Psikoterapi Nedir ?

Psikoterapi sürecini bilimsel ve kelamlık manalarıyla açıklamadan evvel bir hikaye olarak

bakarsak; hayat bir açık denize emsal gemi ise kişinin hayatıdır. Kişi hayat gemisini

yürütmekle sorumlu kaptandır. Ne vakit ki fırtına koptu, yolu şaşırdı, girdaplar, başka

gemiler çıktı işte o vakit en az risklerle inançlı denizlere ulaşabilmek için kılavuz

kaptan olarak psikoterapist devreye girer. İşte bu kılavuz kaptanla yapılan yolculuk

psikoterapidir. Kişi daha sonra hayat denizinde tıpkı yahut benzeri meselelerle karşılaştığında

artık ne yapacağını gemisini nasıl kurtaracağını bilecektir.

Batı lisanlarındaki söz manasıyla psikoterapi İngilizcesi “psycho” olan, can ve ruh

anlamına gelen ve bir hastalık ya da bozukluğun tedavisi manasına gelen “threapy”

kelimelerinin birleşmesinden oluşur. Bu tariflerden yola çıkarak kelamlık anlamında

psikoterapi ruhsal yolla tedavi etmek formunda tanımlanabilir. Bu tarif psikoterapiyi tam

olarak açıklamaz. Kapsamı biraz daraltırsak psikoterapi danışanın medikal ve cerrahi yöntem

kullanmadan değişik prosedürlerle kişinin kendini âlâ hisssetme, moralizasyon ve topluma

kazanma durumudur. Bu düzgün hissetme, moralizasyon açısından bakıldığına her düzgün hissetme

örneğin ;öğretmenin öğrenciye, ebeveynin çocuğuna, din adamının cemaatine, şamanın

halkına, hekimin hastasına yaptığı bilgilendirme, ikna üzere farklı uygulama ve yaklaşımlar

psikoterapi kapsamına girer. Böylelikle bu tarifte psikoterapiyi açıklamakta yetersiz kalır.

Psikoterapi bu klasik yollardan daha farklı ve bilimseldir.

Psikoterapide birinci akla gelen psikiyatrik rahatsızlıklar ve ruhsal zahmetler olsa da, eş,

arkadaş, ve insan ilgileri üzere bağlantı zorlukları; kimlik karmaşaları ve arayışları, ahlaki

ikilemler, cinsel problemler üzere kişinin iç dünyasında olup biten zorluklar üzere pek çok problem

psikoterapi gereksinimi oluşturur. Özetleyecek olursak psikoterapi zihinsel, duygusal ve toplumsal

sorunlarla bş etmekte yetersiz kalan kişi, çift ya da kümelere belirli bir hedef ve plan dahilinde

belli teknik ve prosedürlerin duygusal bağ kurularak uzman şahıslarca uygulanan bir tedavi etme

bilim ve sanatıdır. Bu seyahatte danışanın kendi tekniğiyle anlatıyı yahut hikayeyi kendi

sosyal ve kültürel bağlamından soyutlayarak kişinin bu hikayede altta yatan patolojik yapılarını

keşfetmesine ağırlaşır. Bu keşifte kişi haberdar olmadığı birçok istikametini görecek ve

kendisiyle yüzleşecektir.

Psikoterapi iki kişi ortasında geçen sıradan bir sohbet olmadığına, insan gelişimini

açıklayan felsefi ve bilimsel bir sistem olduğuna nazaran bu sistemin makul formülleri, teknikleri

ve çeşitleri vardır. Bugün dünyada birçoğu kullanılmayan sekiz yüzün üstünde psikoterapotik

teknik olduğu sav edilmektedir. Bu kadar çok teknik ve yaklaşımın olması tahminen de

insanların bu kadar çok çeşitli olmasından kaynaklıdır. Bunların başlıcaları başlıklar halinde

şunlardır:

 Psikianalitik yaklaşım

 Bilişsel davranışçı yaklaşım

 Dinamik yaklaşım

 Varoluşçu yaklaşım

 Hümanistik yaklaşım

 Sistemik yaklaşım vb.

Kullanılan birtakım usuller ise; küme terapileri, EMDR, hipnoterapi, çizim teknikleri,

oyun terapisi, sanat terapi vb.

Nasıl ki her insanın parmak izi farklıysa kişilik yapısı, gelişimi ve kültürü üzere bir çok

özelliği de farklı olduğundan her teknik her beşerde birebir tesir ve sonucu yaratmaz. Orlinsky ve

Howard (1986) 35 yıla yayılan bir araştırmanın sonuçlarını incelemişler ve terapinin ana

unsurunun kullanılan kurama değil danışanla empatik ve önyargısız olarak kurulan bir bağ

olduğuna işaret etmişlerdir. Psikoterapi sürecinde terapist ile danışan ortasında bir güven

ilişkisi kurulmalı, danışan anlaşılmalı, danışanın ne söylediği kadar nasıl söylediğine, neleri

önemsediğiyle de ilgilenilmeli. Yani satır ortaları uygun okunmalıdır. Yardım gayesiyle gelen

danışanın sadece problemleriyle değil, çocukluğuyla, dehşetleriyle, telaşlarıyla de

ilgilenilmeli, odaya getirdiği kişiliği, kültürü ve yaşanmışlıklarıyla bir bütün olarak kabul

edilmelidir. Dikkat edilmesi gereken bir öbür değerli nokta da danışanını üzerinde güç arzusu

doyurulacak bir obje olarak görmemesidir. Danışanın terapiste güvenmesi, gerçekten

işitildiğini, tıpkı hislerin paylaşıldığını, anlaşıldığını hissetmesi, terapistinin yardım etme

becerisine, bilgisine ve hünerine sahip olduğuna, güzelleşeceğine inanması başarılı bir terapi

sürecinin anahtarlarıdır.

Sonuç olarak neden psikoterapi almalıyız ?

 Kendimize bakabilmeyi öğrenmek, kendi sistemimizden kaynaklarla yüzleşip bu

durumu çözebilmek için.

 Her vakit içimizde daha uzak gayelere gidebilme kabiliyeti olduğunu görmek için

 Hayatta ki en büyük kaybın mevt değil, yaşarken içimizde ölen şeyler olduğunu

öğrenmek ve onları yaşatmak için.

 Hayat oyununda yaşadıklarımızın ya kar ya da öğrenme olduğunu fark etmek için.

 Asıl gerçeklerin içimizde olduğunu, dışarının yalnızca bir düş olduğunu fark ederek

uyanmak için.

 Bir takvim yaşı olmasa “kaç yaşındasınız?” sorusunu yanıtlayabilmek için.

 Kendimizi makûs hissettiren şeylerin aslında bizim onlara yüklediğimiz anlamlar

olduğunu öğrenmek için.

 İnsanın hayal edip, inandığı seyleri başarabileceğini, merdiveni tırmanmak için başka

güce değil iç gücünüze gereksiniminiz olduğunu görmek için.

 Berbat olasılıkları hesaplarken hoşlukları kaçırmamak için.

 Birlikteliklerde kıymetli olanın birebir düşünmek değil, birlikte düşünebilmek olduğunu

fark edebilmek için.

 Keyifli evliliğin hakikat bireyle olmakla değil, hakikat kişi olmakla olacağını kavramak,

değişime evvel kendimizden başlamak için.

 Tatlı lisanın yılanı deliğinden çıkaracağını, keskin sirkenin küpüne ziyan vereceğini tam