızda Hindistan var. Sizin burada yüksek katma pahalı eserler üretmeniz gerekiyordu, inovasyona Ar-Ge’ye dayalı üretim yapmanız gerekiyordu.
Bölgesel taban fiyata nasıl bakıyorsunuz?
Doğru buluyoruz hatta yalnızca bölgesel değil devletin takviyesi açısından sektörel minimum fiyata de olumlu bakıyoruz fakat çok güzel düzenlenmesi lazım. Birtakım bölümlerde taban fiyatın artışı kesimi ihracat yapamaz hale getiriyor. Minimum fiyat artmalı lakin rekabet edilebilir noktada, devletin dayanak sunması gerekiyor.
‘İKTİDARI ALDIĞIMIZDA PARLAMENTER SİSTEME GEÇİLECEK’
Şunu çok net tabir ediyorum; idare sistemiyle ilgili niyetimiz, parlamenter sistemdir. Bunda değişen bir şey yok. Değişen şey şu: Geçen seçimlerde hangi kusurları yaptık yapmayalım, hangi doğruları yaptık tekrar edelim. Parlamenter sistemi idare hali önerisi olarak terk etmedik lakin bağlantının odağına parlamenter sistemi almıyoruz. Yaptığımız tahlillerde vatandaş, “karnımı doyuramıyorum, parlamenter sistem diyorlar”, buğdaya 1 lira artırım yapılmış bunlar parlamenter sistem diyor”, “Ermenistan ile ilgili bir sorun var, Ukrayna’da savaş yaşanıyor bunlar parlamenter sistem diyorlar” diye düşünüyor. CHP’nin bu mevzularda ne düşündüğü sorusuna karşılık veremediğimizi gördük. Bu kusura düşmemek için, bağlantının odağına parlamenter sistemi almıyoruz lakin günü gelip iktidarı aldığımızda parlamenter sisteme geçilecek.
RÖPORTAJIN TAMAMI
(HABER MERKEZİ)