‘’Neden ben?’’, ‘’Kurtulabilecek miyim?’’, ‘’Bir ilaç verin, beni uyutun yahut bir şey yapın da bu sorundan kurtulayım..’’
Bunlar danışanlarımın kimi sözleri.. Derin bir çaresizlik, kapana kısılmışlık yaşıyor panik hastaları. Kendisine ne olduğunu anlamıyor, anlamlandıramıyor ve birçok ortamdan kaçıyor tekrar atak yaşamamak için yahut kendisi için çok kıymetli insani pahalar ve temel gereksinimlerinden vazgeçiyor özgürlük, sevgi, cümbüş üzere..
Peki Nedir Panik Atak?
Son vakitlerde gün içerisindeki ufak ve süreksiz problemler bile panik atak olarak değerlendirilmekte. Ancak panik atak, endişe ve derdin çok ağır yaşandığı bambaşka bir devirdir. Çarpıntı, titreme, terleme, uyuşma, gerginlik, göğüs ağrısı üzere belirtiler birden teğe başlar ve çok kısa bir müddet içerisinde, ekseriyetle birkaç dakikada zirve noktaya ulaşır. Kişi etrafın ve vücudunun başkalaştığını, kalp krizi geçirdiğini yahut öleceğini, çıldıracağını, denetimini kaybedeceğini düşünür.
Panik atak, bayanlarda erkeklere nazaran daha sık görülür. Çoklukla yirmili yaşlarda başlar, lakin çocukluk devri ve daha ileri yaşlarda da başlayabilir. Muhakkak bir vakit dilimi tanım edilmese de sabah geç, akşamüzeri erken saatlerde, bazen de ender olarak gece uykudan uyandıracak halde ataklar olabilir. Ekseriyetle kalabalıkta, konutta yahut otomobil kullanırken ortaya çıkar.
Psikolojik rahatsızlıklarda ve bazen çeşitli tıbbi durumda ortaya çıkabilir. Örneğin, kan şekeri düşüklüğü, guatr, sara nöbeti, kalp hastalıkları, ilaç ve unsur kullanımı panik ataklara sebep olabilir. Bu nedenle tüm tıbbi durumlar ayrıntılı bir halde araştırılmalı ve rastgele bir neden yoksa bir psikiyatri uzmanından dayanak alınmalıdır.
Nedenleri nelerdir?
Bir yahut birkaç neden saymak ve yaşanan ruhsal durumu birkaç nedene bağlamak çok uygun bir yaklaşım değildir. ‘Hastalık yok hasta var’ unsurundan hareketle her kişi ayrıntılı bir formda değerlendirilmeli ve şahsa özel sebepler ortaya çıkarılmalıdır. Genetik faktörler, beyin kimyası ve yapısı ile ilgili farklılıklar, aile ve etraftan öğrenilenler bu durumun gelişmesindeki değerli nedenlerden. Bilhassa çok hami ve kollayıcı bir ailede büyümüş olmak, kişinin düşünce ile baş etme gücünü azaltmaktadır. Tıpkı vakitte, panik atakları yaşayan şahıslar çoklukla aşırı mükemmeliyetçi yahut kendinden çok etrafını düşünen hassas bireylerdir.
Ne vakit müdahale etmek gerekir?
Panik ataklar tekrar tekrar yaşanıyorsa, bilhassa de rastgele bir tetikleyici olmadan ‘kendiliğinden’ ortaya çıkıyorsa, kişi daima ‘’ya tekrar olursa’’ tasası yaşıyorsa ve atağın sonuçlarından (kalp krizi geçirme, denetimi kaybetme, çıldırma, delirme..) ötürü korkuyor ve çeşitli ortam yahut durumlardan kaçınıyorsa (kalabalık ortamlar, toplu taşıma araçlarını kullanma, kafein almama vb.) artık bu durum tedavi edilmesi gereken bir durum halini almıştır.
Tedavide neler yapılır? Hangi prosedürler kullanılır?
Tedavi, hastanın gereksinimine nazaran belirlenir. Sırf ilaçla gidilebileceği üzere sadece terapiyle yahut her ikisi birlikte de gidilebilir. Çoklukla birçok doktor ve terapiste gitmiş, çeşitli tedaviler uygulanmış, bilhassa de birçok ilaç kullanmış ve ‘’Ben artık ilaç kullanmak istemiyorum’’ diyen hastalar görüyorum. Bu noktada, ‘Bilişsel Davranışçı Terapiler’ devreye giriyor. Bilişsel davranışçı terapi, bilimsel temelleri olan, aktifliği kanıtlanmış ve tüm dünyada yaygın olarak kullanılan bir terapi tekniğidir ve korku idaresi, nefes idmanları, çarpık ve fonksiyonel olmayan fikirlere meydan okuma ve yenileri ile değiştirme, üzerine gitme üzere birçok teknik ve metot kullanılır.
Dikkat edilmesi gereken birkaç nokta!!
Bu ve gibisi belirtileri yaşıyorsanız, çabucak teşhis koymayın. İnternetten yahut etrafınızdan edindiğiniz kulaktan dolma bilgilerle hareket etmeyin. Bu ezayı yaşayan bireye ‘’Kaygılanma’’, ‘’Ne var bunda kaygılanacak?’’, ‘’Kimse bu durumdan ölmez’’ üzere sözler kullanmayın. Zira, bu çeşit telaffuzlar anlaşılmama, yaşadığı sorunun değersizleştirilmesi formunda algılanabilir ve kişinin yaşadığı çaresizliği daha da artırabilir.
