Preeklampsi (Gebelik Zehirlenmesi) Hakkında Genel Bilgi
Preeklampsi, gebelik sırasında gelişen ve ekseriyetle yüksek tansiyon ile seyreden bir sıhhat sorunudur. Ekseriyetle gebeliğin 20. haftasından sonra ortaya çıkar. Tedavi sürecinde kan basıncını düşürmek, komplikasyonları önlemek yahut bebeğin erken doğumu gündeme gelebilir. Bu yazıda preeklampsinin nedenleri, belirtileri ve tedavi yollarına değineceğiz.
Preeklampsi ( Gebelik Zehirlenmesi ) Nedir?
Preeklampsi, hamilelik devrinde ortaya çıkan, tansiyon yüksekliği ve idrarda protein artışıyla kendini gösteren bir durumdur. Bilhassa ellerde, ayaklarda ve bacaklarda şişlik yaygın belirtiler ortasındadır. Hem anne hem bebek için önemli riskler oluşturabilir.
Belirtiler
En sık rastlanan belirti, hipertansiyondur. Buna ek olarak:
Ani kilo artışı ve yaygın ödem
Görme bozuklukları (bulanık görme, ışığa hassasiyet)
Sağ üst karın bölgesinde ve omuzda ağrı
Şiddetli baş ağrısı
Mide bulantısı, kusma
Baş dönmesi
Azalan idrar miktarı
Reflekslerde zayıflama
İdrarda protein artışı
Düşük trombosit sayısı
Karaciğer enzimlerinde yükselme
Nefes darlığı
Nedenleri
Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, plasenta damarlarındaki bozuklukların tesirli olduğu düşünülmektedir. Bu damarsal sıkıntılar annenin kan basıncını yükseltebilir.
Tanı Yöntemleri Kan testleri (karaciğer, böbrek ve pıhtılaşma testleri) İdrar analizleri Fetal ultrason (bebeğin büyüme ve sıvı durumunun takibi) Non-stres testi ve biyofiziksel profilHamilelikte Öbür Tansiyon Problemleri
Hamilelikte hipertansiyon, yalnızca preeklampsiye bağlı olmayabilir. Kronik hipertansiyon yahut gebelik tansiyonu (gestasyonel hipertansiyon) da görülebilir.
Her Yüksek Tansiyon Preeklampsi Midir? Her Yüksek Tansiyon gebelik zehirlenmesi midir ?
Hayır. Preeklampsi tanısı için tansiyon yükselmesine ek olarak idrarda protein artışı üzere belirtiler gereklidir.
Hamilelikte Olağan Tansiyon Kaç Olmalı?
Genelde 120/80 mmHg kabul edilir. 140/90 mmHg ve üzeri kıymetler dikkatle takip edilmelidir.
Risk Faktörleri Önceki gebeliklerde preeklampsi Çoğul gebelik İlk gebelik Kronik hipertansiyon Diyabet Böbrek hastalıkları Bağışıklık sistemi hastalıkları Tüp bebek tedavisi Fazla kilo (obezite) 40 yaş ve üzeri gebelik Ailede preeklampsi öyküsü Felç Yoğun doğum sonrası kanama Bebeğin gelişme geriliği Erken doğum Plasenta ayrılması HELLP sendromu Eklampsi (nöbet) Organ hasarı Kalp-damar problemleriKomplikasyonlar
Doğum Sonrası Devam Eder mi?
Çoğunlukla doğumdan sonraki 48 saat içinde düzelir. Lakin nadiren 6 haftaya kadar devam edebilir, bu nedenle takip gereklidir.
Bebeğe Etkileri
Preeklampsi, bebeğin anne karnında kâfi oksijen ve besin alamamasına neden olarak gelişme geriliğine yol açabilir.
Doğum Zamanlaması
Mümkünse doğum 37-38. haftalara kadar ertelenir. Gerekli durumlarda yapay sancı yahut sezaryen uygulanabilir.
Tedavi Yöntemleri Yatak istirahati Kan basıncı ilaçları Kan ve idrar takibi Bebeğin akciğer gelişimini destekleyen ilaçlar Anne adayında nöbet önleyici tedavi (magnezyum) Gebelik Zehirlenmesi Önlenebilir mi? Kan basıncı ve şekerin kontrolü Fazla kilo alımından kaçınma Sigara bırakma Uygun egzersizler Sağlıklı beslenme Düşük doz aspirin kullanımı Uyarı
Büsbütün önlenemese de riskler azaltılabilir:
Hamilelikte bu belirtilerden rastgele biri görülüyorsa vakit kaybetmeden bir sıhhat kuruluşuna başvurulmalıdır.