Panik Bozukluk, Anksiyete (Kaygı) Bozuklukları çatısı altında görülen bir bozukluktur. Çoklukla Panik atak olarak bahsedilir lakin aslında panik atak ruhsal bir bozukluk değildir. Panik atak, yalnızca panik bozukluk da değil, depresyon bozuklukları, husus kullanım bozuklukları, fizikî rahatsızlıklarda da ortaya çıkabilir. Panik bozuklukta da panik atak belirleyici değil, teşhis ölçütleri içinde kapsanır.
Panik atak nedir?
Kişinin kısa bir müddette hissettiği, doruğa çıkan ağır dehşet ve kahırdır. Çarpıntı, terleme, titreme, soluğun daralması/ tıkanması, bulantı, karın ağrısı, baş dönmesi, sersemlik, vefat korkusu üzere belirtiler oluşur.
Panik bozukluk nedir?
DSM V teşhis kriterlerine nazaran;
Panik atak belirtilerinden en az dördünün ortaya çıktığı durumlar
Atakların en az birinden sonra, aşağıdakilerin biri ya da her ikisi de 1 ay (ya da daha uzun bir) mühletle olur:
Başka panik ataklarının olacağı ya da bunların mümkün sonuçlarıyla ilgili olarak daima bir korku duyma ya da tasalanma
Ataklarla ilgili olarak, ahenk bozukluğuyla giden davranış değişiklikleri gösterme
Bu bozukluk öteki fizyolojik ya da ruhsal bozukluklarla daha düzgün açıklanamaz
Son devirlerde gerilimli ömür şartlarından ötürü panik bozukluk sık karşılaşılan rahatsızlıklardan biri haline gelmiştir. Panik bozukluk yaşayan bireyler kendilerinde fizyolojik bir rahatsızlığın olduğu fikrine inanırlar ve genelde doktor kontrolünden sonra fizyolojik rastgele bir rahatsızlığın çıkmaması üzerine yönlendirilirler. Panik atağın yaşattığı dehşet, yaygın olarak kalp krizi geçirildiği niyeti oluşturur.
Panik atağın yaşattığı dehşet, şahısta yeniden bu türlü bir atak geçireceğine dair bir tasa oluşturur. Buna da “beklenti anksiyetesi” denir. Kişi her an tetiktedir. Efor sarf ettiğinde, kahve içtiğinde, kabus görme, öfke üzere durumlar bunun tetikleyicisi olabilir.
Panik bozukluğun sonucunda agorafobik kaçınma davranışları da sık karşılaşılır. Kişi panik atak geçirme durumunda yardım sağlanamayacağı, kaçmanın güç olduğu durumlardan korkar. İnançlı ortamından çıkmak istemez.
Panik bozukluk nasıl çözülür?
Panik bozukluk, Bilişsel Davranışçı Terapi uygulanarak başarılı sonuçların alındığı bir rahatsızlıktır. Duygu-Düşünce-Davranış ekseninde kişinin panik atak yaşadığı durumlar incelenir. Panik atağın yaşandığı an akıldan geçen niyetler detaylı bir halde incelenerek, bu niyetlerin doğruluğu sorgulanır. Panik atağa yardımcı kanılar yerine, daha rasyonel kanılar geliştirilmesi hedeflenir. Bunun yanında nefes antrenmanları çalışılır ve panik atak durumunda yahut olmadan evvel kişinin kendini rahatlatması sağlanır.
