Dünya üzerinde 51 milyondan fazla insanı etkileyen, ve çoklukla 12 ile 29 yaş ortasında ortaya çıkan psikoz nedir? Erkekler ile bayanlarda birebir oranda görülen psikozun nedenleri, belirtileri ve tedavisi hakkında bilinmesi gerekenleri haberimizde sizler için derledik…
PSİKOZ NEDİR?
Psikoz başlı başına bir hastalık değil bir semptomdur. Öteki bir deyişle psikoz, bireyin var olmayan şeylerle ilgili duyusal tecrübelere sahip olduğu ve / yahut gerçeklikte temeli olmayan inançları olduğu manasına gelir. Kendi başına tıbbi bir durumdan çok bir dizi akıl hastalığının belirtisidir.
Bir psikotik atak sırasında, bir birey halüsinasyonlar ve / yahut sanrılar yaşayabilir. Var olmayan şeyleri görebilir yahut duyabilir.
Psikoz, şizofreni spektrum bozuklukları ile klasik olarak alakalıdır ve öbür semptomları olmasına karşın, şizofreni için tanımlayıcı kriterlerden biri psikozun varlığıdır.
Bu hastalık birinci kere çoğunlukla 12 ve 29 yaşları ortasında ortaya çıkar. Erkeklerle bayanlarda tıpkı oranda görülür. Bununla birlikte bir psikoz ihtimalini artıran risk faktörleri vardır. Zihinsel yahut fizikî bir hastalık, husus bağımlılığı yahut çok gerilim yahut travma buna neden olabilir.
PSİKOZ BELİRTİLERİ
Psikozun klasik belirti ve semptomları:
– Halüsinasyonlar
İşitsel halüsinasyonlar: Etrafta kimse olmadığında sesler duymak
Dokunsal halüsinasyonlar: Açıklayamadığınız garip hisler yahut duygular
Görsel halüsinasyonlar: İnsanları yahut orada olmayan şeyleri görüyorsunuz ya da hallerin yanlış göründüğünü düşünüyorsunuz
– Sanrılar
Sizin hayat formunuza uygun olmayan ve diğerlerine mana tabir etmeyen inançlar. Örnek olarak:
Dış güçler hislerini ve hareketlerini denetim ediyor
Küçük olaylar yahut yorumların büyük manası var
Özel güçlerin var, özel bir görevdesin, ya da sahiden bir kahramansın
– Sistemsiz düşünce
İlgisiz hususlar ortasında atlama, kanılar ortasında garip irtibatlar kurma
– Katatoni: Tepkisizlik
– Konsantrasyon zorluğu
Sebebe bağlı olarak, psikoz süratle yahut yavaşça ortaya çıkabilir. Birebir durum şizofrenide de geçerlidir, lakin semptomlar yavaş başlar ve daha hafif psikoz ile başlar, kimi beşerler ilaçlarını almayı bırakırlarsa psikoza süratli bir geçiş yaşayabilir.
Daha hafif, birinci psikoz belirtileri ortasında şunlar olabilir:
– Kuşku duyguları
– Genel kaygı
– Çarpık algılar
– Depresyon
– Obsesif düşünme
– Uyku problemleri
Halüsinasyonlar, psikozlu bir şahısta duyuların rastgele birini (görme, ses, koku, tat ve dokunma) etkileyebilir, lakin şizofreni hastalarının yaklaşık üçte ikisinde işitseldir.
PSİKOZUN NEDENLERİ
Her bir psikoz olayı farklıdır ve kesin nedeni her vakit net değildir. Bununla birlikte, psikoza neden olan kimi hastalıklar vardır. Uyuşturucu kullanımı, uyku eksikliği ve öbür çevresel faktörler üzere tetikleyiciler de vardır. Ek olarak, birtakım durumlar belli psikoz tiplerine neden olabilir.
Hastalıklar
Psikoza neden olabilecek hastalıklar şunlardır:
– Parkinson hastalığı, Huntington hastalığı ve birtakım kromozomal hastalıklar üzere beyin hastalıkları
– Beyin tümörleri yahut kistleri
Bazı demans tipleri, psikoza neden olabilir. Bunlar:
– Alzheimer hastalığı
– Beyne saldıran HIV, sifiliz ve öbür enfeksiyonlar
– Kimi epilepsi türleri
– İnme
PSİKOZ TEDAVİSİ
Psikoz tedavisi, ilaç tedavisi ve tedavinin bir kombinasyonunu içerebilir. Birden fazla beşerde tedavi ile birlikte semptomlarda güzelleşmeler görülür.
– Sakinleştirme
Bazen psikoz yaşayan beşerler çok tedirginlikten ötürü kendilerine yahut diğerlerine ziyan verme riski altında olabilirler. Bu durumlarda, onları süratli halde sakinleştirmek gerekebilir. Bir doktor veya acil müdahale işçisi hastayı rahatlatmak için süratli tesirli bir enjeksiyon yahut sıvı ilaç uygulayacaktır.
– İlaç
Psikoz belirtileri antipsikotik ismi verilen ilaçlar ile denetim altına alınabilir. Halüsinasyonları ve sanrıları azaltır ve insanların daha net düşünmelerini sağlar. Reçete edilen antipsikotik tipi semptomlara bağlı olacaktır.
Çoğu durumda, bireylerin semptomlarını denetim altına almak için yalnızca kısa bir mühlet antipsikotik kullanmaları gerekir. Şizofreni hastaları ömür uzunluğu ilaç kullanmak zorunda kalabilir.
– Bilişsel davranışçı terapi
Psikotik ataklarınız olduğunda onları tanımanıza yardımcı olabilir. Ayrıyeten, gördüğünüz ve duyduğunuz şeylerin gerçek yahut hayal olup olmadığını çözmenize yardımcı olur. Bu tıp bir terapi tıpkı vakitte antipsikotik ilaçların ve tedavinize bağlı kalmanın kıymetini de vurgulamaktadır. Bu tedavi, ilaçlarla büsbütün çözülmeyen psikotik semptomlar için ekseriyetle en faydalı olanıdır.
İLGİLİ HABER
