Panik atak, ansızın ortaya çıkan tasa nöbetleri olarak düşünülebilir. Bu nöbetler tekrarlayabilir, bireye ıstırap ve dehşet yaşatabilir ve beklenmedik bir anda geldiği için kişiyi savunmasız hissettirebilir. Toplumda her 100 bireyden dördünde görülen bir hastalık olan panik atak, bilhassa son periyotta tüm dünyayı tehdit eden bir virüsün varlığıyla da artış göstermeye başlamıştır. Her gün gerek televizyon, gerek toplumsal medya, gerekse kişisel irtibat esnasında olsun korona virüs hakkında konuşulmakta. Buna bağlı olarak zihnimizde korona virüs ile ilgili bilgi işlenmekte ve münasebetiyle hissettiğimiz dert artmakta.
Kriz, nöbet yahut atak üzere isimler alan bu süreç çoğunlukla 10 dakikaya yakın sürer, birtakım durumlarda 30 dakikaya kadar çıkabilir, lakin sonra bizatihi geçer. Şahıslar hiçbir neden yokken birtakım belirtiler yaşarlar. Bu belirtiler şunlardır:
Göğüste sıkışma
Göğüs ağrısı
Çarpıntı
Üşüme
Ürperme
Nefes almada güçlük
Baş dönmesi
Bayılma
Mide bulantısı
Mide ağrısı
Karıncalanma
Kontrolü kaybetmek korkusu
Çıldırmakta olduğuna inanç
Ölmekte olduğuna inanç
Belirtiler hem kendi varlıklarıyla hem de birdenbire oluşmalarıyla şahısta dehşet hissi yaratırlar. Panik atak nöbetleri spontane bir halde ortaya çıkabilir ve en yaygın çeşidi bu biçimde gözlemlenmektedir. Bazen ise makul bir durum (spesifik bir toplumsal kümeyle yemek yeme gibi) panik atak nöbetini tetikleyebilir. Kimi bireylerde ise tetikleyici bir durum yahut yer vardır lakin kişi o durumda ve yerde her bulunduğunda panik atak yaşamaz. Örneğin bütün panik atak nöbetleri otomobilinde geçiyor olabilir lakin otomobiline her bindiğinde panik atak geçirmez.
Diğer Bozukluklarla Panik Atak Ortasındaki Farklar
Korku ve kaygı vakit zaman karıştırılan iki histir. Halbuki dehşet, herkes tarafından hissedilebilecek temel bir histir. Örneğin tehlikeli bulduğunuz bir yabancıyla ıssız bir sokakta karşılaşmak endişe hissetmemize sebep olabilir. Vücut, endişe hissine kapıldığında birtakım belirtiler ortaya çıkar. Bunlar kalp çarpıntısı, nefessiz kalma, terleme üzere bedeni kaç ya da savaş yansısına hazırlayacak belirtilerdir. Tasa ise genelde gelecek odaklı bir histir ve imtihan derdi üzere gelecekte muhtemel bir tehlikeye yönelik ortaya çıkar. Daha yavaş ortaya çıkmakla birlikte daha uzun müddetli bir histir.
Panik atak tek başına bir psikiyatrik bozukluk değildir. Bireyler beklemedikleri vakitlerde tekrarlayan ataklar yaşadıklarında ve bu atakların sonuçları hakkında endişelenmeye ve buna bağlı olarak davranışlarını değiştirdiklerinde panik bozukluktan bahsedilebilir. Panik atak ise panik bozukluk yahut korku bozukluğunda yaşanan ağır nöbettir.
Panik Atak ve Yol Açtıkları
Bu atak esnasında yaşanan panik, dehşet üzere hislerin şiddeti evvel tırmanır, akabinde inmeye başlar ve en sonunda yok olur. Bunlar yaşanırken bireyler denetimi kaybettiklerini, öleceklerini, felç geçireceklerini, çıldıracaklarını düşünebilir. O denli ki bazen bu inanç derinliklere kadar işler ve bireyler artık günlük ömürlerinde da vakit zaman bunun kaygısını çekmeye ve hasebiyle ıstırap ve kaygı yaşamaya başlarlar. Hissedilen bu olumsuz hislerle başa çıkmak için bireyler davranışlarında ve günlük yaşantılarında değişiklik yapma yoluna girerler. Kendilerini daha denetimli hissedebilecekleri yer olan meskenlerinden çıkmamaya başlamak bu değişikliklerden biridir. Konuttan çıkmama, işe yahut okula gitmeme, günlük işlere orta verme, yanında alkol üzere sakinleştirici hususlar taşıma üzere yeni davranışlar bireyin hayatında yer etmeye başlar.
Tedavi Süreci
Görüldüğü üzere aslında 10 dakika süren bu süreç bireyin işsiz kalması, alkol ve husus kullanımına başlaması, depresyona girmesi üzere sonuçlara hamiledir.Peki bu durumdan kurtulmak mümkün müdür diye sorarsak neyse ki yanıtımız evet olacaktır. İlaç tedavisinin panik atak geçiren bireylerde olumlu katkıları olduğu su götürmez bir gerçektir. Lakin ilaç tedavisinin doktor kontrolüyle beraber gitmesi ve dozunun doktor eşliğinde ayarlanması gerekmektedir. Bir öteki tedavi formülü ise psikoterapi olacaktır. Terapide danışanla birlikte bu hastalığa ve nöbetlere yönelik inançları ele alınır. Hepimizin inançları ve tecrübeleri birtakım bilgileri yanlış yorumlamamıza sebep olabilir. Panik atakla ilgili yanlış bilgileri değiştirebildiğimizde de sürecin daha az korkutucu olacağı bilinmektedir. Korkutuculuk azaldıkça başa çıkabilme artacaktır. Bununla birlikte bu atakları tetiklediği düşünülen olaylar, durumlar, yerler ve şahıslar olabilir. Terapinin inançlı çerçevesi içerisinde bu tetikleyicilerle etaplı olarak yüzleşmek de bireyi rahatlatacak ve tekrar endişeyi azaltıp başa çıkmayı sağlayacaktır. Bu esnada danışana kendini rahatlatabilmek ve gevşeme idmanları öğretilir. Bu hünerlere sahip olmak, danışanları muhtemel bir nöbete hazır hale getirecektir. Sonrasında ise inançlı ve denetimli bir bölge olan psikoterapi odasında panik durumuyla yüzleşip daha sağlıklı başa çıkma sistemleri öğrenilir.
