Ocak ayı tüm Dünya da rahim ağzı kanser farkındalık ayı olarak kabul edilmektedir.
Rahim ağzı kanseri genç yaşlarda da görülmesi ve önlenebilir olması nedeniyle çok değerlidir.
Erken teşhis konmadığında mevtle sonuçlanması da bu ehemmiyetini artırmaktadır.
Çoğu kanser çeşidinden en kıymetli farkı çok erken evrede hatta kanser başlamadan yıllar evvel anlaşılıp kolay formda tedavi edilebiliyor olmasıdır.
Cinsel etkin bayanların 30 yaşına kadar her yıl sistemli jinekolojik muayene ve smear tarama testlerini yaptırması gerekir.
30 yaşından sonra sistemli muayenelere HPV taraması da eklenir.
Çünkü bugün artık genelde cinsel yolla bulaşan HPV dediğimiz bir virüsün rahim ağzı kanserine neden olduğunu bilmekteyiz.
Tarama testleri muayene sırasında rahim ağzındaki hücrelerden küçük yumuşak plastik bir fırça ile sürüntü alarak çok kolay ve ağrısız halde yapılabilir.
Tarama testleri adet periyodunda olmadığınız bir günde yapılmalıdır ayrıyeten son 3 günde bağlantıya girilmemiş, vajinal duş, tampon, fitil ve kremler kullanılmamış olmalıdır.
Rahim ağzındaki hücresel değişiklikler kanser ortaya çıkmadan 10 yıl evvel jinekolojik muayene ve tarama testleri ile tespit edilebilir.
Rahim ağzı kanseri bir anda ortaya çıkmaz HPV bulaştıktan 10-15 yıl sonra kanser oluşur.
Bu 10 yıllık müddet içinde yapılan muayene ve taramalar ile risk tespit edilip kanser önlenebilir.
Erken evrelerde yapılan tedaviler %100 muvaffakiyet sağlar ve kansere dönüşüm önlenebilir.
Diğer yandan HPV varlığı her vakit kanser olacağı manasına gelmez. Yalnızca yüksek riskli HPV tipleri kanser açısından mana taşır ve tertipli takip gerektirir.
Erken evrelerde orta kanama ve lekelenme tek belirtisi olabilir bilhassa alaka sonrası kanama önemsenmesi gereken bir belirtidir.
Bu tip kanamalar tabi her vakit rahim ağzı kanseri ile alakalı olmayabilir.
Ancak ileri evrelere kadar hiç bir belirti vermeden sinsi halde ilerleyebilir ve belirti verdiğinde artık tedavi için çok geç kalınmış olabilir.
Rahim ağzı kanseri ileri evrelerde etraf organlara, idrar torbası ve kalın barsağa yayılarak şikayetlere neden olabilir.
Bu şikayetler kanlı idrar ve dışkılama olabileceği üzere idrar ve dışkılamanın zorlaşması halinde de olabilir.
Bu basamaklar tedavinin güç hatta imkansız olduğu etaplar olabilir.
Çünkü rahim ağzı kanserinde milimetrik seviyedeki yayılmalar bile tedaviyi ve tedavi sonrası hayat müddetini tesirler.
Yıllık rutin muayenelerin ve smear in ihmal edilmesi çok erken evrelerde yakalanıp kolay tedavi olma bahtının kaybolmasına neden olabilir.
Smear ve HPV taramasında anormallik tespit edilmesi kanser olduğu manasına gelmez.
Aksine bu anormalliğin tespit edilmesi o kişi için bir talihtir.
Henüz değil lakin 10 yıl sonra kanser olma ihtimali çok erken evrede anlaşılmış olur.
Basit ve tesirli tedavi ile kanser olma ihtimali ortadan kaldırılabilir.
Anormallik varlığı ek araştırma yapmayı gerektirir.
Ek araştırmadan kastedilen kolposkopik biyopsidir.
Kolposkopi rahim ağzının gözle daha büyük görülmesini sağlayan bir aygıttır.
Rahim ağzının tekrar kıymetlendirilerek gerekirse biyopsi alarak kanser yahut kanser öncü lezyonlarının olup olmadığının tespit edilmesini sağlar. Bu süreç için anestezi dahi gerekmez.
Kanser olup olmadığı lakin bu evreden sonra söylenebilir.
Kansere dönüşme ihtimali olan lezyon çıkartılarak kanser ihtimali ortadan kaldırılabilir.
Rahim ağzı kanserini tanımanın yolu muayene ve tarama yaptırmak kadar kolaydır.
HPV her vakit cinsel yolla bulaşır diyemeyiz.
Dünyada 2 dk da bir, Türkiye’de 2 günde bir bayan rahim ağzı kanserinden ölüyor.
