Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, kentsel dönüşüm kararı için hak sahiplerinin yüzde 50+1’inin kararının kâfi olması gerektiğini söyledi.
Özhaseki, “Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şurası”nın sonuç bildirgesini, Vilayetler Bankası Macunköy Toplumsal Tesisleri’nde düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı.
Türkiye’nin yüzde 66’sının ve nüfusunun yüzde 71’inin 1. ve 2. derece zelzele riski altında olduğunu belirten Özhaseki, Türkiye coğrafyasında son bir asırda 6 ve üzeri şiddete sahip 226 zelzele yaşandığına dikkati çekti.
Deprem sebebiyle son 100 yılda 130 binin üzerinde kişinin ömrünü yitirdiğini vurgulayan Özhaseki, bir daha can kayıplarının yaşanmaması için kentsel dönüşüm çalışmalarına süratle devam ettiklerini aktardı.
Depreme karşı yapılması gereken en değerli adımın kentsel dönüşüm olduğunu ve Türkiye genelinde 2012’den bugüne kadar 2 milyon bağımsız kısmın kentsel dönüşüm projeleriyle yenilendiğini bildiren Özhaseki, şunları kaydetti:
“Şu anda Türkiye genelinde yaklaşık 400 bin bağımsız kısmın dönüşüm süreci devam ediyor. 81 vilayetimizde afetlere hazırlık çalışmalarımızı sürdürürken, İstanbul burada odak noktamızı oluşturuyor. İstanbul’da 6 milyon konut ve 1,5 milyon ticari alandan oluşan toplam 7,5 milyon bağımsız kısım var. İstanbul’da 1,5 milyon bağımsız kısım risk altında. 600 bin bağımsız kısmın acil dönüşmesi gerekiyor.”
“İstanbul’u daha inançlı hale getireceğiz”
İstanbul için önlerinde dört adımdan oluşan bir yol haritasının bulunduğunu lisana getiren Özhaseki, şu bilgileri paylaştı:
“Birincisi; rezerv alanlarda 300 bin civarında konut yapacağız. Alanları tespit ettik. Buralarda planlamalar devam ediyor. İkincisi, Yarısı Bizden Kampanyası kapsamında 200 bin civarında konutu dönüştürmeyi düşünüyoruz. Bir binada üç kişinin, beş kişinin müracaatıyla bu iş olamayacağı için yüzde 100 muahede sağlayan, daha sonra üçte ikiyi sağlayan, daha sonra da yüzde 50+1’e yaklaşmış olanlardan devam ederek, iddialarımıza nazaran en az 200-300 bin konutu da bu halde dönüştürmeyi düşünüyoruz. Onlar inşaatlarını yapacaklar, biz desteklemeye devam edeceğiz. Üçüncü olarak da şu anda devam eden 171 bin civarında konut var, onları daha da hızlandırıp, önümüzdeki iki-üç yıl içerisinde en riskli 600-700 bin konutu dönüştürmek suretiyle İstanbul’u daha inançlı hale getireceğiz. Bütün bu çalışmaların altında yatan da yeni bir yasa hazırlığı. Bunun için durmadan toplantılar yapıyoruz. Sarsıntı Şurası’nda uzmanların katkılarıyla bir taslak oluşturduk. Bunu da Meclis’te değişik kümelerle görüşmeye başladık.”
Kentsel dönüşümde tebligatlar e-Devlet’ten yapılacak
“Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şurası”nın, 110 uzmanın iştirakiyle yapıldığını ve Şura’nın sonuç bildirgesinde kıymetli kararların yer aldığını aktaran Özhaseki, şöyle devam etti:
“Uzmanlar, ‘kentsel dönüşüm için işe başlanacağı vakit ve devamında üçte iki çoğunluktan vazgeçelim, yüzde 50+1 ile yol alalım’ dediler. Yalnızca binanın yıkılma safhasında değil, inşaatın ruhsat etabında ‘yüzde 50+1 kâfi olsun’ dediler. Bu bizim için çok kıymetli. Şura’da alınan en kıymetli kararlardan birisi bu. Madem ki zelzeleye hazırlanacağız, madem ki artık hayatımız kelam konusu, yüzde 50+1 ile yola çıkalım, inşaat ruhsatını da yüzde 50+1 ile alalım.”
Bakan Özhaseki, kentsel dönüşüm süreçlerindeki tıkanmaların kıymetli bir sebebinin de tebligatlardan kaynaklı olduğuna dikkati çekerek, şunları lisana getirdi:
“Eğer vatandaş tebligatı almak istemiyorsa bundan kaçınıyorsa iki-üç sene bu tebligatı yapamıyorsunuz. Şayet kişi yurt dışındaysa bu müddet beş yıla kadar da uzuyor. Bundan ötürü, tebligatın artık eski yöntem değil, e-Devlet üzerinden yapılması, binanın üzerine asılması ve muhtarlıklarda ilan edilmesinin kâfi olması konusunda hemfikir olundu. Bu sürecin kısaltılmasının en değerli yollarından birisi de bu olacak.”
Şura’da, Yarısı Bizden Kampanyası’nın mali yardım kararının açıklanması istikametinde görüşlerin de yer aldığına dikkati çeken Özhaseki, “Önümüzdeki bir ay içerisinde Yarısı Bizden Kampanyası’nın nasıl çalışacağını, bizim nasıl yardım edeceğimizi, sürecin nasıl işleyeceğini daha da netleştirmiş olacağız. İnşallah bu bahisteki mevzuat da çıkmış olacak.” diye konuştu.
Kentsel dönüşüm uyuşmazlıklarında arabulucu sistemine geçilecek
Kentsel dönüşümdeki uyuşmazlıkları çözmek için arabuluculuk sisteminin uygulanmasının istendiğini anlatan Özhaseki, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Çok yanlışsız bir karar. Bu sisteme geçeceğiz. Bunun yasal alt yapısını hazırlıyoruz. Bununla birlikte, kentsel dönüşüm davalarına bakan özel mahkemelerin olması. Zira uygun niyetli olmayan birkaç kişi, değişik mahkemelerde tıpkı tip dilekçe vererek yürütmeyi durdurma kararları almak suretiyle işi senelerce sürüncemede tutup, binlerce vatandaşın mağdur olmasına sebebiyet verebiliyor. Tek katlı köy konutları konusunda çelik sisteme geçilmesini ısrarla lisana getiriyorlar. Bundan sonra yapacağımız 100 bin kadar köy meskenini çelik karkas ve onun kendine has modüler sistemle inşa etmeyi düşünüyoruz.”
Arsaların halka arzıyla maksat konut maliyetlerini düşürmek
Bu adımların atılmaması halinde kentsel dönüşümün süratli bir halde yapılamayacağını, düzgün niyetle yola çıkan birçok vatandaş ve müteahhidin mağdur olacağını kaydeden Özhaseki, “Bu işin uzamaması ismine, insanların mağdur olmaması ismine, bir sarsıntıda tekrar dizlerimize vurmamak ismine bizim çok süratli hareket etmek üzere bir mecburiyetimiz var.” tabirini kullandı.
Yerinde dönüşüm için şu ana kadar kendilerine 215 bin kişinin başvurduğunu anımsatan Özhaseki, bu sayının kendileri için çok kıymetli olduğunu vurguladı.
Özhaseki, Bakanlık bünyesinde Kaynak Geliştirme Genel Müdürlüğü kurulacağını duyurarak, şunları aktardı:
“Kuracağımız Kaynak Geliştirme Genel Müdürlüğü ile bütün hazine topraklarının taranması, özel olarak planlaması, bunun akabinde da halka arzı kelam konusu. Çok açık ilanla, rekabetçi ortamda, binlerce arazi, kullanmak isteyen vatandaşlara satılacak. Burada iki türlü yararımız olacak. Birincisi buradan elde ettiğimiz geliri gerek zelzele bölgesine gerekse de İstanbul başta olmak üzere kentsel dönüşümde kaynak olarak kullanacağız. Bu halka arzın ikinci yararı da fazla arsa arz etmekle birlikte yükselen konut maliyetlerinin düşeceğini düşünüyoruz.”
