Nepal’de 16 yaşındaki bir kız çocuğu, adet gören bayanların konutlarının dışındaki kulübelerde kalmaya zorlandığı yasadışı “chhaupadi” uygulaması sonucu hayatını kaybetti.
NTV’nin aktardığına nazaran, Hindistan sonundaki Baitadi bölgesinden Anita Chand‘ın, kulubüde uyurken yılan ısırması sonucu öldüğü anlaşıldı.
Chand’ın vefatı 2019’dan bu yana chhaupadi nedeniyle bildirilen birinci mevt olayı oldu.
Chhaupadi, bayanların ve kız çocuklarının regl devirleri sırasında kirli ve dokunulmaz olduklarına dair yüzyıllardır süregelen inanca dayanıyor. Bu devirde onların pek çok faaliyette bulunmalarına müsaade verilmiyor ve birtakım durumlarda bu müddet boyunca “regl kulübelerine” sürgün ediliyorlar.
Hinduizm ile irtibatlı olan bu uygulama Nepal’in batısında derin bir halde yerleşmiş durumda.
CEZASI SIRF 3 AY MAHPUS VE 3 BİN RUPİ
2005 yılında yasaklanan chhaupadi, üç aya kadar mahpus ve 3 bin Nepal rupisi (yaklaşık 610 lira) para cezası ile cezalandırılıyor. Baitadi bölge polisi Anita’nın mevtini soruşturduklarını açıklarken, kız çocuğunun ailesi Anita’nın öldüğünde regl periyodunda olduğunu reddetti.
Baitadi’deki Pancheshwar kırsal belediyesinin lider yardımcısı Bina Bhatta, “Bu uygulamayı sona erdirmek için çalışıyoruz lakin daha yapacak çok işimiz var” dedi.
Chhaupadi nedeniyle bildirilen son mevt 2019 yılında gerçekleşti. 21 yaşındaki Parwati Budha Rawat, açık havada bir kulübede üç gece geçirdikten sonra hayatını kaybetti.
Ölümü o yıl bildirilen beşinci hadise oldu. Bu bayanlar ve çocuklar, hayvan akınları ve penceresiz kulübelerde ateş yaktıktan sonra soludukları duman yüzünden öldüler. Rawat’ın kayınbiraderi ise sadece üç ay mahpusa mahkum edildi.
Rawat’ın vefatı, bu uygulamanın sona erdirilmesi için ülke çapında kampanyalar düzenlenmesine yol açtı. Binlerce regl kulübesi yıkıldı, lakin birçoğu yine inşa edildi.
“CHHAUPADİ” UYGULAMASI NEDİR?
Chhaupadi, Nepal’in birtakım kırsal bölgelerinde uyuglanan, bayanların regl faaliyetleri ile ilişkilendirilen ziyanlı ve ayrımcı bir uygulamadır. Bu bölgelerde bayanlar ve kız çocukları, regl devirlerinde kirli kabul edilmekte ve derme çatma kulübelerde yahut ana meskenin dışında başka, izole alanlarda kalmaya zorlanmaktadır. Bu uygulama, regl periyodunu çevreleyen esaslı kültürel inançlara ve tabulara dayanmaktadır ve çoklukla klâsik uygulamaların bir modülü olarak kabul edilmektedir.
Chhaupadi’ye maruz kalan bayan ve kız çocuklarının regl devirleri boyunca kendi meskenlerine girmelerine, erkek aile üyeleriyle etkileşime girmelerine, ortak eşyalara dokunmalarına yahut muhakkak yiyecek tiplerini tüketmelerine müsaade verilmez. Esasen toplumun geri kalanından başka tutulurlar ve bu mühlet zarfında dokunulmaz olarak muamele görürler.
