Progesteron, yumurta büyüyüp çatladıktan sonraki devirde bu bölgede kalan hücrelerin ürettiği bir hormondur. Anne adayının sistemli yumurtlayıp yumurtlamadığı adetin 21. günü progesteron hormonuna bakılarak anlaşılabilir. Adetin 21. günü progesteron kıymetinin 10-15’in üzerinde olması o ay bir yumurtlama olduğunu gösterir. Gebelik varsa yumurtlamanın mutlaklığı ortaya çıkar. Yumurta döllenmemişse yani embriyo yoksa progesteron üretimi azalır. Rahim duvarı, salgılanan progesteron tarafından hazırlanır. Döllenme yoksa adet kanaması ile yeni bir adet döngüsü başlar.
Progesteron hormonu adet döngüsü ve gebeliğin erken etaplarında kıymetli rol oynar. Tüp bebek tedavilerinde ise yumurtanın döllenmesi durumunda bedeni gebeliğe hazırlar. Yumurta ve sperm hücresi döllendikten sonra embriyoyu beslemek üzere endometrium bezleri rahim duvarını uyarır ve kan damarlarının büyümesini sağlar. Progesteron döllenmiş yumurtanın, hazırlanmış olan rahim duvarına tutunmasını sağlar ve gebelik boyunca endometriumu müdafaaya yardımcı olur. Gebeliğin birinci kademelerinde progesteron ile gebeliği desteklemek ve devamını sağlamak üzere plasenta oluşur. Plasenta kurulduktan sonra, gebeliğin 12. haftası civarında progesteron, üretimi devralır. Gebelik periyodunda de progesteron ceninin gelişiminde kıymetli bir rol oynar. Ayrıyeten göğüs dokusunun büyümesini uyarır, laktasyonu pürüzler, pelvik duvar kaslarını güçlendirir.
Vücuttaki progesteron düzeyi gebelik boyunca giderek yükselir. Gebelik sırasında progesteron düzeyinin düşük olması ise erken doğuma neden olabilir. Erken doğum riski taşıyan anne adaylarına sentetik progesteron verilebilir.
Progesteron düzeyinin çok yüksek olmasının ise bilinen hiçbir tıbbi sakıncası yoktur. Zati hamilelik sırasında yüksek olması beklenen ve yararlı bir durumdur. Progesteron, tek başına ya da östrojen ile kombinasyon halinde doğum denetim hapı olarak bayanlar tarafından kullanılmaktadır. Tüp bebek tedavilerinde olağan progestron pahaları ise aşağıdaki üzere olmalıdır: foliküler faz: 0.2-1.4 ng/ml, luteal faz: 4-25 ng/ml, menopoz: 01.-1 ng/ml, erkekte: 01.-1 ng/ml
Tüp bebek tedavisinde progesteron desteklerinin ferdi hadiselerde bir ölçü yarar sağlayabildiği bilinmektedir. Bu ilaçlar progesteron seviyelerini tesirler. Bu nedenle, tüp bebek tedavisi sırasında yumurtalıkların progesteron oluşturma kabiliyetindeki düşüşün telafi edilmesi için progesteron desteğine muhtaçlık duyulabilir.
Tüp bebek tedavisi sırasında ekseriyetle yumurta toplandıktan birkaç gün sonra progesteron desteğine başlanabilir. Progesteron destekleri ekseriyetle bir vajinal fitil, deri altı ya da kas içi enjeksiyon formunda verilir. Mevcut araştırmalar, progesteronun oral preparatlarının aktifliğini arttırmaya odaklanmıştır, zira oral yoldan alındığında progesteronun sırf %10’unun absorbe edildiği bulunmuştur. Tüp bebek tedavisinde müspet gebelik (hCG) testi sırasında progesteron desteği inançla geri çekilebilir zira beden bu evrede tabiatıyla progesteron salgılamaya başlar.
