Psikoterapi genel olarak psiko (ruh) ve terapi (iyileştirme) tabirlerinin bir ortaya gelmesiyle oluşan yunanca bir sözdür. Buradan çıkan sonuç doğrultusunda psikoterapiyi ruhsal kahırların onarılması, güzelleştirilmesi, bilinçaltında olan çatışmaların şuur seviyesine getirilmesi ve bunlarla çalışılıp çatışmaların danışanın farkına varmasının sağlanması ve böylelikle kişinin davranışlarının şuur dışından şuur yüzeyinde olmasının sağlanması psikoterapi sürecenin oluşmasının temel taşını oluşturur.
Alanında uzmanlaşmış ve belirli bir terapi ekolünün eğitimini almış, gerekliliklerini yerine getirmiş bireylerin, sorunu teşhis edip bunun değerlendirmesini yapması, ruhsal yardım ve tedavinin gerekliliğini uygulaması ve bunları bir bütün olarak incelemesi psikoterapistin yapması gereken vazifelerdir. Terapi; bir seyahat ise terapist bu seyahatte sizin isminize hangi tarafa gideceğinize karar veren kişi değil, danışanına harita sunan, onunla birlikte onun öyküsündeki çıkmazlarda, karanlık yolunda karşılaştığı zorluklarda aydınlatıcı fener olan; danışanın çektiği ruhsal ızdırabı hafifletip kendisine dair yeni bir bakış açısı kazanmasını sağlayan, bunları yaparken de aşikâr teknikleri kullanma marifetine ve yetkinliğine sahip olan kişidir.
Canlı bir varlık olan insan; doğumundan itibaren öbür beşerlerle daima bir etkileşim halindedir. His, fikir, heyecan ve bunun üzere birçok etken kişinin içsel süreçlerini oluştururken, öteki beşerlerle bağlantısı, yaşadığı olaylar, çatışmalar ve buna emsal etkenler ise kişinin dışsal süreçlerini oluşturur. İnsanın toplumsal bir varlık olması, canlılığını sürdürebilmek için yaşadığı olayları şuurlu ya da şuur dışı süreçlerle değerlendirip ona uygun düşen davranışı yansıtmasıyla oluşmaktadır.
Kişinin verdiği kararlarda ve seçimlerde mevcut durumun izleri olmasına rağmen geçmiş yaşantıların izi de kişinin davranışlarına, kararlarına, alışkanlıklarına tesir etmektedir. Bu durumda insan, seçimlerini yapıp karar verme sürecinde yalnızca yaşadığı duruma reaksiyon veren ruhsuz bir varlık olarak değil, yaşadığı durum içinde kendi ruhaniyetini de hissettiren faal bir varlıktır. Bireyler içsel ve dışsal süreçleriyle oluşan karşılıklı etkileşiminde bazen hakikat kararı verip sağlıklı seçimler yapabilirken, bazen bunu yapmak güç olabilir ve bu durumda bireylerin yardım alma gereksinimi doğar ve psikoterapiye gitmeye muhtaçlığı duyarlar.
Psikoterapiyi Arkadaş Ortamından Ayıran Özellikler
Terapi seanslarında; psikoterapist, arkadaş etrafından farklı olarak, danışanın yaşadıklarına objektif kalarak danışanın yaşadığı olaylar ile ilgili yeni bir anlayış geliştirmesine katkı sağlar, yaşadığı zahmetin üstünü örtmek yerine farklı bir boyuttan görebilmesini sağlamak için kendisine “ilave bir çift göz ve kulak” görevi görür. Terapi seansları; sizi rahatlatmak, hak vermek ya da ne yapacağınıza sizin isminize karar vermek için uygulanmaz. Terapist, size akıl vermez, ferdî fikrini söylemez, yorum yapmaz ya da anlattıklarınızdan dolayı sizi eleştirmez. Sizin kendinizi tanımanıza, kişilik özelliklerinizin farkınıza varmanıza katkı sağlar. Bir müddet sonra danışan arkadaşlarının ve etrafının verdiği fikirlerden farklı olarak seanslarda yeni bir anlayış geliştirip, eski kanılarını değiştirebilmekte, şahsî haritasını daha âlâ kavrayabilmektedir.
Terapi seanslarını arkadaş ortamındaki konuşmalardan ayıran öteki değerli etken ise; terapilerin muhakkak bir çerçeve içinde yapılmasıdır. Terapist ve danışan ortasında profesyonel bir ilginin ve etik kuralların olması, bu kurallar bağlamında seans saatleri dışında danışanlar ile özel olarak görüşmemek, danışanı ile rastgele bir kan bağı, akrabalık ya da arkadaşlık bağlantısında bulunmamak, duygusal bir alaka kurmama terapötik çerçevenin çizilmesi için değerlidir.
