Pankreas, karın üst boşluğunda mide ardında yer alan ortalama 15 ila 20 santimetre uzunluğunda ve 70 gram yükünde bir organ olmakla birlikte çok kıymetli misyonları yerine getirir. Temel vazifesi yiyeceklerle bir arada aldığımız karbonhidrat, protein ve yağların sindirimi için enzimler ve insülin, glukagon üzere kan şekeri ayarlanmasını sağlayan hormonlar salgılamaktır. Pankreas yetmezliğinde şiddetli yağlı ishal ile kendini gösteren sindirim sorunları ve diyabet üzere hastalıklar ortaya çıkar. Lakin pankreasta gelişen hastalıkların en tehlikeli olanı pankreas kanseridir. Organ Nakli Kısmından Prof. Dr. Onur Yaprak, pankreas kanserinin belirtilerine ait değerli açıklamalarda bulundu.
GENETİK FAKTÖRÜN TESİRİ YÜZDE 10
Pankreas kanserinin tüm organ kanserleri içinde görülme sıklığı açısından 11’inci sırada yer aldığını belirten Prof. Dr. Yaprak, sözlerine şöyle devam etti: “Kansere bağlı ölümlerde pankreas kanseri 7’nci sırada bulunuyor. Görülme sıklığı her 100 bin şahısta 5 ila 12 ortasındadır. Bu oran yalnızca 50 yaş üzeri beşerler açısından hesaplandığında 100 binde 38’dir. Pankreas kanserine yer hazırlayan risk faktörleri ortasında; sigara ve alkol kullanımı, ileri yaş, diyabet, kronik pankreas iltihabı, yüksek ısıda pişmiş yağlı etten güçlü ve fast food usulünde beslenme, işlenmiş nitrit içeren etler, genetik ve ailesel yatkınlık sayılabilir. Genetik ve ailesel faktörlerin tesiri yüzde 10’dur. Pankreasta gelişen kanserler birkaç farklı yapıda ve tipte olabilir, pankreas bezinin farklı anatomik bölgelerinde gelişebilir. Kanserin bezin içinde yerleştiği bölgeye nazaran farklı farklı şikayetlere yol açar. Örneğin pankreasın baş kısmında gelişen kanserlerde sarılık gelişme ihtimali daha fazlayken, pankreasın gövde kısmında yerleşen kanserlerde sırta vuran ağrı ve mide şikayetleri daha ön plandadır.”
ERKEN BELİRTİLERE DİKKAT
Prof. Dr. Yaprak, pankreas kanserinin çok sinsi seyrettiğine ve süratle yayıldığına işaret ederek, “Öyle ki kanser tanısal hale gelmeden 6 ay evvelki tomografi taramalarında bile manzara vermeyebilir. Teşhis konulduğunda maalesef hastaların lakin yüzde 20’sinde ameliyat olabilme talihi var. Bu yüzden çok erken evrede kanserin teşhis edilmesi hayati kıymete sahip. Erken teşhis için kimi kanser ipuçları konusunda uyanık olunmalıdır. Pankreas kanserinin en kıymetli işaretleri kilo kaybı, bilhassa 50 yaş sonrası yeni ortaya çıkan ve ailesel olmayan diyabet gelişimi, gözlerde sararmayla kendini belirli eden sarılık gelişimi, bulantı, şişkinlik, hazımsızlık, sırta vuran ağrı üzere şikayetlerdir. Bir çok hasta şişkinlik, hazımsızlık üzere şikayetlerin her vakit mideden kaynaklandığı üzere yanlış bir fikir ile bu bulguları görmezden gelmektedir, olay ilerleyip kilo kaybı, sarılık üzere belirtiler eklendiğinde doktora başvurmaktadır. Pankreas kanserinde tedavide cerrahiye uygun olan hastalarda ameliyat yapmak birinci seçenek olmalıdır. Kanserin bağırsak ya da karaciğere giden damarları tutması yada metastaz yapması üzere nedenlerle ameliyat talihi olmayan hastalarda kemoterapi ve radyoterapi üzere tedavilerde öbür sistemlerdir.” sözlerini kullandı.
