“Çocukların oturma, ayakta durma, yürüme ve konuşma yeteneğini geliştirme yaşları olağanda öngörülebilirdir. Şayet bu yetenekleri geliştirme süreçlerindeki gecikmeler varsa, bu Gelişimsel uyum bozukluğundan (GKB) kaynaklanıyor olabilir.” formunda konuşan Çocuk Nöroloji Uzmanı – Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Doç. Dr. Ebru Kolsal, ebeveynlere değerli ihtarlarda bulundu:
Gelişimsel uyum bozukluğu, zihinsel talimatlar ile bedenin bu talimatları yerine getirebilme yeteneği ortasındaki uyum eksikliği durumudur. Beyin yapılması gerekenin farkındadır, lakin beden beynin talimatlarını takip edemez. Koşma, zıplama, yazma üzere birçok insanın rahatlıkla yerine getirdiği birçok fonksiyonun yerine getirilmesinde birebir sorun ortaya çıkar.
Gelişimsel uyum bozukluğu olan beşerler ekseriyetle olağan zekaya sahiptir. Bu sebeple, GKB’ye çoğunlukla “sakar çocuk sendromu” da denir. Zira çocuklar yalnızca temel vazifelerini yerine getiremezler. Bu durum ekseriyetle çocukluk çağı rahatsızlığı olarak kabul edilebilir, lakin GKB’nin tesirleri yetişkinlikte de devam edebilir.
BELİRTİLERİ NELEDİR?
GKB belirtileri doğumdan çabucak sonra ortaya çıkmaya başlar. GKB’si olan bir bebek göğüs emmeyi ve sütü yutmayı öğrenmekte zorlanabilirler. İlerleyen periyotlarda çocuk emeklemeyi, ayakta durmayı, yürümeyi ve konuşmayı öğrenmekte zorlanabilir. Tüm bu gelişmelerdeki sürat akranlarına nazaran yavaş ilerleyebilir.
Çocuk okula başlayınca, bu gecikmelerin belirtileri daha besbelli hale gelebilir. GKB’nin en yaygın belirtileri ortasında yürüyüş bozukluğu, merdiven inip çıkmakta zorluk, objeleri kavrayıp tutamama, ayakkabı bağlama, elbise giyme ve başka şahsî bakım faaliyetlerinde zorluk, yazma, renklendirme ve makas kullanma üzere okul etkinliklerini gerçekleştirmede zorluk olarak sayılabilir.
GKB’li çocuklar şuurlu hale geldiğinde toplumsal ve bedensel aktivitelerden kaçınabilir. Bu durumda hareket kısıtlılığı kas zayıflığına ve kilo alımına neden olabilir.
GKB’nin teşhisi zordur, bu noktada ailelere ve öğretmenlere çok değerli bir misyon düşüyor. Çocukların gelişimlerini takip ederek gelişimsel uyum bozukluğunu erken devirde teşhis edebilirler.
NEDENİ BİLİNMİYOR
Gelişimsel uyum bozukluğunun nedenleri tam olarak bilinmemektedir, lakin araştırmalar beyin gelişimindeki gecikmenin bir sonucu olduğunu olabileceğini ortaya koymaktadır. Ekseriyetle bozukluğu açıklayabilecek öteki tıbbi sorun yoktur. Kimi durumlarda gelişimsel uyum bozukluğu, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu yahut zihinsel pürüzlere neden olan bozukluklar üzere öbür bozukluklarla da ortaya çıkabilir.
TEDAVİSİ VAR MI?
Gelişimsel uyum bozukluğu ahenk sağlamaya yardımcı olacak uzun periyodik bir eğitim programı, fizik tedavi, konuşma terapisi, mesleksel terapi ve toplumsal marifet eğitimi ile tedavi edilir.
Gelişimsel uyumu bozukluğunun üstesinden gelmek için toplumsal iştirakin ve faal hayatın sürdürülmesi çok kıymetlidir. Yüzme yahut bisiklete binme üzere ferdi sporlar, motor maharetlerini geliştirmek için ekip sporlarından daha âlâ fırsatlar sunabilir.
Bedeni ve beyni birlikte çalışacak halde eğitmek ve şişmanlık riskini azaltmak için tertipli antrenman yapmak çok kıymetlidir. Terapi uzmanı takviyesi günlük aktivitelerde ustalaşmaya yardımcı olabilir.
Gelişimsel uyum bozukluğu aileler ve uzmanların nizamlı takibi ile hayat kalitesinin artmasını sağlayacak düzeylere getirilebiliyor.
