Rapor parası, iş görmezlik ödemesi olarak da bilinir. İş görmezlik ödemesi, çalışanların hastalık, iş kazası, meslek hastalığı yahut gebelik üzere süreksiz sıhhat sıkıntıları nedeniyle iş göremez duruma gelmeleri halinde yaşadıkları maddi kaybı telafi eden ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yapılan bir ödemedir. Personel süreksiz olarak iş göremez hale geldiğinde maaş ödemeleri patron tarafından değil, SGK tarafından karşılanır. Fakat kimi durumlarda patron ile SGK ortasında bir mutabakat yapılabilir ve bu mutabakata nazaran emekçinin raporlu olduğu gün sayısına istinaden alacağı ödemeler patron tarafından yapılır. Patron, bu ödemeleri SGK’ya yapacağı prim ödemelerinden düşebilir.
RAPOR PARASI NASIL HESAPLANIR?
Birçok personelin merak ettiği sorulardan biri de rapor parasının nasıl hesaplandığıdır. Bu hesaplama yapılırken, kişinin yatarak mı yoksa ayakta mı tedavi olduğu, evvelki periyotlarda kaç günlük primlerinin ödenmiş olduğu ve yeni olarak aldığı maaş dikkate alınır. İş görmezlik raporu alan bir personelin raporlu olduğu her gün için alacağı ödeme hesaplanırken dikkate alınan ögeler şunlardır:
1. İş görmezlik raporunun alındığı tarihten evvelki son on iki aydaki son üç aylık prime temel yarar toplamı.
2. Çalışanın son üç aylık prim gün sayısının toplamı.
3. Raporlu olunan gün sayısı.
HESAPLAMA ADIMLARI
– Günlük gelir hesaplaması, son üç aylık prime temel yarar toplamının, son üç aylık prim gün sayısına bölünmesi ile elde edilir.
– Kişinin alacağı rapor fiyatı; yatarak tedavilerde günlük karın yarısı, ayakta tedavilerde ise günlük yararın üçte ikisi olarak hesaplanır.
ÖRNEK HESAPLAMA
10 bin lira brüt maaş ve 90 gün prim/gün sayısına sahip bir emekçi için hesaplama şöyle yapılır:
– 3 aylık prim temel çıkar: 30 bin TL
– Günlük prime temel kar: 30.000 / 90 = 333 TL
– Günlük yatarak tedavi ödemesi: 333 / 2 = 166,50 TL
– Günlük ayakta tedavi ödemesi: 333 / 3 * 2 = 222 TL
RAPOR PARASINI KİM ÖDÜYOR?
İşçinin rapor alması ve misyonunu yerine getirememesi halinde, maaşı raporlu olunan gün sayısına nazaran SGK tarafından ödenir. Bir ya da iki günlük raporların parası SGK tarafından ödenmez ve bu ödemelerin patron tarafından yapılmasını gerektiren bir yasal düzenleme yoktur. Üç gün ve üzerindeki raporların ödemesi ise üçüncü günden itibaren SGK tarafından yapılır. İş kazası nedeniyle alınan raporlarda SGK, rapor müddetinin tamamını öder.
RAPOR PARASI ÖDEMESİ ALINAN DURUMLAR
İşçilerin rapor parasını alabilmesi için muhakkak nedenlerden ötürü rapor almış olması gerekir. Bu durumlar ortasında iş kazaları, meslek hastalıkları, genel sıhhat problemleri ve hastalık halleri ile bayan personellerin gebelik durumları yer alır.
